Cánh cửa chiến thắng của ứng viên đảng Dân chủ Joe Biden đang rất rộng mở và khả năng đắc cử rất cao. Tuy nhiên, giới chuyên gia cho rằng, dù cho ông Donald Trump có thất cử thì đó cũng chưa hẳn là một tin tốt lành với Trung Quốc.
Pang Zhongying – chuyên gia quan hệ quốc tế và là Giáo sư tại ĐH Đại Dương ở Thanh Đảo – nói rằng sự đối đầu giữa Trung Quốc và mỹ, trải dài trên hàng loạt lĩnh vực, thậm chí còn trở nên căng thẳng hơn dưới thời Joe Biden.
Dưới thời chính quyền Tổng thống Barack Obama, Mỹ đã tìm cách kìm hãm Trung Quốc thông qua chính sách xoay trục sang châu Á và những thỏa thuận như Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP).
Nhưng dưới thời Trump, Mỹ đã rút khỏi TPP, khiến cho các đối tác còn lại của hiệp định phải đàm phán Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) để thay thế.
“Những thách thức với Trung Quốc dưới thời chính quyền Biden thậm chí còn trở nên nghiêm trọng hơn” – ông Pang nhận định.
Mặc dù có nhiều quan ngại về cam kết của Washington với châu Á dưới thời Trump, nhưng trong những tuần gần đây, cả Ngoại trưởng Mike Pompeo và Bộ trưởng quốc phòng Mark Esper đều tới thăm khu vực này, trong bối cảnh căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc về nhiều vấn đề như Biển Đông tăng nhiệt.
Richard Heydarian, học giả ở Manila (Philippines) và là một cố vấn chính sách, cho hay ông dự đoán ông Biden thậm chí sẽ có quan điểm cứng rắn hơn đối với Trung Quốc, nhưng thực tiến hơn đối với các vấn đề toàn cầu.
“Tôi cho rằng ông ấy sẽ thực tiễn hơn trong cách tiếp cận các vấn đề quốc tế” – ông Heydarian nói – “Tôi nghĩ ông ấy sẽ đảm bảo rằng chính sách của Mỹ đối với khu vực cần phải đa phương nhất có thể”.
Nhưng ông Biden cũng sẽ phải đối diện với rất nhiều thách thức ở trong nước; Heydarian nói.
“Ông ấy sẽ trở thành một Tổng thống xuất hiện giữa khủng hoảng. Ông ấy sẽ phải đối phó với cuộc khủng hoảng y tế khi mà số ca nhiễm COVID-19 tăng mạnh, và Mỹ cũng đang đối mặt với sự thu hẹp nền kinh tế tồi tệ nhất trong suốt nhiều năm” – ông Heydarian nói.
Kunihiko Miyake – cố vấn chính sách đối ngoại của Thủ tướng Nhật Bản Yoshihide Suga – nói rằng sự cọ xát giữa Mỹ và Trung Quốc đồng nghĩa với việc, Washington sẽ cần Tokyo hơn bao giờ hết, dù cho ai đắc cử Tổng thống Mỹ.
“Quan hệ giữa mỹ và Nhật Bản, cùng các chính sách Đông Á của họ rất có thể sẽ trở nên quan trọng hơn” bởi Trung Quốc đã tăng cường sức mạnh; ông nói.
Sự cọ xát Mỹ-Trung sẽ không thể giảm bớt dưới thời một chinh quyền mới của mỹ, bởi cả đảng Dân chủ và Cộng hòa đều nhất trí rằng Trung Quốc là đối thủ chiến lược chính của Mỹ; ông Miyake nói thêm.
Shi Yinhong, giáo sư chuyên ngành quan hệ quốc tế tại DDH Renmin ở Bắc Kinh, nói rằng mỹ có khả năng sẽ thắt chặt quan hệ với các nước đồng minh của họ dưới thời chính quyền Biden.
“Điều này sẽ tạo thêm sức ép cho Trung Quốc, xét về sự kìm hãm và cô lập” – ông nói – “Chính quyền mới và các đồng minh của Mỹ sẽ nỗ lực thu hẹp khoảng cách từng gia tăng giữa họ trong 4 năm vừa qua”.
