Cuộc chiến tàn khốc này tới đây sẽ đi về đâu? Theo các nhà quan sát, tuy hai bên đã có ba vòng đàm phán nhưng không có kết quả gì. Bất chấp mọi nỗ lực quốc tế, cuộc chiến đang diễn biến theo chiều hướng xấu hơn...
Cuộc chiến đã xuất hiện ít nhất ba xu hướng mới
Thứ nhất, quân đội Nga lần đầu tiên phát động tấn công vào miền tây Ukraine.
Kể từ khi bắt đầu chiến tranh hôm 24/2, các hoạt động quân sự của quân đội Nga chủ yếu tập trung ở miền đông Ukraine. Nhưng đến ngày 11/3, quân Nga bắt đầu tấn công miền tây Ukraine. Lviv, thành phố lớn nhất ở miền tây Ukraine, nơi Đại sứ quán Mỹ sơ tán từ Kiev tới, cũng hai lần kéo còi báo động.
Theo các cơ quan tình báo Mỹ và Anh, cùng ngày tên lửa của Nga đã bắn vào Lutsk và Ivano-Frankivsk, các thành phố chính ở miền tây Ukraine. Mục tiêu chủ yếu tên lửa Nga nhằm tới là sân bay, có lẽ nhằm ngăn chặn các máy bay chiến đấu của Ukraine cất cánh từ đây.
Theo tính toán của quân đội Mỹ, cùng với làn sóng tấn công tên lửa mới này, kể từ khi chiến tranh bùng nổ, quân đội Nga đã phóng hơn 800 quả tên lửa đạn đạo chiến thuật và tên lửa hành trình.
 |
Tên lửa Nga tấn công các sân bay ở miền Tây Ukraine hôm 11/3 (Ảnh: Sina). |
Thiếu tướng Igor Konashenkov, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Nga, cũng xác nhận quân đội Nga đã sử dụng "vũ khí tầm xa chính xác cao" để tấn công các cơ sở hạ tầng quân sự của Ukraine vào sáng ngày hôm đó (11/3), và nói các sân bay ở hai thành phố phía Tây Ukraine đã bị phá hủy.
Đối với phương Tây và Ukraine, đây rõ ràng là một thất bại lớn, Với việc mất hai sân bay này, quân đội Ukraine gần như đã mất đi quyền kiểm soát trên không ở toàn bộ lãnh thổ. Các kênh viện trợ của phương Tây cho Ukraine cũng sẽ bị đe dọa nhiều hơn.
Thứ hai, quân đội Nga đang rút ra bài học để siết chặt bao vây Kiev.
Ở phía tây Kiev, lực lượng tiên phong của quân Nga vẫn còn cách trung tâm thành phố khoảng 15 km, nhưng quân Nga ở các hướng khác đang áp sát thành phố.
Theo các quan chức Bộ Quốc phòng Mỹ, có những dấu hiệu cho thấy quân đội Nga đang rút kinh nghiệm từ những sai sót trước đó. “Đánh giá của chúng tôi là, phía Nga đang bắt đầu giành được nhiều lợi thế ở mặt đất để tiến vào Kiev, đặc biệt là từ phía đông”.
 |
Các cánh quân Nga đang khép chặt vòng vây quanh Kiev (Ảnh: MAXAR). |
Sáng ngày 11/3, quân Nga cũng đã phá hủy sân bay Vasilikiv, cách thủ đô Kiev khoảng 40 km về phía nam. Hình ảnh vệ tinh cho thấy một kho dầu đã bị đánh trúng, ngọn lửa bốc cháy dữ dội.
Bộ Quốc phòng Anh ngày 11/3 đã đăng tweet nói một đơn vị lớn quân đội Nga đang phân tán ở phía bắc của Kiev. Những binh sĩ này có thể tới tăng viện cho chiến dịch công phá Kiev; đồng thời cũng có thể giúp phối hợp phòng vệ để giảm thiểu tổn thất do quân đội Ukraine phản kích gây ra.
Bộ chỉ huy quân đội Ukraine cảnh báo rằng Nga có thể đang cố gắng tiêu diệt các lực lượng phòng thủ xung quanh Kiev, từ đó hình thành một "cuộc phong tỏa bao vây" thủ đô Ukraine.
Thứ ba, quân đội Nga cùng lúc tiến công mạnh mẽ vào nhiều thành phố.
Mới cuối tuần vừa qua, quân đội Nga và quân đội Ukraine đã giao tranh ác liệt ở các thành phố Kharkov, Chernihiv, Sumy, Mariupol; đồng thời còi báo động phòng không và tiếng nổ đã vang lên ở Odessa, Dnipro và các thành phố khác.
Hỏa lực pháo binh của Nga ngày càng trở nên mạnh mẽ hơn. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã cáo buộc Nga ném bom Mariupol "suốt 24 giờ một ngày". Quân đội Ukraine hôm 12/3 thừa nhận rằng các lực lượng Nga đã chiếm được các vùng ngoại ô phía đông Mariupol.
 |
Các cuộc đàm phán giữa Nga và Ukraine đã qua 3 vòng vẫn chưa đạt kết quả (Ảnh: AP). |
Theo số liệu được Bộ Quốc phòng Nga tiết lộ hôm 12/3, kể từ khi chiến tranh bùng nổ, quân đội Nga đã phá hủy 3.593 mục tiêu cơ sở hạ tầng quân sự của Ukraine và "tiếp tục tiến hành tấn công ở Ukraine trên một mặt trận rộng lớn".
Thành tích của quân đội Nga công bố bao gồm tiêu diệt 61 trực thăng, 126 máy bay không người lái, 1.159 xe tăng và xe bọc thép, 118 dàn phóng rocket nhiều nòng, 436 pháo dã chiến và súng cối, cùng 973 xe đặc chủng quân sự.
Tuy nhiên, theo phía Ukraine, sự kháng cự ngoan cường của quân đội Ukraine đã khiến hơn 12.000 quân Nga thiệt mạng, phía Nga mất 1.205 xe tăng, xe bọc thép và hơn 60 máy bay.
Ông Zelensky tuyên bố rằng sau khi quân đội Nga chịu "tổn thất lớn nhất trong nhiều thập kỷ qua", "kẻ thù" hiện đang phải kêu gọi "lính dự bị, lính nghĩa vụ, lính đánh thuê" ra trận. Nhưng ông cũng thừa nhận rằng đã có hơn 1.300 binh sĩ Ukraine thiệt mạng.
Chiến tranh hư hư thực thực, “binh bất yếm trá”, các số liệu đương nhiên không thể xác minh được. Nhưng một sự thật không thể chối cãi là hết thành phố này đến thành phố khác đã biến thành đống đổ nát, từng đoàn người Ukraine trở thành dân tị nạn và không ít thường dân đã ngã trong vũng máu ...
Đó chính là nỗi thống khổ do bom đạn chiến tranh mang lại.
Theo thống kê của Liên Hợp Quốc, kể từ ngày 24/2, gần 2,6 triệu người đã rời khỏi Ukraine và khoảng 2 triệu người đã phải bỏ nhà sơ tán bên trong Ukraine.
 |
Các nỗ lực Ngoại giao giữa ba nhà lãnh đạo Đức, Nga, Pháp chưa mang lại kết quả tích cực (Ảnh: weibo). |
Nga sẽ không dễ dàng rút quân
Hôm qua (12/3), Tổng thống Nga Putin, Thủ tướng Đức Scholz và Tổng thống Pháp Macron đã một lần nữa điện đàm trong 90 phút. Văn phòng của ông Macron sau đó nói rằng cuộc điện thoại này là "rất thẳng thắn và cũng rất khó khăn."
“Rất thẳng thắn”, bởi vì ông Putin rất thẳng thừng. Vẫn là những điều kiện đó: Ukraine phải trung lập và không được gia nhập NATO; Ukraine phải công nhận Crimea thuộc về Nga và phải công nhận "độc lập" của khu vực Donbass ở miền đông Ukraine.
Ngoài ra, ông Putin cũng cáo buộc Ukraine vi phạm nghiêm trọng chủ nghĩa nhân đạo khi triển khai vũ khí hạng nặng trong các khu dân cư, bệnh viện, trường học và nhà trẻ; hành quyết những người bất đồng quan điểm, sử dụng dân thường làm lá chắn... Ông cũng đe dọa rằng do phương Tây có các biện pháp trừng phạt cực đoan như thế, tài sản của các công ty Mỹ và phương Tây rời khỏi Nga có thể sẽ bị tịch thu.
“Rất khó” vì “đã không hợp nhau thì nói mãi cũng bằng thừa”, ông Putin không đáp ứng yêu cầu ngừng bắn của các ông Scholz và Macron.
 |
Theo Liên Hợp Quốc, đã có 2,5 triệu người Ukraine phải ra nước ngoài tỵ nạn (Ảnh: Sina). |
Tới đây tình hình sẽ diễn ra như thế nào?
Xem ra tình hình vẫn khá bi quan. Mặc dù hai bên đã duy trì đàm phán, nhưng khoảng cách về lập trường quá lớn, và điều cơ bản nhất quyết định thái độ vẫn là tình hình chiến trường. Nếu không thể đạt được nó trên chiến trường, đừng mong đợi có được trên bàn đàm phán.
Điều đó cũng có nghĩa là:
Thứ nhất, để có được con bài mặc cả, quân đội Nga sẽ đẩy mạnh tấn công. Các thành phố đang bị bao vây như Kharkov, Mariupol và các thành phố quan trọng khác ở miền đông Ukraine sẽ bị quân đội Nga đánh chiếm sau các cuộc giao tranh ác liệt. Nhưng chúng sẽ trở thành đống đổ nát.
Thứ hai, tiếp theo sẽ là trận chiến Kiev. Quân Nga đang rút kinh nghiệm và tăng quân siết chặt vòng vây. Nhưng theo như ông Zelensky, Kiev sẽ chống lại bằng tất cả sức mạnh của mình: "Họ sẽ chỉ đến đây nếu giết hết chúng tôi, và nếu đó là mục tiêu của họ, hãy để họ đến".
Thứ ba, miền Tây Ukraine, nơi đã từng tương đối yên bình trong thời gian qua, cũng sẽ dần bị cuốn vào vào cuộc chiến. Quân đội Nga hiện mới chỉ đang tấn công các sân bay, nhưng nếu phát hiện vũ khí phương Tây vẫn đang được đưa vào Ukraine, Nga nhất định tăng cường tấn công quân sự, lửa chiến tranh sẽ bùng lên ở nhiều nơi. Sau khi Mỹ hôm 12/3 tuyên bố viện trợ bổ sung và chuyển gấp 200 triệu USD vũ khí cho Ukraine, cùng ngày Nga đã tuyên bố sẽ coi những đoàn vận chuyển vũ khí tới Ukraine là những mục tiêu tấn công "hợp pháp".
 |
Nhiều vũ khí hiện đại đang được Mỹ và phương Tây chở đến viện trợ Ukraine (Ảnh: AP). |
Thứ tư, chúng ta đang chứng kiến những thảm họa nhân đạo. Tất nhiên, cả hai bên sẽ tự biện hộ cho mình và sẽ đều buộc tội bên kia là vô nhân đạo. Nhưng những người bất hạnh nhất rõ ràng là những dân thường. Không chỉ những người dân thường ở Ukraine, mà cả những người dân Ukraine ở phương Tây, các cơ quan truyền thông Đức đã tiết lộ rằng một số phụ nữ Ukraine tị nạn đã trở thành mục tiêu bọn ma cô, buôn người. Các quan chức Cộng hòa Czech cũng cảnh báo những người dân tị nạn Ukraine tới nước này có thể trở thành con mồi để bọn tội phạm lừa lấy cắp các thông tin cá nhân và bị lôi kéo vào các hoạt động tội phạm như rửa tiền, lừa đảo…
