Nguy cơ AI thay thế việc làm đã hiện ra trước mắt

VietTimes – Công ty tuyển dụng CNTT Venturenix cho rằng một phần tư lực lượng lao động của Hồng Kông có thể thất nghiệp hoặc buộc phải thay đổi nghề nghiệp trong 5 năm tới khi AI cướp đi công việc của họ.
Ảnh: SCMP

Kể từ khi ChatGPT gây bão trên toàn thế giới, trí tuệ nhân tạo (AI) một chủ đề nóng trong ngành công nghệ. Những người ủng hộ ChatGPT coi đây là một bước nhảy vọt về hiệu quả công nghiệp trong khi những người hoài nghi đã vẽ ra một bức tranh ảm đạm, nơi mà hàng triệu người bị mất việc làm.

Nỗi sợ hãi về AI không phải là mới. Chẳng ai có thể quên bộ phim mang tính biểu tượng của Stanley Kubrick 2001: A Space Odyssey, trong đó siêu máy tính AI HAL điều khiển tàu vũ trụ trở nên mất kiểm soát và cố tiêu diệt toàn bộ phi hành đoàn. Hay trong loạt phim Kẻ hủy diệt, quân đoàn AI Skynet nhận thức được bản thân và quyết định quét sạch loài người vì lo sợ rằng chúng ta sẽ tiêu diệt nó.

Về những lo ngại này, ChatGPT dường như ít đáng sợ hơn. Đây đơn thuần chỉ là một công cụ xử lý ngôn ngữ tự nhiên được điều khiển bởi các thuật toán, cho phép mọi người trò chuyện với chatbot. Nó có thể trả lời các câu hỏi và hỗ trợ nhiều tác vụ khác nhau, chẳng hạn như soạn email, viết bài tiểu luận, viết code máy tính,...

ChatGPT đã được tỷ phú Giám đốc điều hành Tesla - Elon Musk mô tả là "tốt đến đáng sợ". Geoffrey Hinton, được nhiều người coi là cha đẻ của trí tuệ nhân tạo, đã rời khỏi vị trí của mình tại Google vào tháng 5 sau một thập kỷ làm việc tại công ty, viện dẫn những rủi ro do mất việc làm trên toàn cầu.

Trong khi đó, những người ủng hộ chỉ ra rằng mặc dù AI có thể được triển khai trong lái xe tự động, nhận dạng khuôn mặt, như một trợ lý điện thoại di động hoặc thậm chí là một đối thủ đáng gờm trong một ván cờ, nhưng hiện tại đây vẫn chỉ là một cỗ máy vô tri. Theo SCMP, mặc dù máy tính có thể đánh bại bạn trong một ván cờ, nhưng nó sẽ không cảm thấy phấn khích khi chiến thắng. Tuy nhiên, con người sẽ cảm thấy đau đớn khi mất việc làm.

Với sự ra đời của ChatGPT và sự vội vã của nhiều công ty công nghệ Trung Quốc như Baidu, Alibaba, SenseTime và ByteDance để xây dựng các đối thủ xứng tầm, danh sách các công việc mà AI có khả năng thay thế đã tăng lên đáng kể. Ngoài các đại lý dịch vụ khách hàng, có vẻ như các lập trình viên, kỹ sư phần mềm, lập trình viên máy tính, nhà phân tích dữ liệu, nhà báo, giám đốc quảng cáo, trợ lý pháp lý, giáo viên và cố vấn tài chính đều có thể gặp rủi ro.

Sẽ không tốt nếu các công ty cắt giảm nhân sự khiến mức sống người dân giảm thấp dẫn tới nhu cầu yếu hơn đối với hàng hóa và dịch vụ mà chính những công ty này cung cấp.

Công ty tuyển dụng CNTT Venturenix đã công bố một báo cáo vào tháng 6 cho biết khoảng một phần tư lực lượng lao động của Hồng Kông có thể thất nghiệp hoặc buộc phải thay đổi nghề nghiệp trong 5 năm tới khi AI cướp đi công việc của họ. Rủi ro cũng cao không kém ở Trung Quốc đại lục, nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, nơi đang trải qua tình trạng thất nghiệp gia tăng ở những người từ 16 đến 24 tuổi.

Do đó, nhiều chính phủ đang có những bước đi thận trọng, kêu gọi quy định và giám sát chặt chẽ hơn đối với công nghệ. Giám đốc điều hành OpenAI Sam Altman đã sử dụng chuyến thăm Hàn Quốc vào tháng 6 để kêu gọi điều phối quốc tế về AI tạo sinh.

“Nếu bạn nghiên cứu lịch sử của các cuộc cách mạng công nghệ kéo dài hàng thập kỷ, chúng ta có thể thích ứng với hầu hết mọi mức độ thay đổi của thị trường lao động. Nhưng nếu cuộc cách mạng này chỉ xảy ra trong vòng 10 năm tới, thì đó là một thách thức mới”, Altman chia sẻ tại một sự kiện ở Seoul.

Trung Quốc cũng không ngoại lệ. Bắc Kinh dự kiến sẽ có một dự thảo luật AI để các nhà lập pháp xem xét, điều chỉnh các dịch vụ giống như ChatGPT. Đồng thời, các phương tiện truyền thông nhà nước đang nói về sự phát triển AI tạo sinh, ca ngợi tiềm năng của công nghệ này có thể giúp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Các công nghệ mới thường bị nghi ngờ, chắc hẳn lửa là nỗi kinh hoàng đối với người tiền sử hay những chuyến bay đầu tiên cũng vậy.

Chúng ta phải hy vọng rằng AI có thể mang lại những lợi ích tương tự cho nhân loại. Giống như Francis Bacon đã từng nói về tiền bạc, chúng ta phải coi nó là một người đầy tớ chứ không phải một ông chủ, khiến chúng ta luôn phải chạy theo đồng tiền.

Theo SCMP