"Nên giữ nguyên quy định cũ"
Bộ Giao thông Vận tải vừa ban hành Thông tư số 35/2024 quy định về đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe; cấp, sử dụng giấy phép lái xe quốc tế; đào tạo, kiểm tra, cấp chứng chỉ bồi dưỡng kiến thức pháp luật về giao thông đường bộ. Thông tư có hiệu lực từ ngày 1/1/2025.
Trong thông tư mới, Bộ Giao thông vận tải yêu cầu người có giấy phép lái xe ô tô các hạng B, C1, C, D1, D2, D, BE, C1E, CE, D1E, D2E, DE quá thời hạn sử dụng dưới một năm sẽ phải sát hạch lý thuyết để đổi giấy phép. Nếu giấy phép quá hạn từ một năm trở lên, người lái phải sát hạch lý thuyết, thực hành lái xe trong sa hình và trên đường trường.
Quy định này siết chặt hơn so với Thông tư 12/2017, hiện đang thực hiện. Theo thông tư 12, người lái xe hiện có giấy phép quá hạn 3 tháng vẫn được đổi mà không phải sát hạch lý thuyết.
Nêu quan điểm về Thông tư 35/2024 vừa ban hành với VietTimes, ông Nguyễn Văn Quyền, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam, cho rằng yêu cầu người lái xe sát hạch lại lý thuyết ngay khi hết hạn giấy phép là chưa hợp lý, mang tính áp đặt, khó cho người dân.
Theo ông Quyền, có nhiều tình huống phát sinh xảy ra như người dân đi công tác nước ngoài, bị ốm đau hoặc bận việc chưa nên không thể đổi giấy phép lái xe dù đến hạn.
"Quan điểm của tôi là cần giữ nguyên quy định như Thông tư 12/2017, người có giấy phép lái xe quá hạn sử dụng 3 tháng vẫn được đổi giấy phép mà không phải sát hạch lại lý thuyết; từ 3 tháng đến dưới một năm phải sát hạch lý thuyết. Nếu siết lại, Bộ Giao thông vận tải có thể quy định giấy phép lái xe hết hạn sau một tháng vẫn được đổi để tạo điều kiện cho người dân", ông Quyền nói.
Ông Quyền cho rằng cả nước có hơn 12 triệu giấy phép lái xe ô tô, trong đó chỉ khoảng 10% lái xe chuyên nghiệp, thường xuyên sử dụng bằng lái, còn lại nhiều lái xe không chuyên. Quy định hiện tại đã được nhiều người lái xe ghi nhớ, không phát sinh vướng mắc thì không cần thiết sửa đổi.
Thượng tá Nguyễn Văn Quỹ, nguyên Tổ trưởng Tổ xử lý vi phạm giao thông Đội CSGT số 1, Công an TP Hà Nội, cho rằng tài xế sử dụng giấy phép lái xe quá hạn sẽ bị xử phạt. Việc yêu cầu người lái xe sát hạch lại lý thuyết ngay khi hết hạn giấy phép không nên quá cứng nhắc, cần nhân văn hơn để đưa ra phương án phù hợp với quy định pháp luật.
"Có thể tài xế đi công tác nước ngoài, ốm đau bệnh tật hoặc rơi vào những ngày nghỉ lễ, Tết chưa đi đổi được", thượng tá Quỹ nói và cho biết việc cấp lại giấy phép lái xe nên có thời gian cụ thể để người dân chủ động.
Tư vấn cho người dân khi Thông tư 35/2024 có hiệu lực, thượng tá Quỹ cho rằng người dân nên chủ động kiểm tra thời hạn để đến cơ quan Nhà nước có thẩm quyền đổi trước.
"Chúng ta có thể đổi trước một năm hoặc nửa năm để tránh bị xử phạt khi giấy phép lái xe hết hạn", thượng tá quỹ thông tin.
"Sát hạch lại lý thuyết khi đổi bằng lái xe là rất cần thiết"
Trong khi đó, TS Phan Lê Bình, Trưởng đại diện Văn phòng Công ty tư vấn OCG Nhật Bản (đơn vị tư vấn toàn cầu trong lĩnh vực xây dựng, nghiên cứu khả thi, quản lý dự án giao thông...), ủng hộ quy định quá thời hạn sử dụng dưới một năm sẽ phải sát hạch lại lý thuyết để đổi giấy phép lái xe của Bộ giao thông vận tải.
Lấy dẫn chứng tại Nhật Bản, ông Bình cho biết người dân ở đây đổi giấy phép lái xe trước và sau khi hết hạn đều có khoảng thời gian học bổ túc về quy định mới liên quan đến luật giao thông đường bộ. Mục đích giúp người lái xe cập nhật thay đổi những quy định mới về luật giao thông.
Theo ông Bình, ở Việt Nam trước giờ lấy bằng lái là vĩnh viễn, không phải tài xế nào cũng có ý thức cập nhật luật giao thông đường bộ mới. Trong khi hệ thống vi phạm pháp luật liên quan đến giao thông thay đổi thường xuyên.
"Tại Việt Nam, ý thức lái xe của nhiều người cực kỳ kém nên việc tập huấn, sát hạch lại lý thuyết khi đổi bằng lái xe là rất cần thiết", ông Bình nói và cho biết cơ quan quản lý Việt Nam cần cập nhật kiến thức để nâng cao hiểu biết cho người lái xe.
Ủng hộ việc sát hạch lý thuyết lái xe khi hết hạn, ông Bình cũng nhấn mạnh việc tập huấn, sát hạch lại lý thuyết cần đơn giản, không ra đề lắt léo, gây khó dễ cho người dân.