Nga ngày 22.2 đề nghị với Ủy ban tham vấn Hiệp ước Mở cửa bầu trời (trụ sở ở Vienna, Áo) cho phép Moscow thực hiện bay trinh sát trên bầu trời nước Mỹ, AP cho hay.
Nga và Mỹ là 2 nước thành viên hiệp ước Mở cửa bầu trời; hiệp ước này có hiệu lực từ năm 2002 cho phép thực hiện chuyến bay do thám không vũ trang bên trên lãnh thổ của 34 nước thành viên nhằm đảm bảo các hoạt động quân sự của nước này không gây hại nước kia.
Tuy nhiên, giới quân sự và tình báo Mỹ lo ngại Moscow có thể sử dụng công nghệ hiện đại và quyền này để thu thập thông tình báo chống lại Mỹ. AP cho biết máy bay Nga được đề nghị cho bay có lắp đặt thiết bị quang - điện tử quan sát đặc biệt như camera kỹ thuật số hiện đại nhất.
Đề nghị sẽ đặt chính phủ Mỹ vào tình thế khó xử khi Moscow sử dụng công nghệ hiện đại mà Washington không nắm rõ và nhất là khi Nga không đảm bảo thực hiện đúng những ràng buộc của hiệp ước, AP nhận định. Hơn nữa, quan hệ đang ở mức xấu giữa Nga và Mỹ cùng những xung đột liên quan đến tình hình Ukraine, Syria khiến Nhà Trắng khó chấp nhận đề nghị của Điện Kremlin.
“Hiệp ước trở thành công cụ quan trọng để Nga thu thập thông tin tình báo nhắm vào nước Mỹ”, Tư lệnh Bộ Chỉ huy chiến lược Mỹ Cecil D. Haneybày tỏ quan ngại của ông trong một bức thư gửi Chủ tịch ủy ban lực lượng chiến lược của Hạ viện Mỹ Mike Rogers.
“Ngoài việc bay do thám khu vực quân sự, với Hiệp ước Mở cửa bầu trời, Nga có thể bay và thu thập thông tin ở Bộ Quốc phòng, Cơ quan an ninh quốc gia và các cơ sở quan trọng khác của Mỹ”, ông Haney nói và cho rằng rất khó lường được mức độ thiệt hại của việc rò rỉ thông tin nhạy cảm.
Một quan chức của Bộ Ngoại giao Mỹ nói rằng chưa nhận được thông báo chính thức của Nga. Việc cho phép máy bay Nga bay với thiết bị quan sát hiện đại sẽ chưa thể quyết định cho đến mùa hè năm nay vì thời gian xem xét thiết bị hiện đại mới của máy bay Nga là tối đa 120 ngày để xem các thiết bị này có phù hợp nội dung hiệp ước.
Ngoài ra phía Mỹ còn tố Nga trong khi đó lại cấm máy bay các nước trong hiệp ước được bay trinh sát khu vực Moscow, cộng hoà Chechnya, Abkhazia và Nam Ossetia.
Hồi đầu tháng 2.2016, Nga cũng đề nghị Thổ Nhĩ Kỳ, đồng minh của Mỹ, cho phép thực hiện chuyến bay do thám ở khu vực biên giới với Syria vì Moscow nghi ngờ các hoạt động tăng cường quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ và các nước thuộc Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) dọc biên giới. Tuy nhiên Thổ Nhĩ Kỳ từ chối đề nghị của Nga, và Moscow cáo buộc Ankara vi phạm hiệp ước Mở cửa bầu trời.
Theo Thanh Niên
