
Quân đội Israel hôm 19/10 tuyên bố lệnh ngừng bắn tại Dải Gaza đã được nối lại, sau khi một vụ tấn công khiến 2 binh sĩ Israel thiệt mạng và dẫn đến loạt không kích đáp trả khiến 26 người Palestine chết, theo các nguồn y tế địa phương. Đây được xem là phép thử nghiêm trọng nhất đối với thỏa thuận ngừng bắn do Mỹ làm trung gian hồi đầu tháng.
Tổng thống Mỹ Donald Trump khẳng định thỏa thuận ngừng bắn mà ông đứng ra làm trung gian vẫn có hiệu lực, đồng thời cho biết các quan chức Mỹ tin rằng ban lãnh đạo Hamas “không tham gia” vào hành động vi phạm này. “Tình hình sẽ được xử lý cứng rắn, nhưng có kiểm soát”, ông Trump nói.
Trả lời báo giới trên chuyên cơ Không lực Một, ông Trump nói chưa rõ liệu các cuộc không kích của Israel có “hợp lý hay không”. “Tôi sẽ phải kiểm tra lại điều đó”, ông nói.
Một nguồn tin an ninh Israel tiết lộ rằng viện trợ nhân đạo vào Gaza sẽ được nối lại từ ngày 20/10, sau khi Washington gây sức ép. Quyết định này được đưa ra chỉ ít giờ sau khi Israel tạm dừng tiếp tế hàng hóa nhằm đáp trả “hành động vi phạm trắng trợn” từ Hamas.
Quân đội Israel cho biết đã tấn công hàng loạt mục tiêu của Hamas trên khắp Dải Gaza, bao gồm chỉ huy thực địa, tay súng, đường hầm và kho vũ khí, sau khi các tay súng phóng tên lửa chống tăng và nổ súng vào binh sĩ Israel, khiến 2 người tử vong.
Theo cư dân địa phương và cơ quan y tế, ít nhất 26 người thiệt mạng, trong đó có một phụ nữ và một trẻ em. Một vụ tấn công đánh trúng ngôi trường cũ đang làm nơi trú ẩn cho người sơ tán tại khu vực Nuseirat.
“Chúng ta phải xem điều gì đang xảy ra. Chúng ta muốn chắc chắn rằng Hamas sẽ giữ hòa bình”, ông Trump nói thêm.
Tổng thống Mỹ cũng cho rằng một số thành viên Hamas có thể đã hành động độc lập, không theo chỉ đạo từ cấp lãnh đạo. “Họ khá bốc đồng, và có thể đã tự ý nổ súng. Có thể lãnh đạo Hamas không liên quan. Dù thế nào, việc này sẽ được xử lý đúng cách”, ông nói.
Theo các quan chức Israel và Mỹ, đặc phái viên Steve Witkoff cùng con rể của ông Trump, Jared Kushner, sẽ tới Israel trong hôm đầu tuần để thảo luận về tình hình.
Trong khi đó, nhánh vũ trang của Hamas tuyên bố vẫn tuân thủ thỏa thuận ngừng bắn, không biết gì về các vụ đụng độ tại Rafah và không liên lạc với nhóm nào ở đó kể từ tháng 3.
Phó Tổng thống Mỹ J.D. Vance không đề cập trực tiếp tới các cuộc không kích của Israel, nhưng cho biết Hamas hiện chia thành khoảng 40 nhóm nhỏ, và “chưa có hệ thống an ninh đáng tin cậy” để giám sát việc giải giáp.
“Một số nhóm có thể tuân thủ ngừng bắn, nhưng nhiều nhóm khác, như chúng ta thấy hôm nay, sẽ không làm vậy”, ông nói. “Để bảo đảm Hamas được giải giáp đúng nghĩa, chúng ta cần các quốc gia Arab ở vùng Vịnh cử lực lượng tới đó, áp đặt luật pháp và giữ an ninh thực tế trên mặt đất”.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố đã ra lệnh cho quân đội đáp trả mạnh mẽ các “hành động vi phạm” của Hamas đối với thỏa thuận ngừng bắn.

Con đường hòa bình vẫn mong manh
Lo ngại lệnh ngừng bắn sụp đổ, nhiều người Palestine đổ xô mua hàng tích trữ tại các chợ lớn ở Nuseirat, trong khi nhiều gia đình ở Khan Younis tháo chạy về phía nam sau khi các cuộc không kích nổ ra gần đó.
Các đợt không kích này gợi lại phản ứng của Israel với Hezbollah ở Lebanon hồi cuối năm 2024, khi hai bên cáo buộc nhau vi phạm ngừng bắn chỉ vài ngày sau khi ký kết, dù thỏa thuận đó về sau vẫn tạm duy trì.
Tuy nhiên, nhiều rào cản lớn vẫn ngăn cản một nền hòa bình bền vững tại Gaza, nơi lệnh ngừng bắn từng sụp đổ hồi tháng 3 sau gần hai tháng yên tĩnh, khi Israel mở lại chiến dịch không kích dữ dội.
Thỏa thuận ngừng bắn hiện tại có hiệu lực từ ngày 10/10, chấm dứt 2 năm giao tranh, nhưng cả Israel và Hamas liên tục tố nhau vi phạm trong nhiều ngày qua.
Bộ trưởng Quốc phòng Israel Israel Katz tuyên bố “đường giới hạn vàng” – vị trí quân Israel rút lui theo thỏa thuận – sẽ được đánh dấu rõ ràng, và mọi hành động vượt qua ranh giới đó sẽ bị bắn hạ.
Hamas cáo buộc Israel vi phạm hàng loạt điều khoản, khiến 46 người Palestine thiệt mạng và nguồn tiếp tế nhân đạo bị đình trệ.
Hôm thứ Bảy tuần trước, Israel cho biết cửa khẩu Rafah giữa Gaza và Ai Cập sẽ tiếp tục đóng cửa, và chỉ mở lại khi Hamas thực hiện đầy đủ nghĩa vụ theo thỏa thuận.
Tel Aviv cũng cho rằng Hamas chậm trễ trong việc bàn giao thi thể con tin. Tuần trước, Hamas đã thả toàn bộ 20 con tin còn sống, và bàn giao thêm 12 trong số 28 thi thể vài ngày sau đó.
Hamas khẳng định không có ý định giữ lại thi thể nào, nhưng cho biết cần thiết bị đặc biệt để tìm kiếm các thi thể còn lại bị chôn vùi dưới đống đổ nát.

Biển người Palestine trở về với "đống đổ nát" ở Gaza sau lệnh ngừng bắn

Vừa ngừng bắn ở Gaza, Israel quay sang không kích Lebanon

Lãnh đạo thế giới đồng loạt phản ứng trước thỏa thuận hòa bình giai đoạn đầu ở Gaza
Theo Reuters