Rò rỉ hình ảnh tàu Hải cảnh Trung Quốc và tàu tuần duyên Nhật Bản quần nhau ở vùng biển Senkaku

Trong hai ngày 15 và 16/2, các tàu Hải cảnh Trung Quốc liên tục tiến vào vùng biển quần đảo Senkaku (Trung Quốc gọi là Điếu Ngư) gây lo ngại về nguy cơ đụng độ. Các hình ảnh các tàu công vụ hai bên đuổi nhau trên biển đã xuất hiện trên một trang mạng Trung Quốc.

Theo trang tin Hoa ngữ Đa Chiều (Dwnews) ngày 19/2 đưa tin, theo Lực lượng an ninh trên biển (Cảnh sát biển) Nhật Bản, từ ngày 14/2, 4 tàu Hải cảnh Trung Quốc đã xuất hiện tại vùng biển xung quanh quần đảo Senkaku/Điếu Ngư và được xác nhận hàng hải (hoạt động tại đây) trong 3 ngày liên tiếp. Các tàu Trung Quốc bao gồm Hải Cảnh 1301, Hải Cảnh 1305, Hải Cảnh 2502 và Hải Cảnh 6303 dường như được trang bị hạm pháo.

Ngoài ra, theo tin của trang nhjd.net của Diễn đàn Nghiên cứu “Nam Hải” (tức Biển Đông) Trung Quốc đại lục, vào ngày 15/2, “4 tàu của Hải cảnh Trung Quốc đã đi vào tuần tra trong vùng tiếp giáp và hai trong số đó đã đi vào lãnh hải của quần đảo Senkaku/Điếu Ngư vào ngày 15 và tiếp cận “các tàu của Nhật Bản đang hoạt động bất hợp pháp”.

Theo tin của RFI, các tàu tuần tra của Lực lượng an ninh trên biển Nhật Bản đã cảnh cáo các tàu Trung Quốc “không được tiếp cận lãnh hải”. Nguồn tin từ Bộ Ngoại giao Nhật Bản cho biết, họ đã nghiêm khắc phản kháng tới chính phủ Trung Quốc, yêu cầu tàu cảnh sát biển nhanh chóng rời đi.

Theo ghi chép trên trang nhjd.net của Diễn đàn Nghiên cứu “Nam Hải”, Trung Quốc chiều ngày 15/2: “2 trong số 4 tàu của Hải cảnh Trung Quốc (mang các số hiệu Hải Cảnh 1301, 1305, 2502, 6303) đang hoạt động ở khu vực giáp ranh của quần đảo Điếu Ngư đã tiến vào lãnh hải của quần đảo Điếu Ngư vào ngày 15 và áp sát các tàu đánh cá của Nhật Bản đang hoạt động bất hợp pháp.

2 tàu đi vào lãnh hải từ vùng lân cận Nam Tiểu Đảo (Nhật gọi là Minami Kojima Island) lúc 12h30 trưa, liên tục tiếp cận và bám sát một tàu đánh cá Nhật Bản (có 2 người)

Tính đến 14 giờ chiều ngày 15/2, hai tàu Hải cảnh này đã ở trong vùng lãnh hải chỉ cách Nam Tiểu Đảo 3 km về phía đông nam. Tới trưa ngày 16/2, 2 tàu Hải Cảnh 1301 và Hải Cảnh 2502 đã rời khỏi lãnh hải (quần đảo Senkaku/Điếu Ngư).

Khoảng 3 giờ 15 phút sáng sớm ngày 16/2, hai tàu khác của Hải cảnh Trung Quốc là Hải Cảnh 6303 và Hải Cảnh 1305 đã đi vào lãnh hải, cách đảo Xích Vĩ Dữ (Nhật Bản gọi là Taisho Jima) khoảng 22 km về phía đông nam, tiếp cận một tàu đánh cá Nhật Bản đang hoạt động. Theo Bộ chỉ huy An ninh trên biển Khu 11 (căn cứ ở thành phố Naha), trường hợp tương tự cũng xảy ra vào ngày 15/2. Lần này là một tàu đánh cá khác và một tàu thuộc Cảnh sát biển Nhật Bản.

Theo Bộ chỉ huy An ninh trên biển Khu 11 (Nhật Bản), có 4 người trên tàu đánh cá của Nhật Bản (lượng giãn nước 9,97 tấn). Xung quanh tàu đánh cá có các tàu tuần tra để đảm bảo an toàn. Không rõ tàu đánh cá thuộc sở hữu của đơn vị nào.

Hai tàu Hải Cảnh 6303 và 1305 rời khỏi lãnh hải (quần đảo Senkaku/Điếu Ngư) vào khoảng 9h00 sáng ngày 16/2” (hết trích).

Các hình ảnh đăng tải trên trang web của Diễn đàn nghiên cứu “Nam Hải” (tức Biển Đông) Trung Quốc và được trang tin Đa Chiều đăng lại cho thấy các tàu công vụ của Trung Quốc và Nhật Bản đã quần thảo, so kè nhau quyết liệt trước khi các tàu Hải cảnh Trung Quốc rời khỏi vùng biển quần đảo Senkaku/Điếu Ngư.

Theo Đa Chiều, trước đó, các tàu Cảnh sát biển Trung Quốc đã đi vào vùng biển của quần đảo Senkaku trong hai ngày liên tiếp vào ngày 6 và 7 tháng 2. Thủ tướng Nhật Bản Yoshihide Suga tuyên bố rằng Luật Cảnh sát biển Trung Quốc "không được làm tổn hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của các nước liên quan, trong đó có Nhật Bản”.

Kể từ khi “Luật Hải cảnh của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa” (gọi tắt là Luật Hải cảnh) có hiệu lực vào ngày 1/2, Nhật Bản đã phản ứng rất mạnh mẽ.

Vào ngày 17/2, Cục trưởng Bảo vệ an ninh trên biển (tức Cảnh sát biển) Nhật Bản Takahiro Okujima đã tuyên bố trong một cuộc họp báo rằng do Trung Quốc thực thi Luật Hải cảnh mới, Nhật Bản sẽ "không loại trừ việc sử dụng vũ khí trong phạm vi được luật pháp quốc tế cho phép, tuân theo các nguyên tắc pháp lý”.

Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Nobuo Kishi ngày 8/2 tuyên bố liên quan đến hoạt động của Cục Hải cảnh Trung Quốc rằng, nếu lực lượng Cảnh sát biển khó đối phó với các cuộc tấn công vũ lực từ bên ngoài, Lực lượng Phòng vệ (quân đội) “sẽ chấp nhận lệnh điều động lực lượng quân đội để đối phó”.

Về vấn đề này, Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã ra tuyên bố, nhắc lại “lập trường nghiêm túc về vấn đề quần đảo Điếu Ngư”, yêu cầu Nhật Bản tránh có những hành động làm phức tạp thêm tình hình. Trung Quốc kêu gọi Nhật Bản thực hiện nghiêm túc các thỏa thuận theo "Hiệp định nghề cá Trung Quốc - Nhật Bản" và cùng với Trung Quốc duy trì trật tự nghề cá ở vùng biển liên quan. Phía Trung Quốc cũng đã giới thiệu nội dung liên quan của Luật Hải cảnh; nhấn mạnh việc ban hành luật này là hoạt động lập pháp bình thường của Trung Quốc, hoàn toàn phù hợp với luật pháp quốc tế và thông lệ quốc tế.

Trước đó, Ủy ban thường vụ Đại hội đại biểu nhân dân toàn quốc Trung Quốc (Quốc hội) đã thông qua "Luật Hải cảnh" vào ngày 22/1 có hiệu lực từ ngày 1/2, cho phép lực lượng Hải cảnh sử dụng vũ khí khi xử lý tàu thuyền của các nước khác trong "vùng biển thuộc quyền tài phán của Trung Quốc".

Phía Nhật Bản đã phản ứng gay gắt về luật này. Theo tờ Sankei Shimbun của Nhật Bản, chính phủ Nhật Bản ngày 29/1 đã tổ chức hội nghị an ninh quốc gia với thành phần bao gồm Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Tài chính, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao và Bộ trưởng Bộ Quốc phòng để thảo luận về các vấn đề như Luật Hải cảnh của Trung Quốc.

Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản Kato Katsunobu trong cuộc họp báo vào ngày 1/2 cho biết, ông đã chuyển tải “những lo ngại” của Nhật Bản tới phía Trung Quốc về việc Luật Hải cảnh Trung Quốc có hiệu lực.

Tại cuộc họp tham vấn trực tuyến qua truyền hình cấp cao về các vấn đề trên biển Trung Quốc - Nhật Bản lần thứ 12 diễn ra ngày 3/2, theo Bộ Ngoại giao Nhật Bản, phía Nhật Bản đã đề cập đến việc tàu Hải cảnh Trung Quốc tiếp cận tàu đánh cá Nhật Bản và nhắc lại lập trường của Nhật Bản về các lĩnh vực hàng hải và an ninh trên biển ở quần đảo Senkaku/Điếu Ngư, mạnh mẽ thúc giục Trung Quốc hành động. Nhật Bản cũng yêu cầu Trung Quốc đảm bảo rằng Luật Hải cảnh được thực hiện trong khuôn khổ luật pháp quốc tế và bày tỏ quan ngại nghiêm trọng về Luật Hải cảnh của Trung Quốc.