Các phần tử khủng bố của nhiều tổ chức chống chính quyền khác nhau đã rời bỏ một khu vực của thành phố Homs mà chúng đã chiếm giữ rất lâu. Các kênh truyền thông đại chúng thế giới và Đại diện nhân quyền Syria ở London cũng thừa nhận thông tin này.
Theo nguồn tin đã nêu, các tổ chức chống chính quyền đã rời bỏ khu vực Al Fayed ở Homs. Đây là thành phố lớn thứ ba ở Syria và một trong những trung tâm khởi đầu của các cuộc biểu tình chống ông Bashar al-Assad. Khu dân cư này được coi là cái nôi của “cách mạng Syria”.
Các phần tử khủng bố rút lui về Idlib với sự đồng ý của chính quyền ông Assad, quân đội Syria sẽ chiếm lĩnh khu vực này trong thời điểm tiếp theo.
Thực tế có thể nói, sự can thiệp của lực lượng không quân viễn chinh Nga không đơn thuần là sự hỗ trợ tăng cường của Nga nhằm củng cố sức mạnh quân sự của Damascus mà thực sự là giải pháp khẩn cấp ngăn chặn một thảm họa diệt chủng đẫm máu sẽ xảy ra với thời gian chỉ được tính bằng tuần hoặc bằng ngày với sự sụp đổ của chính quyền Syria và cuộc tàn sát của những kẻ áo đen.
Quân đội Syria tiếp tục tấn công dưới sự yểm trợ của không quân Nga trên nhiều chiến trường. Theo SANA, các lực lượng vũ trang Syria đang mở rộng tấn công ở Latakia, Aleppo và một vài khu vực ở tỉnh Homs.
Theo truyền thông A rab, các đơn vị Syria đã chiếm được làng Al-Barakat ở phía Tây Palmyra thuộc tỉnh Homs. Bản thân thành phố cổ Palmyra, cách đây không lâu còn tồn tại những tượng đài lịch sử của thời kỳ Cổ đại, hiện vẫn nằm trong tay của IS. Tại thời điểm này quân đội Syria nỗ lực chế áp và đánh chiếm các điểm cao ở khu vực Palmyra, sử dụng triệt để hỏa lực pháo binh.
Một thực tế đáng sợ là các tổ chức khủng bố dường như có nguồn binh lực, sinh lực và vũ khí trang bị hầu như không hạn chế, cho phép nhanh chóng bổ sung và tăng cường các cụm chiến binh đã bị tổn thất đáng kể về sinh lực, vũ khí trang bị. Không thấy được sự thiếu hụt đến khủng hoảng quân số cũng như các phương tiện chiến tranh.
Ngoài ra, quân đội Syria cùng với lực lượng dân quân đã giành được một số các khu dân cư trên khoảng cách 49 km cách Latakia.
Theo SANA, quân đội chính quyền Al-Assad sử dụng rộng rãi không quân, tiến hành các trận tấn công và phục kích có sự tham gia của lực lượng đặc nhiệm nhằm tiêu diệt các đầu lĩnh của các tổ chức khủng bố chống chính quyền. Nhiều lúc các chiến thuật đó mang lại một số thành quả nhất định.
Các sĩ quan quân đội Syria tuyên bố, không quân Nga đã hỗ trợ rất nhiều quân đội Syria trong cuộc chiến chống IS. Các đòn tấn công chính xác của không quân Nga với mật độ lớn được đại diện Bộ quốc phòng Syria Ali Mayhub khẳng định tiêu diệt nhiều phần tử khủng bố, tăng thiết giáp, sở chỉ huy, kho vũ khí đạn dược và phương tiện chiến tranh.
Tình hình chiến trường đã giảm bớt đi sự căng thẳng và quân đội Syria đã có thể giành được một số các khu dân cư, đang nằm trong quyền kiểm soát của các tổ chức khủng bố khác nhau.
Theo thông báo của một số các nhà phân tích, trong thời gian tới quân đội Syria có thể hướng mũi tấn công đến “thủ đô” của IS – Raqqa.
Nhưng đôi khi những thông tin cũng làm nhiều người thất vọng, quân đội Syria không thực hiện được những tư tưởng chiến thuật đủ lớn để tạo ra áp lực thực tế trên chiến trường.
Thực lực của quân đội Syria tại thời điểm này?
Mặc dù luôn có những thông báo về kết quả đạt được của những trận tấn công trên nhiều chiến trường được đăng tải trên các phương tiện thông tin của chính quyền Syria, nhưng rõ ràng không thấy được khả năng quân đội Syria sẽ tạo ra một bước ngoặt chiến lược trên chiến trường Syria.
Từ thời điểm bắt đầu cuộc tấn công toàn diện trên các tỉnh thành Syria đến nay đã hai tháng, nhưng chiến thắng lớn nhất kể đến của quân đội Syria chỉ là cuộc phá vòng vây phong tỏa sân bay Kweires thuộc tỉnh Aleppo, bị các lực lượng khủng bố bao vây từ năm 2011.
Ngay cả trong trường hợp đã phá vây, các lực lượng khủng bố vẫn phòng ngự tích cực, đôi khi lại chuyển sang phản kích và tấn công quân đội chính phủ ở những hướng khác nhau, buộc quân đội phải rút lực lượng đang tấn công ở các hướng khác hoặc lực lượng dự bị vốn rất ít ỏi của mình để chống trả các cuộc tấn công của kẻ thù.
Trước chiến tranh, quân đội Syria có một lực lượng tương đối hùng hậu. Tổng quân số khoảng 325 nghìn quân nhân thường trực chiến đấu, lực lượng tăng thiết giáp có nguồn gốc từ Liên xô, lực lượng không quân chiến đấu, chiến hạm và tên lửa đạn đạo, chủ yếu là Scud của Liên xô.
Trong biên chế của không quân có MiG-21, MiG-23, trực thăng chiến đấu Mi-8 và Mi-24, xe tăng T-62 và T-72, BMP-1 và BMP-2. Quân đội Syria cũng có trong biên chế hàng trăm tên lửa đạn đạo chiến thuật của Liên Xô, Triều Tiên và Iran.
Quân đội Syria đã từng tham gia một số cuộc xung đột với Israel, tham gia vào cuộc nội chiến ở nước láng giềng Lebanon và Jordan, thành công trong việc giải quyết cuộc nổi dậy Hồi giáo trong khu vực Hama năm 1982.
Một thời gian rất dài, quân đội Syria cũng như hệ thống chính quyền nhà nước Syria nằm trong giai đoạn hòa bình, hay nói chính xác ra là bắt đầu tham gia vào cơ chế hội nhập quốc tế khu vực và hướng Tây theo nhiều nghĩa khác nhau. Quân đội hầu như không có sự phát triển đáng kể, Syria không đóng một vị thế quan trọng trong khu vực địa chính trị Trung Đông sau sự đổ vỡ của Liên xô.
Cuộc chiến tranh bùng phát năm 2011 đã cho thấy hậu quả kinh hoàng của một thời kỳ “hòa bình” Trung Đông. Quân đội Syria đối mặt với một cuộc đảo ngũ quy mô lớn của hàng loạt sĩ quan và quân nhân Syria.
Khoảng 10 nghìn sĩ quan và quân nhân đảo ngũ đã hình thành lên lực lượng Quân đội Syria tự do FSA hiện nay – một trong những tổ chức có lực lượng mạnh, có thực lực và được sự ủng hộ của các nước phương Tây chống lại chính quyền ông Assad.
Thủ lĩnh của tổ chức này là Riyad al-Assad, đại tá không quân Syria. Theo những nguồn tin công khai, đến tháng 8.2012, đã có khoảng 60 nghìn binh sĩ, trong đó có 1,2 nghìn sĩ quan trung cao cấp của quân đội Syria đảo ngũ chạy sang hầu hết các tổ chức khủng bố ở Syria.
Quân đội Syria còn lại khoảng 110 nghìn quân nhân, tổn thất sinh lực trong các cuộc chiến tính từ đó đến nay rất lớn, không có thông tin chính xác về số liệu này, nhưng ước đoán nó đã vượt quá trăm nghìn người. Quân đội Syria đã nhiều lần động viên để tăng cường binh lực.
Một hình thức vũ trang khá đặc thù của khu vực Trung Đông, đó là sự hình thành các tổ chức vũ trang địa phương khác nhau hoặc các tổ chức quân tình nguyện.
Một trong những lực lượng đầu tiên là đội quân "Shabiha". Theo bài phỏng vấn của người lãnh đạo cơ quan tư tưởng chính trị quân đội Syria, trung tướng Osama Khaduri, giai đoạn đầu của chiến tranh, ít nhất - đến cuối tháng 11. 2011, những đề xuất thành lập lực lượng dân quân tự vệ Syria được xử lý thận trọng, sợ leo thang hơn nữa bạo lực vũ trang địa phương. Nhưng vào tháng 01.2012 các đơn vị dân quân tự vệ đã hình thành (dù không phải trên toàn lãnh thổ Syria).
Lực lượng Shabiha bao gồm chủ yếu là những người Alawites, lực lượng này cũng đã tham gia trong bao vây thành Homs (quân đội Syria đã đánh chiếm lại vào ăm 2014). Tuy nhiên, theo các tổ chức quốc tế khác nhau, bao gồm Liên Hợp Quốc, lực lượng "Shabiha" liên quan đến một số hành vi ngoài khuôn khổ pháp luật.
Cuối năm 2012, chính quyền Syria ra quyết định thành lập hàng loạt các tổ chức vũ trang địa phương (Lực lượng phòng vệ Quốc gia) NDF, kêu gọi đại diện của tất cả các tộc như : Alawites, người Sunni, Kitô giáo và Juze. Công tác tổ chức các lực lượng quân sự địa phương có sự tham vấn quân sự của Iran.
Lực lượng dân quân địa phương chiến đấu trong vai trò bộ binh. Họ tiến hành cuộc chiến đấu với các phần tử khủng bố trên địa bàn và liên kết phối hợp với quân đội. Về phía mình, quân đội đảm bảo cơ sở vật chất, phương tiện chiến đấu và yểm trợ hỏa lực pháo binh.
Hãng tin Washington Post và Wall Street Journal cho rằng, việc xây dựng lực lượng dân quân tự vệ địa phương thành công, đóng vai trò quan trọng trong việc làm tình hình khu vực trở lên sáng sủa hơn. Nhưng cũng từ thực tế của công tác tư tưởng chính trị tinh thần dân quân tự vệ, tính tự do và tổ chức tín ngưỡng cũng tạo lên những hạn chế đáng kể trong các hoạt động tác chiến trên địa bàn.
Chính quyền Syria dự kiến tăng quân số của lực lượng vũ trang địa phương lên dến khoảng 100 nghìn người. Đến thời điểm này dự tính khoảng 80 nghìn chiến binh dân quân tự vê.
Các chuyên gia quân sự thế giới cho rằng, chờ đợi một chiến thắng mang tính chiến lược của quân đội Syria tại thời điểm này thực sự là không thể.
Các kết quả chiến thuật có thể có, ví dụ như quân đội Syria có thể phá vây phong tỏa sân bay Deir ez-Zor (sân bay quân sự ở phía đông Syria, bị vây hãm từ năm 2012. - "Times").
Nhưng để đưa quân đội về sức mạnh chiến đấu thời điểm trước chiến tranh, chính quyền Syria hoàn toàn không có khả năng, tình hình động viên lực lượng gặp nhiều trở ngại do nguồn lực quốc gia đã cạn kiệt, đơn cử như chính quyền Syria từ lâu đã phải tồn tại bằng tiền từ nguồn dầu mỏ của Iran.
Trong tình huống tốt hơn, quân đội có thể kiểm soát được tỉnh Latakia và Damascus. Aleppo vẫn còn là một chiến trường nóng bỏng và có nhiều tổn thất, do đó không thể đặt hy vọng vào khu vực chiến trường tỉnh này. Nhà khoa học chính trị Anatoly Nesmiyan về vấn đề Trung Đông cho biết.
Nhiều chuyên gia cho rằng, việc tấn công mạnh trên nhiều hướng có thể là một sai lầm, do nguồn lực dự trữ còn rất ít cả về sinh lực và phương tiện chiến đấu. Cuộc chiến đấu tấn công tiêu hao nhiều binh lực, khiến cho nguồn lực dự bị động viên cạn kiệt. Nhưng với chiến cuộc Syria, không thể có phương án hai.
Không quân Nga, tất nhiên đã giảm nhiều áp lực chiến đấu mà quân đội Syria phải chịu đựng trên chiến trường, nhưng trong thực tế cụm binh lực viễn chinh Nga có 50 máy bay thì chỉ có 30 máy bay thực hiện tấn công mặt đất. Nhưng con số sơ lược cho thấy, trên chiến trường Syria, các tay súng của lực lượng khủng bố có thể đạt con số nửa triệu người. Số lượng này vẫn thường xuyên được bổ sung từ nhiều nguồn khác nhau trên tuyến biên giới có thể nói là hoàn toàn trống không của Syria.
Cuộc chiến tranh du kích ở Syria có thể được hiểu là cuộc chiến tranh phi chuẩn, không có tiền phương và hậu phương, các tổ chức khủng bố tấn công, phòng ngự, kết hợp với nhau và tan rã thường xuyên. Các sở chỉ huy xuất hiện và biến mất, kho tàng vũ khí quân dụng, phương tiện chiến tranh khá tùy biến và liên tục có nguồn cung ở nước ngoài với đủ mọi phương thức vận chuyển. Tính khả thi trong việc ngăn chặn nguồn cung thực sự rất thấp. Ông Nesmiyan cho biết.
Một đặc điểm đặc thù khác hẳn với các cuộc chiến tranh khác là: Quân đội Syria không thể nắm được bộ máy nào cụ thể đang chỉ huy hoặc điều phối các tổ chức khủng bố ở Syria, có được điều phối hay không hoặc được quốc gia nào chống lưng.
Tất cả đều rất rắc rối và hỗn loạn, nhưng nguy hiểm hơn là cấu thành của các tổ chức khủng bố hầu hết đều là những chiến binh cuồng tín, không sợ chết, không đầu hàng và vô cùng tàn bạo theo quan điểm tư tưởng của chúng. Các tổ chức khủng bố hầu như không có gì để mất.
Một số các nhà địa chính trị cho rằng, xung đột ở Syria phải giải quyết bằng các giải pháp chính trị, nhưng không một tổ chức hoặc lực lượng chính trị nào có thể có được hoặc đưa ra yêu cầu hoặc điều kiện với tổ chức Caliphate - IS.
Tư duy đường lối, chính sách và hoạt động tư tưởng chính trị tinh thần của Caliphate hoàn toàn khác với bất cứ một nhà nước hoặc tổ chức chính trị nào. Đây là một nhà nước thực sự nằm ngoài vòng pháp luật và các chuẩn mực, thông lệ quốc tế. Một nguy cơ đe dọa sự tồn vong của nhân loại.
Chính vì vậy, mục tiêu đặt ra trước mắt của chính quyền Syria nói riêng và các nước ủng hộ nói chung, bao gồm cả Nga là sử dụng lực lượng mặt đất – trước mắt là quân đội Syria để tiêu diệt hoàn toàn tổ chức IS.
Tuyên bố chung của thế giới là phải tiêu diệt “quái vật IS”, nhưng các hành động của các bên quan tâm lại xung đột lẫn nhau, nhằm mục đích đạt lợi ích của chính mình mà bỏ qua sự tồn vong của cả một dân tộc.
Một ví dụ điển hình: Các lực lượng chống chính quyền Syria, không hề quan tâm đến vận mệnh của một quốc gia, sẵn sàng sử dụng các loại vũ khí mà nước ngoài cung cập như tên lửa chống tăng TOW để tiêu diệt một số lượng rất lớn xe tăng, thiết giáp của quân đội Syria. Hơn thế nữa, IS cũng sở hữu các loại vũ khí tấn công hạng nặng hiện đại có từ rất nhiều nguồn khác nhau, gây tổn thất nặng nề cho các lực lượng vũ trang Syria.
Chuyên gia quân sự Dmitry Litovkin cho rằng: Với thực lực hiện nay, quân đội Syria thực sự không thể giành thắng lợi đáng kể trên chiến trường, nhờ có sự hỗ trợ của lực lượng không quân Nga, quân đội Syria chỉ có thể giữ được thế chủ động tấn công.
Đó cũng là thành công quá lớn đối với một lực lượng vũ trang đã gần như suy kiệt trong điều kiện hiện nay. Nhưng để kiểm soát tình hình, tạo ra những chiến thắng có tính chất quyết định, quân đội Syria trên thực tế không thể.
Theo nhiều chuyên gia quân sự - chính trị khác nhau, cuộc chiến tranh Syria có thể nói, đó là cuộc chiến tranh nhằm tiêu hao sinh lực của các bên càng nhiều càng tốt. Đó chính là nhiệm vụ trước mắt của quân đội Syria hiện nay.
Quân đội Syria cần phải có rất nhiều thời gian để xây dựng lại gần như hoàn toàn mới lực lượng, động viên toàn bộ nguồn lực của quốc gia, trong đó có nguồn lực tư tưởng chính trị, tinh thần để giành thắng lợi. Cách tốt nhất để đánh thắng một cuộc chiến tranh biến động, đan xen giữa ta và địch cả về địa bàn tác chiến lẫn tư tưởng tinh thần là tiêu diệt binh lực và làm suy kiệt khả năng chiến tranh của kẻ thù.
Một trong những nhiệm vụ quan trọng hiện nay của chính quyền và quân đội Syria, đó là sự phân hóa các lực lượng đối kháng. Lực lượng dân quân người Kurd hiện đang là một lực lượng mạnh trên chiến trường, những bước đi chính trị - quân sự phải đáp ứng được điều kiện tập trung mũi nhọn vào giải quyết kẻ thù chủ chốt – nhà nước Hồi giáo. Nhiệm vụ quan trọng thứ hai nhằm giảm nhẹ những tổn thất do phải chiến đấu trên quá nhiều mặt trận, đó là các lực lượng đối lập mà trước mắt là lực lượng Quân đội Syria tự do được phương Tây ủng hộ.
Nhiệm vụ hàng đầu của chính quyền ông Al – Assad có lẽ là khẳng định vị thế của mình trên trường thế giới, bẻ gãy mưu đồ lật đổ chính quyền bằng bạo lực. Điều đó không chỉ là đấu tranh trên chiến trường, mà là cuộc đấu tranh chính trị của Damascus trên trường thế giới. Một mặt trận mà chính quyền Syria đang ở vị thế khá mong manh.
Cuộc chiến tranh chống chủ nghĩa khủng bố trên chiến trường Syria đòi hỏi quân đội Syria và lực lượng vũ trang phải có những thay đổi lớn. Từ cơ cấu tổ chức biên chế, tư duy chiến lược chiến thuật, năng lực chỉ huy tác chiến và kỹ chiến thuật của từng binh sĩ trên chiến trường.
Đó là vấn đề lớn, đòi hỏi rất nhiều thời gian, có thể nói đó là trang lịch sử mới của quân đội Syria. Chỉ đến khi đó, tổng hòa của các giải pháp trên. Lực lượng vũ trang Syria mới có thể có được bước ngoặt trên chiến trường trong tương lai.
