Tấn công bất ngờ
TS. BS. Hoàng Văn Lý - Trưởng Khoa Y học cổ truyền, Bệnh viện Hữu Nghị - cho biết: Liệt mặt, méo miệng thường xảy ra đột ngột sau khi bệnh nhân gặp lạnh, đặc biệt là khi chuyển từ nóng sang lạnh: ban đêm ngủ nằm điều hòa lạnh, có gió lùa, sau khi tắm vào phòng điều hòa lạnh, ngồi trên xe ô tô, xe bus mở điều hòa lạnh, tắm nước lạnh sau khi vận động ra mồ hôi,…
Bệnh liệt mặt, méo miệng thường xảy ra vào mùa thu-đông và đông-xuân do thời tiết nhiều gió lạnh và hay thay đổi.
Đối tượng dễ mắc bệnh là những người có thể trạng yếu, ít tập luyện thể dục, những người hay sử dụng rượu bia, đi sớm về khuya. Ngoài ra những người có tiền sử huyết áp cao, xơ vữa động mạch, hay thức khuya cũng tiềm ẩn nguy cơ mắc bệnh.
Người bệnh thường có biểu hiện cười, nói khó, đánh răng, súc miệng, nước bị trào ra một bên mép. Biểu hiện rõ nét nhất là khuôn mặt mất cân xứng - bên liệt trông như mặt nạ, các nếp tự nhiên như nếp nhăn, rãnh mũi má bị mờ hoặc mất; miệng và nhân trung méo về bên lành.
 |
Biểu hiện rõ nét nhất của bệnh liệt mặt, méo miệng là khuôn mặt mất cân xứng (Ảnh: BVCC) |
Sự mất cân xứng trên khuôn mặt càng rõ khi người bệnh làm một số động tác chủ động như cười – mặt bị méo lệch sang bên lành. Đặc biệt, mắt bên liệt của bệnh nhân nhắm không kín do liệt cơ khép vòng mi và nhãn cầu bị đẩy lên trên để lộ một phần lòng trắng.
Ngoài ra, còn một số triệu chứng khác ít gặp hơn như cảm giác tê một bên mặt, mất vị giác ở 2/3 trước lưỡi, khô mắt do không tiết nước mắt hoặc tăng tiết nước mắt làm nước mắt chảy giàn giụa, nhất là trong hoặc ngay sau bữa ăn.
Đa số các trường hợp mắc bệnh thường khỏi sau khoảng 1-3 tháng nếu được điều trị đúng. Nếu để lâu sẽ có 1 số biến chứng và di chứng như: Viêm loét giác mạc (do mắt nhắm không khép kín dễ bị gió bụi bẩn bám vào gây nhiễm khuẩn), co giật cơ mặt (do hồi phục thần kinh không hoàn toàn) hoặc co cứng nửa mặt (do dây thần kinh thoái hóa).
BS. Lý cho hay: Nguyên nhân chính gây ra bệnh liệt mặt, méo miệng là do lạnh (chiếm trên 80%) dẫn tới co thắt mạch nuôi dây thần kinh số 7 gây ra tình trạng thiếu máu cục bộ, phù và chèn ép dây thần kinh ở đoạn trong ống Fallope của người bệnh.
Phải điều trị bằng thuốc, phương pháp đặc hiệu
Theo BS. Lý, đối với những bệnh nhân bị liệt mặt đã xác định được nguyên nhân, cần điều trị bằng các thuốc và phương pháp đặc hiệu
Bệnh lệt mặt do lạnh hoặc không xác định được nguyên nhân thì Y học hiện đại sẽ sử dụng corticoid liều cao kết hợp với các thuốc tăng dẫn truyền thần kinh, vitamin B kết hợp với một số phương pháp vật lý trị liệu như chiếu đèn hồng ngoại.
Ngoài ra, các phương pháp Y học cổ truyền cũng đã được sử dụng từ lâu đời và chứng minh được hiệu quả, an toàn khi điều trị liệt mặt ngoại biên gồm: Điện châm; cứu ngải; xoa bóp bấm huyệt; thủy châm, laser châm; cấy chỉ,… uống thuốc Y học cổ truyền phù hợp với thể trạng người bệnh.
 |
Bác sĩ tư vấn cho bệnh nhân (Ảnh: BVCC) |
Thực tế cho thấy, người bệnh sẽ được điều trị hiệu quả khi kết hợp cùng lúc nhiều phương pháp điều trị, đặc biệt nếu điều trị càng sớm hiệu quả đạt được càng cao và rút ngắn được thời gian điều trị. Bệnh có thể khỏi hoàn toàn nếu được điều trị kịp thời và hợp lý.
Để chủ động phòng bệnh liệt mặt, méo miệng, BS. Lý khuyến cáo: Mỗi người nên giữ cho cơ thể khỏe mạnh, khám bệnh định kỳ tại các cơ sở uy tín, đồng thời, kiểm soát các yếu tố nguy cơ gây bệnh như huyết áp, mỡ máu, tiểu đường và tránh gió, lạnh từ thiên nhiên, điều hòa, ăn đồ sống lạnh.
