Trao đổi tại tọa đàm “Nguồn thu trong thời đại số: Không chỉ quảng cáo, báo chí phải bán được nhiều thứ hơn!” diễn ra ngày 20/6 trong khuôn khổ Diễn đàn báo chí Toàn quốc 2025, ông Lê Quốc Minh, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, đã nhấn mạnh rằng các doanh nghiệp Việt Nam cần có trách nhiệm hỗ trợ báo chí chính thống vì chính sự phát triển của doanh nghiệp.
Doanh nghiệp thiệt hại khi báo chí suy yếu
Theo phân tích của Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, việc doanh nghiệp ưu tiên chi tiêu quảng cáo cho các nền tảng xuyên biên giới như YouTube hay Facebook, vì chi phí thấp và tiện lợi, đang vô tình gây khó khăn cho báo chí trong nước.
Ông Minh cảnh báo rằng nếu báo chí suy yếu hoặc biến mất do thiếu nguồn lực thì chính doanh nghiệp sẽ chịu thiệt hại. “Khi công chúng chỉ tiếp cận thông tin từ mạng xã hội, nơi tràn lan tin giả và nội dung không kiểm chứng, uy tín và hoạt động của doanh nghiệp sẽ bị đe dọa”, ông Minh lý giải.
Báo chí chính thống, với vai trò cung cấp thông tin xác thực, là “lá chắn” bảo vệ doanh nghiệp trước những rủi ro này. Vì vậy, hỗ trợ báo chí không chỉ là trách nhiệm xã hội mà còn là cách doanh nghiệp bảo vệ lợi ích của chính mình.
Ông đề xuất các doanh nghiệp nên dành một tỷ lệ ngân sách quảng cáo hợp lý, chẳng hạn 20-30%, để đầu tư vào báo chí trong nước. Khoản đầu tư này không cần dàn trải mà nên tập trung vào các cơ quan báo chí có hiệu quả truyền thông cao, giúp duy trì sự tồn tại của báo chí chính thống và tạo ra một kênh thông tin đáng tin cậy cho người dân.
"Danh nghiệp tiết kiệm vài đồng quảng cáo, hướng tới chi tiền cho các nền tảng nước ngoài có thể mang lại lợi ích ngắn hạn, nhưng về lâu dài, nó sẽ gây bất lợi cho doanh nghiệp", Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam nêu quan điểm.
Ông Minh cũng lưu ý rằng trách nhiệm không chỉ thuộc về doanh nghiệp mà còn cần sự phối hợp từ chính quyền. Mặc dù đã có các cuộc tọa đàm giữa báo chí, doanh nghiệp và các công ty truyền thông (Agency) để thảo luận vấn đề này, ông Minh tiếc rằng chưa có nhiều thay đổi trong thực tế. Doanh nghiệp vẫn hành động theo hướng tiện lợi và lợi ích tức thời.
Các công ty truyền thông có thể là cầu nối giữa doanh nghiệp và báo chí, giúp phân bổ ngân sách quảng cáo một cách hiệu quả. Các Agency hỗ trợ báo chí chính thống bằng cách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào báo chí trong nước thay vì chỉ tập trung vào các nền tảng xuyên biên giới như YouTube hay Facebook.
Ông khẳng định rằng việc doanh nghiệp hỗ trợ báo chí không chỉ giúp báo chí tồn tại và phát triển mà còn mang lại lợi ích to lớn cho doanh nghiệp và đất nước, khi xây dựng một môi trường thông tin lành mạnh và bền vững.
Cuộc đua “xin - cho” kinh phí truyền thông chính sách
Để báo chí Việt Nam phát triển bền vững, ông Lê Quốc Minh cho rằng cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa báo chí, doanh nghiệp, và chính quyền. Các cơ quan báo chí cần chủ động đổi mới, đa dạng hóa mô hình kinh doanh, và đầu tư vào chất lượng nội dung.
Doanh nghiệp cần nhận thức rõ trách nhiệm của mình trong việc hỗ trợ báo chí chính thống, không chỉ để bảo vệ lợi ích của mình mà còn để góp phần xây dựng một môi trường thông tin lành mạnh. Với vai trò định hướng, chính quyền cần tạo ra các cơ chế minh bạch, khuyến khích các bộ, ngành và địa phương chi trả thỏa đáng cho các hoạt động truyền thông chính sách.
Nhắc tới truyền thông chính sách, ông Lê Quốc Minh cho rằng đây là đặc thù của báo chí Việt Nam, là nhiệm vụ tuyên truyền đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước.
“Đây là trách nhiệm quan trọng, nhưng cũng đi kèm với chi phí không nhỏ, từ việc cử phóng viên, sản xuất nội dung đến các hoạt động truyền thông khác”, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam nói và nhấn mạnh rằng các bộ, ngành, và địa phương cần nhận thức rõ vai trò của mình trong việc hỗ trợ tài chính cho báo chí.
Dẫn lời của Thủ tướng rằng truyền thông chính sách không chỉ là trách nhiệm của báo chí mà còn của các cơ quan nhà nước, ông Minh chỉ ra các bộ, ngành, địa phương cần dành một phần ngân sách để chi trả thỏa đáng cho các hoạt động truyền thông, thay vì xem đây là hoạt động “xin-cho”.
Việc phân bổ ngân sách cần dựa trên hiệu quả truyền thông, ưu tiên các cơ quan báo chí có khả năng lan tỏa thông tin tốt, tạo ra tác động tích cực đến cộng đồng. Tuy nhiên, cần tránh tình trạng các cơ quan báo chí rơi vào cuộc đua “xin” ngân sách từ các bộ, ngành. Thay vào đó, cần xây dựng cơ chế minh bạch, dựa trên chất lượng và hiệu quả truyền thông. Điều này không chỉ giúp báo chí có nguồn lực để hoạt động mà còn đảm bảo rằng thông tin đến với công chúng là chính xác, đáng tin cậy.
Hơn bao giờ hết, báo chí Việt Nam cần một cuộc cách mạng trong tư duy và hành động. Chỉ khi tất cả các bên cùng chung tay, từ việc đa dạng hóa mô hình kinh doanh, bảo vệ bản quyền, đến xây dựng cơ chế hỗ trợ tài chính minh bạch, báo chí mới có thể tiếp tục đóng vai trò là “người dẫn đường” cho xã hội, góp phần vào sự phát triển bền vững của đất nước.
"Báo chí đổi mới để giữ vững sứ mệnh phục vụ nhân dân và đồng hành cùng đất nước"
