Tin đồn rùng rợn trên Facebook reo rắc sự hoang mang cho cả nước Mỹ

Những chiếc xe tải trắng “đáng ngờ”

Mặc dù không hề có bằng chứng rõ ràng cho thấy sự việc đang xảy ra, nhưng hàng loạt thông tin gây sốt liên quan tới vụ việc đăng tải trên Facebook đã tạo hiệu ứng domino, khiến cho vị Thị trưởng của một thành phố lớn ở nước Mỹ phải phát đi cảnh báo về những chiếc xe tải trắng này.

Sự hoảng loạn phát sinh từ không gian mạng một lần nữa cho thấy các bài viết gây sốt trên Facebook có thể gây ra sự hoang tưởng và khiến nhiều người tin rằng những chiếc xe tải màu trắng là đáng ngờ và có liên quan tới một đường dây tội phạm quốc gia.

“Đừng đậu xe cạnh một chiếc xe tải trắng” – Thị trưởng thành phố Baltimore Bernard Young nói trong một cuộc phỏng vấn hôm đầu tuần này – “Hãy đảm bảo giữ lấy điện thoại di động trong trường hợp ai đó đang muốn bắt cóc bạn”.

Vị Thị trưởng trên cho hay ông không nhận được báo cáo của cảnh sát Baltimore về mối đe dọa này, nhưng nói rằng thông tin về chúng “tràn ngập Facebook”.

Ông Matthew Jablow – phát ngôn viên Sở cảnh sát Baltimore – nói rằng mặc dù sở nắm được các thông tin đăng tải trên mạng xã hội, nhưng chưa hề nhận được “bất kỳ báo cáo nào về trường hợp cụ thể xảy ra”.

Dù không có bằng chứng rõ ràng về vụ bắt cóc nào xảy ra ở Baltimore, nhưng các thông tin chưa xác nhận liên quan tới những chiếc xe tải con màu trắng ở thành phố này cũng như nhiều thành phố khác trên khắp nước Mỹ đã được chia sẻ hàng trăm nghìn lượt trên Facebook trong những tuần gần đây, thu hút hàng triệu lượt xem trên mạng xã hội này. Có ít nhất 1 người lái xe tải trắng đã bị quấy rối, do hậu quả từ tin đồn thất thiệt này.

Ủy viên thành phố Balitmore Kristerfer Burnet – đồng chủ tịch ủy ban chống buôn bán người thành phố Baltimore – nói rằng ông hết sức lo ngại trước tình hình hoang mang trong dư luận liên quan tới tin đồn về những chiếc xe tải màu trắng.

“Chúng ta cần đảm bảo đưa ra thông tin chính xác bởi Baltimore là một điểm nóng của nạn vận chuyển người ở Mỹ” – ông Burrnett nói.

Vị quan chức cho hay tin đồn trên được phát tán chủ yếu bằng Facebook, “mà tôi nghĩ rằng là điển hình trong cuộc tranh luận toàn quốc xung quanh đề tài: Khả năng và sự bất lực của Facebook trong việc kiểm soát sự phát tán của thông tin sai lệch trên nền tảng của họ”.

Ở Georgia, lực lượng cảnh sát đang chịu trách nhiệm làm rõ thông tin về những chiếc xe tải trắng đã yêu cầu người dân gọi số khẩn cấp 911 thay vì đăng tải thông tin sai lệch trên mạng xã hội.

Những thông tin rùng rợn…gây sốt mạng

Những trường hợp chứng kiến những chiếc xe tải trắng “đáng ngờ” ở Baltimore đã được đăng tải trên Facebook suốt nhiều năm nay. CNN dẫn lại một bài viết trên Facebook năm 2016 của một người phụ nữ , trong đó đưa ra cảnh báo rằng có một chiếc xe tải trắng bên ngoài căn nhà của bà, và rằng người dân nên thận trọng bởi bà trông thấy “một gã bên trong xe tải trắng đang bắt cóc trẻ con”.

Khi được CNN liên hệ trong tuần trước, người phụ nữ này cho hay bà không có bằng chứng cụ thể khi đưa ra câu chuyện trên, mà chỉ khẳng định rằng bà đã nghe về nó “vô số lần” và chỉ đang cố cảnh báo bạn bè mình.

Trong khoảng 1 tháng trở lại đây, các thông tin liên quan tới xe tải trắng ở Baltimore thậm chí còn gây sốt trên Facebook và Instagram – cũng thuộc sở hữu của Facebook.

Ngày 13/11 vừa qua, bà Saundra Murray, một cư dân ở Baltimore, đăng tải một số bức ảnh chụp một chiếc xe tải trắng xuất hiện bên ngoài một trạm xăng lên mạng xã hội Instagram. Bà Murray kể rằng có 2 người đàn ông trong xe không ngừng theo dõi bà trong lúc đang ở khu mua sắm. Bà còn nói với CNN rằng đã từng trông thấy 2 gã nọ trước khi thấy họ bên trong xe tải trắng, nhưng không muốn báo cho cảnh sát bởi “Tôi không có nhiều thông tin để trình báo mà chỉ muốn đăng tải trên Instagram để mọi người cùng biết điều đang xảy ra”.

Bà Murray cho hay bà cũng từng thấy nhiều bài viết trên mạng xã hội nói về những chiếc xe tải trắng đáng nghi nhưng nghĩ rằng người ta chỉ đang thổi phồng câu chuyện. Tuy nhiên, sau trải nghiệm của bản thân, giờ bà tin rằng những người đàn ông và chiếc xe tải trắng là “một phần của một câu chuyện lớn hơn, tôi không nghĩ họ chỉ là 2 gã bất kỳ nào đó”.

Cảnh sát Baltimore trong khi đó không hề nhận được báo cáo nào về các hành vi phạm pháp xảy ra.

Bài viết mà bà Murray đăng tải trên Instagram nhận được hơn 3.200 lượt like. Một vài ngày sau đó, ngày 17/11, một người phụ nữ khác cũng ở Baltimore đăng tải lại bức ảnh chụp màn hình bài viết của bà Murray và đăng tải nó trên Facebook. Bài viết này tính đến thời điểm hiện tại đã được chia sẻ tới hơn 2.000 lượt.

Một bài viết trên Facebook thuộc về một người phụ nữ khác cũng ở Baltimore đăng hôm 18/11 được chia sẻ tới hơn 5.000 lượt, trong đó đính kèm một bức ảnh một chiếc xe tải trắng cùng lời cảnh báo: “Khi đi tới bãi đậu xe của siêu thị, nếu nhìn thấy chiếc xe tải kiểu này đỗ sát xe mình thì Đừng Vào Trong Xe Của Bạn”.

Tác giả bài viết còn cho rằng, những kẻ buôn bán nô lệ tình dục “đã chế lại những chiếc xe tải này, và khi chúng khóa bên ngoài, một khi đã vào trong là không thể thoát ra”.

Những bài viết kể trên không chỉ gây sốt ở Baltimore. Một bài viết trên Facebook mà tác giả là một người đàn ông ở bang South Carolina đăng hôm 15/11 cho thấy một chiếc xe tải trắng với 2 khóa bên ngoài. Bức ảnh dường như được tải về từ Snapchat.

“Nếu các bạn thấy bất kỳ chiếc xe tải nào giống thế này, hãy gọi 911 bởi nó được sử dụng cho vận chuyển nô lệ tình dục” – bài viết đưa ra cảnh báo.

Bài viết này được chia sẻ tới 151.000 lượt.

Tầm ảnh hưởng vượt ngoài Facebook

Để đối phó với vấn đề thông tin sai lệch, Facebook đã phải thuê nhiều bên thứ ba để xác thực thông tin. Ngày 21/11 vừa qua, một trong số các đối tác của họ, Lead Stories, đăng tải kết quả một lần xác thực thông tin trong đó khẳng định rằng người dân không nên lo lắng chỉ bởi trông thấy một chiếc xe tải trắng với ổ khóa phụ bên ngoài.

Lead Stories chỉ ra rằng, các ổ khóa phụ bên ngoài lắp cho xe tải thường được phổ biến đối với các công nhân xây dựng, bởi họ muốn giữ an toàn cho các công cụ rất đắt tiền của mình trong xe.

Xác thực thông tin cũng được áp dụng cho một số bài đăng tải trên Facebook có nội dung liên quan tới xe tải trắng, có nghĩa rằng người dùng Facebook khi xem các bài viết này sẽ được cảnh báo rằng thông tin trong bài là sai lệch.

Mặc dù việc xác thực thông tin giúp ngăn chặn sự phát tán của thông tin sai lệch trong tương lai, nhưng tổn thất mà thông tin này đã gây ra lại vẫn còn đó. Tuần trước, một số ảnh chụp màn hình của bài viết liên quan tới xe tải trắng trên Facebook được phát tán qua email của nhiều bậc cha mẹ ở vùng ngoại ô thành phố New York.

Mối lo lớn nhất không từ thông tin sai lệch này không chỉ là khả năng reo rắc sự sợ hãi của nó ở trên Facebook, mà là sự phát tán của nó ra thế giới thực. Tháng 11 năm ngoái, ở thành phố Detroit, một người đàn ông kể với báo giới rằng ông đã bị quấy rối chỉ vì lái chiếc xe tải trắng của mình, trong lúc tin đồn thất thiệt kia đang lan rộng.