Sốc nhiệt giữa trời nắng 42 độ, nam thợ xây nguy kịch

Lời cảnh tỉnh trong mùa hè khắc nghiệt

Chiều một ngày nắng đỉnh điểm, anh thợ xây T.V.T. (42 tuổi, quê Bắc Ninh) thấy mệt lả sau nhiều giờ làm việc liên tục ngoài trời. Khoảng 15–16h, anh mất khả năng giao tiếp, rồi bị co giật, rối loạn ý thức, mất kiểm soát hành vi.

Người nhà nhanh chóng đưa anh tới cơ sở y tế trong tình trạng co cứng toàn thân, cắn lưỡi chảy máu, sốt cao tới 42 độ C. Ngay sau đó, anh được chuyển đến Khoa Cấp cứu – Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương trong tình trạng nguy kịch.

Trao đổi với báo chí về ca bệnh này, ThS.BS Trương Tư Thế Bảo, người điều trị trực tiếp, cho biết: “Bệnh nhân nhập viện với biểu hiện điển hình của sốc nhiệt nặng: thân nhiệt tăng cao, co giật, lơ mơ, rối loạn điện giải, tổn thương gan và thận cấp tính.”

Đáng lưu ý, bệnh nhân có tiền sử lạm dụng rượu và xơ gan – những yếu tố khiến cơ thể giảm khả năng tự điều hòa nhiệt độ và dễ bị tổn thương nghiêm trọng khi gặp nắng nóng.

“Xét nghiệm cho thấy men gan tăng cao – dấu hiệu tổn thương gan rõ rệt, nhiều khả năng do tác động đồng thời của rượu và sốc nhiệt,” bác sĩ Bảo cho biết thêm.

Người thân cũng xác nhận bệnh nhân uống rượu gần như hằng ngày, dù gần đây, thể trạng đã yếu đi nhiều. Việc lạm dụng rượu không chỉ khiến gan bị tổn thương mà còn làm suy giảm khả năng thích nghi với môi trường khắc nghiệt.

Hiện tại, bệnh nhân đã qua cơn nguy kịch, đang được theo dõi sát với các biện pháp điều trị tích cực như truyền dịch, điều chỉnh điện giải, hỗ trợ gan thận và theo dõi các chỉ số sinh hóa.

Sốc nhiệt có thể dẫn đến hôn mê

Theo bác sĩ Bảo, sốc nhiệt xảy ra khi cơ thể bị quá tải nhiệt do tiếp xúc lâu với môi trường nóng, trong khi cơ chế điều hòa thân nhiệt tự nhiên như toát mồ hôi, giãn mạch không còn hiệu quả. Có hai cơ chế thường gặp:

Sốc nhiệt do nắng chiếu trực tiếp lên vùng đầu, cổ, gây rối loạn thần kinh trung ương, dẫn đến ngất, lơ mơ hoặc tử vong.

Sốc nhiệt do môi trường nóng, khi cơ thể tiếp xúc lâu với nhiệt độ cao, không đào thải được nhiệt, gây rối loạn điện giải và tổn thương đa cơ quan như gan, thận, não.

Các triệu chứng thường gồm mệt mỏi, đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, thở nhanh, thân nhiệt tăng cao, rối loạn ý thức, co giật. Nếu không được xử trí kịp thời, người bệnh có thể rơi vào hôn mê, suy gan cấp, hoại tử cơ, suy đa cơ quan và tử vong.

Những ngày hè nắng nóng kéo dài, đặc biệt với nhiệt độ trên 40 độ C, là thời điểm nguy cơ sốc nhiệt tăng cao – nhất là với người lao động ngoài trời. Việc phải hoạt động dưới nắng gắt trong thời gian dài khiến cơ thể mất nước nhanh, điện giải bị rối loạn và nhiệt độ nội sinh tăng cao.

Người có bệnh mạn tính như xơ gan, suy thận, tim mạch hoặc có thói quen lạm dụng rượu bia càng dễ bị sốc nhiệt và khi mắc thì tình trạng cũng thường nặng hơn, phục hồi khó hơn.

Bác sĩ Bảo khuyến cáo: “Người lao động ngoài trời cần được bố trí thời gian nghỉ ngơi hợp lý, đặc biệt nên tránh làm việc từ 10h đến 16h – thời điểm nhiệt độ ngoài trời cao nhất.”

Trường hợp của anh T. là một cảnh báo rằng nắng nóng không chỉ gây mệt mỏi mà có thể đe dọa tính mạng, đặc biệt với người lao động ngoài trời và người có bệnh nền.

·