Ba chàng “Ngự Lâm Nhâm Thân” là cách mà nhà phê bình văn học Phạm Xuân Nguyên gọi nhóm các nhà văn: Châu Diên, Nguyên Ngọc và nhà thơ Dương Tường. Cả ba nhà văn nhà thơ gạo cội cùng sinh năm 1932 (Nhâm Thân). Cùng lứa với các ông còn có nhà văn Nguyễn Xuân Khánh nhưng tác giả của “Mẫu Thượng ngàn” sinh năm 1933, nên trong ba chàng “Ngự Lâm Nhâm Thân” không có ông.
Nhà văn Châu Diên tên thật là Phạm Toàn. Ông vừa là nhà văn vừa là nhà giáo, nổi bật trong cả hai lĩnh vực.
Nhà giáo Phạm Toàn chính là người đứng ra lập nhóm Cánh Buồm vào năm ông tám mươi tuổi tròn, để đưa những đổi mới trong giáo dục đến với trẻ em Việt, với mong ước trẻ em Việt được hưởng một nền giáo dục khai phóng.
 |
|
Nét trào phúng hóm hỉnh của ông là điều bạn văn nhớ nhất
|
Căn bệnh K phổi đã khiến ông trải qua chuỗi ngày khó nhọc cuối đời, nhưng những hình ảnh ốm đau bệnh tật chưa bao giờ đọng lại trong mắt độc giả yêu giọng văn hóm hỉnh của nhà văn Châu Diên. Bạn văn chỉ nhớ nét trào phúng hào hiệp, phóng khoáng, đẹp lộng lẫy mà sâu cay trong “Sấm trên núi” (2010), đầy đam mê, nhiệt huyết, không thiếu niềm tin vào những giá trị của cuộc sống trong các tác phẩm của ông, đặc biệt là tiểu thuyết “Người sông Mê” (2003).
Điểm chung của các chàng “Ngự Lâm Nhâm Thân” là càng lớn tuổi càng hồn nhiên, giao lưu nhiều hơn với lớp trẻ, ủng hộ những sáng tạo văn chương mới mẻ, cách tân, dù có thể đối với cộng đồng đọc thì những sáng tạo ấy vẫn còn rất lạ.
 |
|
Nhà văn Nguyên Ngọc và nhà văn Châu Diên là bạn cùng tuổi
|
Cuối đời, khi nằm trên giường bệnh, ông vẫn tha thiết muốn được sống tiếp, vì bộ sách giáo khoa giành cho bậc THPT mà ông viết vẫn còn dang dở.
Vừa mới mấy ngày trước, nhà văn Nguyên Ngọc, nhà phê bình Phạm Xuân Nguyên còn đến thăm và trò chuyện với ông. Bạn đọc yêu văn học bất ngờ khi nhà văn Châu Diên – nhà giáo Phạm Toàn đã rời cõi tạm khi chỉ còn đúng 5 ngày nữa là đến sinh nhật. Ông đã “dong buồm” nhẹ gót lên chuyến viễn du về cõi Thiên thai ở tuổi 88.
 |
|
Nhà văn Nguyên Ngọc, Phạm Xuân Nguyên tới thăm nhà văn Châu Diên, nhà giáo Phạm Toàn - Ảnh chụp sáng ngày 22/6/2019
|
| Nhà văn Châu Diên - Nhà giáo Phạm Toàn đã qua đời lúc 6h42' ngày 26/6/2019 (24/5 Kỷ Hợi) tại nhà riêng, hưởng thọ 88 tuổi. Tang lễ được tổ chức vào ngày 28/6/2019 (Thứ Sáu) tại Nhà tang lễ Cầu Giấy (phố Trần Vĩ, Mai Dịch). Lễ viếng và truy điệu từ 8h - 10h, an táng cùng ngày tại Đài hóa thân Hoàn Vũ (Văn Điển, Hà Nội). Gia đình xin miễn chấp điếu (không nhận vòng hoa và tiền phúng viếng). |
Ảnh: Nguyễn Đình Toán
