Những sai lầm khiến bà Kamala Harris chịu thất bại nặng nề trong cuộc đua Nhà Trắng

Các cố vấn của bà Kamala Harris từng tin rằng họ đã nắm chắc phần thắng trong tay. Trước Ngày bầu cử, ông Donald Trump liên tục đưa ra những phát ngôn gây tranh cãi, và họ tin điều này sẽ góp phần làm nổi bật thông điệp rằng ông Trump không đủ phẩm chất để đảm nhận thêm một nhiệm kỳ nữa. Họ lạc quan tin vào khả năng Phó Tổng thống sắp chạm đến chiến thắng trong một cuộc đua quyết liệt.

Thế nhưng, sự lạc quan này thực chất chỉ cho thấy chiến dịch của bà Harris đã đánh giá sai nguyện vọng thực sự của cử tri, những người lo lắng nhiều hơn về lạm phát và nhập cư so với tính cách của ông Trump.

Ông Trump đã giành lại Nhà Trắng với một chiến thắng vang dội, đập tan các đợt công kích từ bà Harris và làm những cử tri tin rằng đất nước đang đi sai hướng dưới thời Tổng thống Joe Biden. Việc bà Harris không thể tách mình khỏi ông Biden và không đưa ra giải pháp riêng nhằm giải quyết các vấn đề của người dân Mỹ, dù sở hữu một ngân sách vận động dồi dào, chính là nguyên nhân chính dẫn đến thất bại của bà.

Nhìn rộng hơn, đảng Dân chủ đã sai khi không chuẩn bị kỹ lưỡng cho quá trình chuyển giao từ nhiệm kỳ của ông Biden sang thế hệ lãnh đạo trẻ hơn, dù ông từng cam kết sẽ làm điều này. Việc bất ngờ đưa bà Harris lên vị trí ứng viên vào tháng 7 đã khiến chiến dịch của bà không có đủ thời gian chuẩn bị để cạnh tranh với một đối thủ có nền tảng vững chắc.

Trong suốt 15 tuần vận động tranh cử, các cố vấn của bà Harris nhận thức rõ rằng cục diện không nghiêng về bà, nhưng cuối cùng lại tin rằng việc tập trung vào tính cách của ông Trump là cách duy nhất để vượt qua những bất lợi.

Sự bất mãn của cử tri với hướng phát triển của đất nước, bao gồm những thất vọng về lạm phát và số lượng người nhập cư trái phép kỷ lục, khiến họ mong muốn một người có thể tạo ra thay đổi. Bà Harris không sẵn lòng công khai phê phán ông Biden, dù một số đồng minh khuyến khích điều đó.

Chiến dịch tranh cử của bà Harris cũng bộc lộ nhiều điểm yếu. Việc tiếp cận các cử tri người Mỹ gốc Phi, người gốc Latin và tầng lớp lao động tại các bang chiến địa diễn ra quá muộn, và thông điệp gửi đến các cử tri này không đủ rõ ràng, theo nhận định của một số thành viên đảng Dân chủ.

Chiến trường chính trị mà bà Harris phải đối mặt rất rộng lớn. Bà Harris đã đánh mất một phần lợi thế của đảng trong nhóm cử tri có trình độ đại học, đồng thời mất đi sự ủng hộ đáng kể từ nhóm cử tri không có bằng đại học – chiếm gần 60% tổng số cử tri. Tỷ lệ cử tri da đen ủng hộ ông Trump tăng gấp đôi, đạt 16%, trong khi cử tri Latin cũng tăng thêm 6 điểm phần trăm, lên 41%. Ngoài ra, bà còn để mất sự ủng hộ từ nhóm cử tri có thu nhập dưới 100.000 USD, dù có được thêm sự hậu thuẫn từ nhóm thu nhập cao hơn.

Sự thất vọng nhằm vào ông Biden

Khi trách cứ thất bại của bà Harris, các thành viên đảng Dân chủ nhanh chóng đổ lỗi cho quyết định tái tranh cử của ông Biden và các nỗ lực sau đó.

Năm 2020, ông Biden từng tuyên bố rằng ông sẽ là người chuyển giao, trao quyền lại cho thế hệ lãnh đạo trẻ của đảng Dân chủ. Tuy nhiên, sau khi đảng Dân chủ đạt kết quả khả quan hơn mong đợi trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ năm 2022, vị Tổng thống cao tuổi nhất lịch sử nước Mỹ tin rằng những ai hoài nghi ông trong đảng đều sai lầm. Ông đợi đến tháng 4/2023 mới chính thức công bố quyết định tranh cử của mình.

Trước khi quyết định này được đưa ra, luật sư riêng của ông Biden, Bob Bauer, đã chuẩn bị một báo cáo cho Tổng thống về các rủi ro pháp lý mà gia đình ông có thể đối mặt, bao gồm cả con trai Hunter Biden và anh trai James Biden. Mục đích của báo cáo không nhằm ngăn cản ông tái tranh cử, mà là để cung cấp cái nhìn toàn diện về những tác nhân tiềm ẩn.

Trong nội bộ Nhà Trắng và đảng Dân chủ, vẫn có những tiếng nói bất mãn về quyết định này, theo các quan chức và cựu quan chức Nhà Trắng. Không ai muốn công khai bày tỏ sự lo ngại này, vì điều đó có thể khiến họ bị mất ảnh hưởng trong Nhà Trắng hoặc vị trí mà họ muốn duy trì, theo lời các cựu quan chức.

“Tôi nghe thấy nhiều sự phẫn nộ hướng vào ông Biden và những người ủng hộ quyết định này hơn là nhắm vào bà Harris. Xét cho cùng, bà ấy đã thể hiện khá tốt trong vai trò ứng cử viên”, Brian Goldsmith, cố vấn đảng Dân chủ tại Los Angeles và là nhà tài trợ cho chiến dịch của Biden-Harris, chia sẻ.

Vào tháng 6, tờ Wall Street Journal đưa tin ông Biden, khi đó 81 tuổi, có biểu hiện mệt mỏi trong các cuộc họp kín với các lãnh đạo Quốc hội. Nhà Trắng và các thành viên cấp cao đảng Dân chủ phủ nhận điều này. Sau đó, tờ báo đưa tin rằng các cố vấn Nhà Trắng đã cẩn thận sắp xếp lịch trình và các cuộc gặp của ông Biden để giảm thiểu dấu hiệu suy yếu do tuổi tác.

Kết quả là trong 2 năm cuối nhiệm kỳ, Tổng thống đã không thể tận dụng hết quyền lực của mình để thuyết phục công chúng về một nhiệm kỳ tiếp theo, khiến đảng Dân chủ lép vế so với đảng Cộng hòa, những người luôn khai thác rất tốt những mối lo ngại của người dân Mỹ.

Những khó khăn trong chiến dịch

Dù thừa hưởng bộ máy chiến dịch của ông Biden khi ông rút lui vào tháng 6, bà Harris vẫn gặp không ít thách thức. Bà bổ sung một số trợ lý thân cận của mình, đồng thời giữ lại các cố vấn hàng đầu của ông Biden và các chiến lược gia từng giúp ông Barack Obama đắc cử, như David Plouffe, Stephanie Cutter và Mitch Stewart. Tuy nhiên, điều này tạo ra mâu thuẫn nội bộ và bất đồng về chiến lược và thông điệp chiến dịch, theo các trợ lý của bà.

Đội ngũ cũng tranh luận về việc liệu bà Harris có nên phỏng vấn với Joe Rogan - một podcaster nổi tiếng với giới trẻ hay không. Tuy nhiên, vì xung đột lịch trình, cuộc phỏng vấn đã không diễn ra.

Phó Tổng thống thay vào đó tham gia các cuộc phỏng vấn với các nhà báo và podcaster ủng hộ chiến dịch, nhưng những cuộc phỏng vấn này lại bộc lộ những điểm yếu của bà. Đặc biệt là cuộc phỏng vấn gần đây trên “The View”, khi bà tuyên bố sẽ không hành động khác với Tổng thống đương nhiệm.

Các cố vấn của bà Harris nhanh chóng đưa ra nền tảng kinh tế nhằm giảm bớt lo ngại của cử tri về kinh tế, vì khảo sát cho thấy đây là ưu tiên số một.

Thay vì tập trung vào việc làm như ông Biden, bà Harris nhấn mạnh đến vấn đề giá cả, đề xuất lệnh cấm thao túng giá ở cấp liên bang, hỗ trợ mua nhà cho người mua lần đầu và tăng cường hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ. Tuy nhiên, trong các khảo sát, ông Trump vẫn nhận được sự tin tưởng cao của cử tri về kinh tế.

Nội bộ chiến dịch cũng bất đồng về việc liệu chính sách của bà có nên chi tiết hơn hay không. Cuối cùng, họ quyết định không đi sâu vào chi tiết, cho rằng cử tri chỉ quan tâm đến bức tranh toàn cảnh hơn là các chính sách cụ thể.

Tuy nhiên, đây là một chiến lược sai lầm. Cử tri, đặc biệt là những người chưa biết nhiều về bà Harris, mong muốn có thông tin cụ thể hơn về cách bà sẽ lãnh đạo. Trong khi đó, người Mỹ đã rõ ràng về những gì ông Trump có thể mang lại từ nhiệm kỳ đầu tiên của ông.

Trong 2 năm qua, ông Trump đã đưa ra nhiều chính sách mà ông hy vọng sẽ thực hiện ngay từ ngày đầu tiên trở lại, bao gồm việc trục xuất hàng loạt người nhập cư trái phép và đẩy mạnh khoan dầu. Trong khi bà Harris gặp khó trong việc vạch ra một viễn cảnh rõ ràng cho ngày đầu tiên tại Nhà Trắng.

Khi thất bại của bà Harris trở nên rõ ràng, một số thành viên đảng Dân chủ cho rằng kế hoạch kinh tế của bà không thực sự phản ánh tác động đối với các hộ gia đình đang gặp khó khăn.

Vào tháng 10, khi các cố vấn nhận thấy chiến dịch bắt đầu trượt khỏi tầm kiểm soát, chiến dịch chuyển hướng sang tập trung vào ông Trump. Future Forward, siêu uỷ ban hành động chính trị (super PAC) chính của bà Harris, đã cảnh báo các đồng minh trong đảng rằng chiến dịch đang gặp trở ngại.

“Mục tiêu của chúng ta không chỉ là về bà Harris mà còn là giúp cử tri hiểu bà Harris sẽ làm gì để giúp đỡ họ và gia đình”, tổ chức này viết trong một bản ghi chú.

Trong bài phát biểu đầu tiên sau Ngày bầu cử, bà Harris kêu gọi những người ủng hộ tiếp tục kiên cường. “Tôi rất tự hào về chiến dịch mà chúng ta đã thực hiện”, bà nói.

Theo Wall Street Journal