Thông điệp gửi phương Tây: Điều gì đằng sau cuộc tập trận hạt nhân chiến thuật của Nga?

Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm 6/5 đã ra lệnh tiến hành cuộc tập trận ngắn các lực lượng hạt nhân chiến thuật ở Quân khu phía Nam, giáp biên giới Ukraine.

Cuộc tập trận nhằm mục đích cảnh báo Mỹ và các đồng minh không leo thang xung đột ở Ukraine thêm nữa, cả Bộ Ngoại giao và Bộ Quốc phòng ở Moscow đều nhấn mạnh trong các tuyên bố công khai.

Trong khi phương Tây nhiều lần cáo buộc Nga đưa ra các mối đe dọa hạt nhân, thì học thuyết hạt nhân của Moscow đã được đưa ra vào tháng 7/2020 và vẫn không thay đổi, Điện Kremlin đã nhiều lần tuyên bố.

Cuộc tập trận ngắn

Mục đích của cuộc tập trận là nhằm giải quyết “các khía cạnh thực tế của việc chuẩn bị và triển khai vũ khí hạt nhân phi chiến lược”, cũng như tăng cường khả năng sẵn sàng của cả trang thiết bị và nhân sự, “nhằm đảm bảo tính toàn vẹn và chủ quyền của Nga”, Bộ Quốc phòng Nga cho biết hôm đầu tuần này.

Cuộc tập trận sẽ diễn ra tại Quân khu phía Nam, giáp biên giới với Ukraine. Có trụ sở tại Rostov-on-Don, đây là quân khu nhỏ nhất của Nga và bao gồm Crimea, Kavkaz, các khu vực Rostov, Volgograd và Krasnodar, cũng như Donetsk, Lugansk, Vùng Kherson và Zaporozhye.

Kho vũ khí hạt nhân chiến thuật của Nga

Các đầu đạn có sức nổ được đo bằng kiloton TNT (1.000 tấn thuốc nổ TNT) – chẳng hạn như bom nguyên tử được Mỹ sử dụng để tấn công các thành phố Hiroshima và Nagasaki của Nhật Bản vào tháng 4/1945 – hiện được coi là vũ khí hạt nhân chiến thuật. Chúng được thiết kế để sử dụng chống lại nhiều mục tiêu trên chiến trường, dù là đội hình binh sĩ trên chiến trường hay các vị trí chiến đấu kiên cố.

Đầu đạn hạt nhân chiến thuật có sức công phá 5-50 kiloton có thể được gắn trên tên lửa đạn đạo 9M723-1 hoặc tên lửa hành trình 9M728, cả hai đều được phóng từ tổ hợp Iskander-M. Các đầu đạn tương tự có thể được lắp cho tên lửa Kh-47M2 Kinzhal và tên lửa hành trình Kh-32 được trang bị trên các máy bay ném bom của Nga.

Một số hệ thống pháo binh cũng có thể mang đầu đạn hạt nhân chiến thuật có sức công phá trong khoảng 2-2,5 kiloton, được lắp vào đạn pháo 152 mm và đạn cối 240 mm.

Nga ước tính có gần 6.000 đầu đạn hạt nhân với nhiều công suất khác nhau. Một số lượng đầu đạn hạt nhân chiến thuật không xác định đã được triển khai tại Belarus vào năm ngoái, như một phản ứng trước việc các thành viên NATO cung cấp đạn uranium nghèo cho Ukraine.

Mỹ có khoảng 180 quả bom hạt nhân chiến thuật được triển khai tại 6 căn cứ ở châu Âu – 2 ở Italy và 1 ở Bỉ, Đức, Hà Lan và Thổ Nhĩ Kỳ. Chính phủ Ba Lan cũng bày tỏ sẵn sàng tiếp nhận vũ khí hạt nhân Mỹ, và Moscow đáp trả rằng họ sẽ coi Ba Lan là mục tiêu ưu tiên.

Thông điệp gửi phương Tây

Bộ Ngoại giao Nga hôm đầu tuần này cho biết các cuộc tập trận hạt nhân chiến thuật đang diễn ra “trong bối cảnh những tuyên bố hiếu chiến gần đây của các quan chức phương Tây và những hành động gây bất ổn nghiêm trọng do một số nước NATO thực hiện” liên quan đến cuộc xung đột ở Ukraine.

Bộ này cho biết thêm, chính sách của khối quân sự do Mỹ dẫn đầu nhằm gây ra một “thất bại chiến lược” của Nga đang khiến NATO hướng tới “sự leo thang trong cuộc khủng hoảng Ukraine, có thể dẫn tới một cuộc xung đột quân sự trực diện” giữa NATO và Moscow.

Bộ Ngoại giao Nga trích dẫn các tuyên bố của Ba Lan về khả năng triển khai vũ khí hạt nhân của Mỹ ở Ba Lan, cũng như động thái hạt nhân gần đây của Pháp và nhận xét của Tổng thống Emmanuel Macron về khả năng triển khai binh sĩ Pháp và NATO tới Ukraine.

Học thuyết hạt nhân của Nga

Theo sắc lệnh được Tổng thống Vladimir Putin ký vào tháng 7/2020, kho vũ khí hạt nhân của Moscow nhằm mục đích ngăn chặn sự xâm lược từ bên ngoài nhằm vào Nga.

Học thuyết này “có tính chất phòng thủ, nhằm duy trì sức mạnh của lực lượng hạt nhân ở mức đủ để đảm bảo răn đe hạt nhân và đảm bảo bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ quốc gia, ngăn chặn kẻ thù tiềm tàng xâm lược Liên bang Nga và (hoặc) các đồng minh của mình, và – trong trường hợp xảy ra xung đột quân sự – ngăn chặn sự leo thang và chấm dứt thù địch theo các điều kiện được Liên bang Nga và (hoặc) các đồng minh của nước này chấp nhận”.

Sắc lệnh nêu rõ, Nga coi vũ khí hạt nhân “chỉ là một phương tiện răn đe” và coi việc sử dụng chúng là “một biện pháp cực đoan và bắt buộc”.

Học thuyết nêu ra những điều kiện mà theo đó Tổng thống Nga được phép sử dụng vũ khí hạt nhân. Đặc biệt quan trọng là Mục 17, trong đó nêu rõ rằng Nga “bảo lưu quyền sử dụng vũ khí hạt nhân để đáp lại việc sử dụng vũ khí hạt nhân và các loại vũ khí hủy diệt hàng loạt khác chống lại nước này và/hoặc các đồng minh của nước này, cũng như trong trường hợp có hành vi xâm lược Liên bang Nga bằng cách sử dụng vũ khí thông thường khi sự tồn tại của nhà nước đang bị đe dọa”.

Những cáo buộc về sức mạnh hạt nhân

Kể từ khi xung đột Ukraine bùng phát vào tháng 2/2022, Mỹ đã liên tục cáo buộc Nga nhe “nanh vuốt” hạt nhân và thậm chí cân nhắc việc sử dụng vũ khí hạt nhân chiến thuật chống lại chính phủ ở Kiev. Moscow đã nhiều lần bác bỏ những tuyên bố như vậy và coi đó là suy đoán vô căn cứ.

Tháng 3 năm nay, kênh CNN có bài viết nói rằng Washington đã bắt đầu "chuẩn bị kỹ lưỡng" cho khả năng Nga sử dụng vũ khí hạt nhân ở Ukraine từ cuối năm 2022, khi lực lượng của Kiev tiến vào Kharkov và Kherson. Tuy nhiên, Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết trong một cuộc phỏng vấn rằng ông “chưa bao giờ nghĩ đến việc sử dụng vũ khí hạt nhân chiến thuật” bất chấp “nhiều tình huống khác nhau” đã xuất hiện trên chiến trường.

Trong bài phát biểu trước các nhà lập pháp Nga vào cuối tháng 2, ông Putin đã cáo buộc phương Tây đang đùa giỡn với thảm họa hạt nhân. “Tất cả những gì họ đang nghĩ ra bây giờ, khiến thế giới sợ hãi, tất cả đều thực sự gây ra mối đe dọa về một cuộc xung đột liên quan đến vũ khí hạt nhân, và do đó, dẫn đến sự hủy diệt của nền văn minh. Họ không hiểu điều này sao?”, Tổng thống Nga cho biết vào thời điểm đó.

Đầu năm nay, trong khi Quốc hội đang tranh luận về dự luật viện trợ quân sự trị giá 61 tỉ USD cho Kiev, Mỹ đã đưa ra những cáo buộc về sức mạnh hạt nhân bí mật của Nga trong không gian. Điện Kremlin đã phủ nhận những tin đồn như vậy.

Theo RT