Ông Michel Barnier, một chính trị gia bảo thủ kỳ cựu, đã trở thành Thủ tướng có thời gian tại vị ngắn nhất trong lịch sử hiện đại của Pháp khi ông từ chức vào ngày 5/12 sau khi Quốc hội bỏ phiếu bãi nhiệm ông liên quan tới các kế hoạch tài chính của ông, chỉ 3 tháng sau khi ông được bổ nhiệm.
Trong một bài phát biểu trên truyền hình trước toàn quốc, Tổng thống Emmanuel Macron cho biết ông sẽ chỉ định người kế nhiệm ông Barnier "trong những ngày tới".
"Ưu tiên sẽ là vấn đề ngân sách", Macron cho biết.
Một dự luật đặc biệt để gia hạn ngân sách năm 2024 sẽ được đưa ra vào giữa tháng 12. Sau đó, chính phủ mới sẽ chuẩn bị một bản ngân sách đầy đủ vào đầu năm tới, đặc biệt là có tính đến lạm phát, để Quốc hội bỏ phiếu.
Ông Macron – người đã đưa ra quyết định sai lầm là tổ chức một cuộc bỏ phiếu bất ngờ vào tháng 6 khiến Quốc hội chia rẽ sâu sắc – đã bác bỏ cáo buộc cho rằng ông phải chịu trách nhiệm về cuộc khủng hoảng chính trị hiện tại.
Tổng thống Macron cho biết chính các đảng cực hữu và cánh tả đã đoàn kết trong một "mặt trận chống cộng hòa" để tạo ra "một mớ hỗn độn" bằng cách lật đổ ông Barnier.
Ông Macron đã bị suy yếu bởi cuộc khủng hoảng nhưng vẫn chống lại lời kêu gọi từ chức của một số người trong phe đối lập. Ông tái khẳng định rằng ông sẽ tại vị cho đến khi nhiệm kỳ của mình kết thúc vào tháng 5/2027.
"Nhiệm vụ mà các bạn giao cho tôi là trong 5 năm và tôi sẽ hoàn thành cho đến cùng", ông nói.
Trong bài phát biểu dài 10 phút, ông nói thêm rằng chính phủ mới nên đại diện cho nhiều đảng phái sẵn sàng tham gia hoặc ít nhất là đồng ý không chỉ trích chính phủ. Ông không nói rõ đó là những đảng phái nào.
Trong khi đó, ông Macron đã yêu cầu ông Barnier và chính phủ của ông tiếp tục giữ chức vụ tạm quyền cho đến khi chính phủ mới được thành lập.
Thâm hụt tài chính, Quốc hội chia rẽ
Không rõ liệu chính phủ mới có được thành lập trước buổi lễ mở cửa trở lại Nhà thờ Đức Bà Paris, nơi đã được cải tạo sau vụ hỏa hoạn tàn khốc, vào ngày 7/12 hay không. Các nhà lãnh đạo thế giới bao gồm Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump dự kiến sẽ tham dự buổi lễ.
Ông Macron đã trích dẫn việc xây dựng lại nhà thờ và Thế vận hội Paris thành công vào mùa Hè năm nay như bằng chứng cho thấy nước Pháp có thể thực hiện được.
"Chúng là bằng chứng cho thấy chúng ta có thể làm được những điều tuyệt vời. Chúng ta có thể làm được điều không tưởng", ông nói. "Thế giới ngưỡng mộ chúng ta vì điều đó".
Trong hôm 5/12, ông Macron đã dùng bữa trưa với Francois Bayrou, người mà các phương tiện truyền thông Pháp dự đoán rằng có thể kế nhiệm Barnier, tờ báo Le Parisien đưa tin. Một phụ tá của ông Bayrou đã không trả lời yêu cầu bình luận.
Bất kỳ ai ngồi vào chiếc ghế Thủ tướng đều sẽ phải đối mặt với cùng một thách thức là giải quyết một Quốc hội chia rẽ, và đặc biệt là phải thông qua một ngân sách vào thời điểm Pháp cần kiểm soát tài chính công của mình.
Trái phiếu và cổ phiếu của Pháp đã tăng giá trong hôm 5/12 do một số nhà giao dịch cho rằng đó là hoạt động chốt lời sau kết quả được dự báo trước của cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm tại Quốc hội, trong đó ông Barnier bị lật đổ. Nhưng đợt phục hồi nhẹ nhõm này khó có thể kéo dài, xét đến quy mô bất ổn chính trị.
"Cho đến khi có cuộc bầu cử mới, cuộc bất ổn chính trị đang diễn ra có khả năng sẽ khiến mức phí bảo hiểm rủi ro đối với tài sản của Pháp tăng cao", các nhà phân tích của SocGen cho biết.
Sự sụp đổ của chính phủ Pháp khiến nước này không có con đường rõ ràng để giảm thâm hụt ngân sách.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đứng trước lựa chọn khó khăn sau khi chính phủ sụp đổ
