Cả Thủ tướng Canada Justin Trudeau và Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum đều cho biết họ đã đồng ý tăng cường các nỗ lực thực thi biên giới nhằm đáp lại yêu cầu của Tổng thống Mỹ Donald Trump trấn áp nhập cư và buôn lậu ma túy. Điều đó sẽ tạm dừng mức thuế 25% trong 30 ngày, cả hai nhà lãnh đạo cho biết.
Ông Trudeau cho biết Canada sẽ triển khai công nghệ và nhân sự mới dọc biên giới với Mỹ để ngăn chặn dòng chảy ma túy fentanyl. Chưa có xác nhận ngay từ Nhà Trắng, nhưng ông Trump nói với các phóng viên rằng cuộc điện đàm với ông Trudeau đã diễn ra “rất tốt đẹp”.
Mexico đồng ý tăng cường biên giới phía bắc với 10.000 thành viên Vệ binh Quốc gia để ngăn chặn dòng người di cư bất hợp pháp và ma túy.
Thỏa thuận này cũng bao gồm cam kết của Mỹ trong việc ngăn chặn buôn bán vũ khí công suất lớn sang Mexico, Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum cho biết trên X. Hai nhà lãnh đạo đã nói chuyện qua điện thoại trong hôm đầu tuần này, chỉ vài giờ trước khi thuế quan của Mỹ đối với Mexico, Trung Quốc và Canada sắp có tác dụng. Các nhà kinh tế cho rằng mức thuế cao sẽ gây ra tác hại kinh tế trên diện rộng, bao gồm cả việc tăng giá cho các doanh nghiệp và người tiêu dùng Mỹ.
Ông Trump cho biết trên mạng xã hội rằng Mỹ và Mexico sẽ tận dụng thời gian đình chỉ kéo dài 1 tháng để tham gia vào các cuộc đàm phán tiếp theo.
Ông viết trên Truth Social: “Tôi mong muốn tham gia vào các cuộc đàm phán đó với Tổng thống Sheinbaum, khi chúng tôi cố gắng đạt được một ‘thỏa thuận’ giữa hai nước chúng ta”.
Bà Sheinbaum nói trong một cuộc họp báo: “Chúng tôi có tháng này để làm việc và thuyết phục lẫn nhau rằng đây là con đường tốt nhất về phía trước”.
Thỏa thuận này được đưa ra chưa đầy 48 giờ sau khi ông Trump công bố mức thuế sâu rộng đối với hàng hóa từ ba đối tác thương mại hàng đầu của Mỹ, chiếm 2,1 nghìn tỷ USD thương mại hàng năm.
Ông Trump cảnh báo trong hôm đầu tuần rằng ông có thể tăng thuế đối với Bắc Kinh vượt quá mức 10% mà ông áp đặt và sẽ thảo luận vấn đề này với lãnh đạo chính phủ Trung Quốc trong những ngày tới.
Ông nói: “Hy vọng Trung Quốc sẽ ngừng gửi fentanyl cho chúng tôi và nếu không, mức thuế sẽ tăng cao hơn đáng kể”.
Thuế quan đối với Trung Quốc vẫn sẵn sàng bắt đầu lúc 00:01 sáng 4/2 theo giờ Mỹ (12:01 trưa 5/2).
Bước ngoặt mới nhất trong câu chuyện áp thuế đã khiến đồng đô la Canada tăng vọt sau khi giảm xuống mức thấp nhất trong hơn hai thập kỷ. Tin tức này cũng khiến chỉ số chứng khoán tương lai của Mỹ tăng sau một ngày thua lỗ ở Phố Wall.
EU là mục tiêu tiếp theo?
Ông Trump từng tuyên bố trong hôm Chủ nhật tuần trước rằng Liên minh châu Âu (EU) gồm 27 quốc gia thành viên sẽ là mục tiêu tiếp theo của ông, nhưng không cho biết khi nào.
Ông nói với các phóng viên: “Họ không nhập ô tô của chúng ta, họ không nhập nông sản của chúng ta. Họ gần như không nhập gì và chúng ta nhập khẩu mọi thứ của họ”.
Các nhà lãnh đạo EU tại hội nghị thượng đỉnh không chính thức ở Brussels hôm 3/2 cho biết châu Âu sẽ sẵn sàng đáp trả nếu Mỹ áp đặt thuế quan, nhưng cũng kêu gọi đàm phán. Mỹ là đối tác thương mại và đầu tư lớn nhất của EU.
Ông Trump ám chỉ rằng Anh, quốc gia rời EU vào năm 2020, có thể được miễn thuế, nói rằng: "Tôi nghĩ rằng điều đó có thể được giải quyết".
Ông Trump cuối tuần qua thừa nhận rằng thuế quan có thể gây ra một số tổn thất ngắn hạn cho người tiêu dùng Mỹ, tuy nhiên vẫn lập luận rằng biện pháp này là cần thiết để hạn chế nhập cư và buôn bán ma túy cũng như thúc đẩy các ngành công nghiệp trong nước.
Đòn thuế của ông Trump dự kiến bao phủ khắp các mặt hàng nhập khẩu của Mỹ và đòi hỏi nước này phải tăng gấp đôi sản lượng sản xuất trong nước để bù lấp sự thiếu hụt – một nhiệm vụ bất khả thi trong ngắn hạn, theo các nhà phân tích của ING.
Các nhà phân tích khác cho rằng các hàng rào thuế này có thể đẩy Canada và Mexico vào suy thoái, gây nên tình trạng “lạm phát đình trệ” – lạm phát cao, đà tăng trưởng đình trệ và tỷ lệ thất nghiệp cao.
Đòn thuế của ông Trump: Canh bạc trị giá 1,4 nghìn tỷ USD với nền kinh tế Mỹ
Canada, Mexico đồng loạt phản ứng trước lệnh áp thuế của Tổng thống Trump
