|
|
| Tổng thống Mỹ Biden tuyên bố tại cuộc họp báo chung với Thủ tướng Nhật Fumio Kishida: “Nếu Bắc Kinh xâm phạm Đài Loan, Mỹ sẵn sàng sử dụng vũ lực để bảo vệ Đài Loan” (Ảnh: Thepaper). |
Ông Biden cho biết trách nhiệm bảo vệ Đài Loan "càng lớn hơn" sau khi Nga đưa quân vào Ukraine, đồng thời nói thêm rằng một hành động vũ lực của Trung Quốc vào Đài Loan sẽ khiến toàn bộ khu vực "rơi vào hỗn loạn". Đây là một trong những tuyên bố công khai mạnh mẽ nhất về sự ủng hộ của Mỹ đối với Đài Loan trong gần 10 năm qua.
Theo trang Deutsche Welle (Tiếng nói Nước Đức) ngày 23/5, Tổng thống Mỹ Joe Biden đang thăm Nhật Bản, hôm thứ Hai (23/5) bày tỏ “nếu Bắc Kinh xâm phạm Đài Loan, Mỹ sẵn sàng sử dụng vũ lực để bảo vệ Đài Loan”, đồng thời cảnh báo các máy bay quân sự Trung Quốc đang "đùa với lửa" khi quấy rối Đài Loan. Hãng tin Mỹ AP nói đây là một trong những tuyên bố công khai mạnh mẽ nhất về sự ủng hộ của Mỹ đối với Đài Loan trong mấy chục năm qua.
Khi được hỏi liệu Mỹ có can thiệp quân sự nếu Trung Quốc “âm mưu cưỡng ép xâm lược Đài Loan” hay không, ông Biden nói: "Đây là thực hiện lời hứa mà chúng tôi đã cam kết. Chúng tôi đồng ý với chính sách 'Một Trung Quốc', chúng tôi đã ký chính sách này,...nhưng ý tưởng đánh chiếm (Đài Loan) bằng vũ lực là không phù hợp."
"Điều này sẽ đưa toàn bộ khu vực rơi vào hỗn loạn và trở thành một hành động khác tương tự như những gì đã xảy ra ở Ukraine", ông Biden nói.
| |
Ông Biden trao đổi với Thủ tướng Nhật Fumio Kishida. |
Đây là bình luận mạnh mẽ nhất mà chính quyền Biden đưa ra cho đến nay về vấn đề này. Ông Biden đã trực tiếp gắn việc phương Tây định giúp Ukraine đẩy lui quân đội Nga với việc Bắc Kinh dùng vũ lực với Đài Loan.
Ông Biden nói: "Điều quan trọng là ông Putin phải trả giá cho sự tàn bạo của Nga ở Ukraine". Ông nhấn mạnh rằng đây "không chỉ là vấn đề Ukraine" vì Trung Quốc cũng đang theo dõi xem liệu áp lực của phương Tây lên Nga có nới lỏng hay không.
Ông Biden cho biết Trung Quốc không "sử dụng vũ lực để giành quyền lực ở Đài Loan" và nói rằng ông không mong đợi một cuộc xâm lược "xảy ra", nhưng nó "phụ thuộc vào ... mức độ mạnh mẽ của thế giới cho Trung Quốc thấy rằng cái gọi là ‘thống nhất Đài Loan bằng vũ lực’ sẽ phải trả giá”.
Sau khi ông Biden đưa ra những lời lẽ trên, một quan chức Nhà Trắng giấu tên sau đó cho biết "chính sách của Mỹ đối với Đài Loan không thay đổi". Ông này nói: "Tổng thống (Biden) tái khẳng định chính sách 'một Trung Quốc' và cam kết của chúng tôi đối với hòa bình và ổn định trên eo biển Đài Loan, đồng thời ông ấy cũng tái khẳng định cam kết của chúng tôi theo Đạo luật Quan hệ Đài Loan là cung cấp cho Đài Loan các phương tiện quân sự để tự phòng vệ."
Ông Biden cũng đã đưa ra phát biểu tương tự vào tháng 10/2021. Vào thời điểm đó, ông Biden nói rằng nếu Trung Quốc tấn công Đài Loan, Mỹ sẽ bảo vệ Đài Loan. Nhưng điều này khác hẳn với chính sách “mơ hồ về chiến lược” mà Mỹ luôn duy trì.
| |
Hãng tin Reuters đưa tin quan chức Nhà Trắng nói Chính sách Đài Loan của Mỹ không thay đổi. |
Vào thời điểm đó, một phát ngôn viên của Nhà Trắng sau đó nói rằng Mỹ không thay đổi chính sách đối với Đài Loan, và ông Biden đã không thông báo bất kỳ thay đổi nào. Trước đó, trong một cuộc phỏng vấn độc quyền với đài ABC, ông Biden cũng dường như đề cập đến Đài Loan ngang với các quốc gia khác mà Mỹ có cam kết quốc phòng rõ ràng. Vào thời điểm đó, các quan chức Mỹ cũng nói rõ là chính sách của Mỹ đối với Đài Loan không thay đổi.
Phía Trung Quốc đã lập tức phản ứng mạnh mẽ trước tuyên bố của ông Biden. Chiều ngày 23/5, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Uông Văn Bân chủ trì một cuộc họp báo thường kỳ. Khi có phóng viên hỏi, “Tổng thống Mỹ Joe Biden đã nói trong chuyến thăm Nhật Bản rằng nếu Trung Quốc tiến hành một hành động chống lại Đài Loan, Mỹ sẽ can thiệp quân sự. Trung Quốc phản ứng như thế nào về điều này?”.
Ông Uông Văn Bân nói: “Trung Quốc bày tỏ rất bất bình và kiên quyết phản đối những lời lẽ của Mỹ. Đài Loan là một phần lãnh thổ không thể chia cắt của Trung Quốc và vấn đề Đài Loan hoàn toàn là công việc nội bộ của Trung Quốc, không cho phép bất kỳ thế lực bên ngoài nào được can thiệp. Đối với các vấn đề liên quan đến lợi ích cốt lõi của Trung Quốc như chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, Trung Quốc không có chỗ cho bất cứ sự nhượng bộ hay thỏa hiệp nào. Không ai được đánh giá thấp quyết tâm kiên cường, ý chí kiên định, khả năng hùng mạnh bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của nhân dân Trung Quốc, chớ nên đối lập với 1,4 tỷ dân Trung Quốc”.
Uông Văn Bân nhấn mạnh: “Chúng tôi kêu gọi phía Mỹ nghiêm túc tuân thủ nguyên tắc một Trung Quốc và các quy định của ba bản Thông cáo chung Trung - Mỹ, tuân thủ các cam kết quan trọng về không ủng hộ ‘Đài Loan độc lập’, thận trọng trong lời nói và việc làm trong vấn đề Đài Loan và không đưa ra bất kỳ tín hiệu sai trái nào đối với các thế lực ly khai ‘Đài Loan độc lập’, để không gây ra tổn hại nghiêm trọng cho tình hình ở eo biển Đài Loan và quan hệ Trung-Mỹ. Trung Quốc sẽ kiên quyết hành động để bảo vệ chủ quyền và lợi ích an ninh của chính mình và chúng tôi sẽ nói được làm được”.
| |
Trung Quốc liên tục cho máy bay quân sự bay vào vùng nhận dạng phòng không của Đài Loan. |
Theo trang tin Guancha, trong khi ông Biden hội đàm với Thủ tướng Nhật Fumio Kishida, hai bên đã trao đổi về "mối đe dọa của Trung Quốc", "sự bành trướng của Trung Quốc ở Biển Hoa Đông và các khu vực khác”, và "Trung Quốc gia tăng sức ép kinh tế đối với các nước khác". Cả Nhật Bản và Mỹ đều nhất trí tăng cường "khả năng răn đe và phản ứng" đối với Trung Quốc. Đài NHK cho biết, ông Fumio Kishida đã nhân cơ hội đề xuất với ông Biden một kế hoạch tăng cường khả năng quốc phòng của Nhật Bản, đề xuất rằng Nhật Bản nên có "khả năng phản công" chống lại tên lửa đạn đạo và tăng ngân sách chi tiêu quốc phòng.
Nhà Trắng cho biết trong một tuyên bố sau cuộc họp, ông Biden đánh giá cao ý tưởng của ông Fumio Kishida về việc tăng cường khả năng quốc phòng của Nhật Bản và hai nước sẽ hợp tác chặt chẽ với nhau để giải quyết các thách thức an ninh. Để thúc đẩy hợp tác an ninh giữa Mỹ và Nhật Bản, tuyên bố nói rằng Trung Quốc đang "ngày càng thực hiện những hành vi cứng rắn vi phạm luật pháp quốc tế".