Nam bệnh nhân 36 tuổi, người dân tộc Dao, sống ở huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai, được đưa đến cấp cứu tại Bệnh viện E trong tình trạng mệt mỏi, suy kiệt, da xanh, mất thăng bằng do mất máu nhiều, mạch nhanh, huyết áp tụt.
Mặc dù các bác sĩ tuyến dưới đã nội soi dạ dày, đại tràng cho bệnh nhân nhưng không phát hiện tổn thương gây ra tình trạng mất máu ồ ạt. Điều trị được 14 ngày, cơ thể bệnh nhân rơi vào trạng thái gần như suy kiệt hoàn toàn, nên người bệnh được chuyển sang Bệnh viện E để chữa trị.
 |
|
Các bác sĩ tiến hành nội soi cho bệnh nhân. Ảnh: BVCC
|
Tại Bệnh viện E, các bác sĩ đã cho bệnh nhân truyền máu, truyền dịch nâng cao thể trạng, chụp cắt lớp vi tính đa dãy nhằm khảo sát mạch máu ruột non để phát hiện bất thường.
Sau khi tiến hành hội chẩn, các bác sỹ Khoa Nội tiêu hóa quyết định theo dõi xuất huyết tiêu hóa do nguyên nhân từ ruột non và chỉ định nội soi ruột non bóng đôi. Kết quả nội soi ruột non bóng đôi cho thấy trong ruột của bệnh nhân có tới 20 con giun bám trên niêm mạc ruột hút máu, với nhiều tổn thương trên niêm mạc ruột, gây chảy máu, khiến bệnh nhân thiếu máu trầm trọng. Các bác sỹ đã tiến hành gắp giun và sinh thiết tổn thương cho bệnh nhân.
Các bác sĩ Bệnh viện E đã gửi mẫu giun đến Viện Sốt rét ký sinh trùng và Côn trùng Trung ương để định danh ký sinh trùng. Kết quả khẳng định 20 con giun hút máu bệnh nhân là giun mỏ.
 |
|
Bác sĩ tiến hành nội soi phát hiện giun mỏ trong ruột bệnh nhân. Ảnh: BVCC
|
ThS. BS. Đặng Trung Thành – Phó trưởng Khoa Nội Tiêu hóa, Bệnh viện E – người trực tiếp nội soi gắp giun mỏ cho bệnh nhân cho biết, loại giun này có đôi răng hình bán nguyệt sắc bén ngoạm vào niêm mạc ruột để hút máu. Giun mỏ hút khoảng 0,03 – 0,05ml máu/ngày.
Trong khi hút máu, giun tiết ra chất chống đông máu làm cho các vết thương do giun ngoạm vẫn tiếp tục chảy máu, kể cả khi con giun này đã chuyển sang ký sinh ở chỗ khác. Không những vậy, giun mỏ còn hút máu liên tục kể cả khi máu đầy tràn ra theo hậu môn của chúng, gây ra tình trạng mất máu nhiều ở bệnh nhân.
Hơn nữa, trong quá trình ký sinh và hút máu loại giun mỏ còn tiết ra độ tố ức chế cơ quan tạo máu sản sinh hồng cầu làm trầm trọng thêm tình tràng mất máu của bệnh nhân.
Theo BS. Thành, bệnh nhân không có triệu chứng lâm sàng đặc hiệu mà chủ yếu là triệu chứng thiếu máu nên việc phát hiện, chẩn đoán được người bệnh mắc giun mỏ rất khó, dễ nhầm lẫn với một số bệnh thiếu máu do viêm loét dạ dày, tá tràng.
Bệnh nhân cho biết, công việc chính của anh là trồng cây quế và cây ăn quả nên thường xuyên tiếp xúc với đất, không mang đồ bảo hộ, thậm chí có thói quen xấu là nằm lăn ra nền đất ruộng để ngủ, ăn các loại rau rừng, măng chưa nấu chín, uống nước suối (chưa đun sôi).
 |
|
20 con giun mỏ hút máu trong ruột bệnh nhân. Ảnh: BVCC
|
Để phòng tránh nhiễm giun sán nói chung, đặc biệt nhiễm giun mỏ nói riêng, BS Thành khuyến cáo người dân cần đảm bảo vệ sinh, an toàn lao động, giữ vệ sinh cá nhân như rửa tay trước khi ăn hoặc chuẩn bị thức ăn, không ăn rau sống khi chưa rửa thật sạch, ăn chín uống sôi.
Người tiếp xúc trực tiếp với đất hàng năm phải khám sức khỏe và xét nghiệm giun mỏ ít nhất 1 lần/năm, tránh ấu trùng nhiễm vào người bằng cách có phương tiện bảo vệ: đi ủng, đeo găng tay cao su khi lao động và tiếp xúc với đất. Không dùng phân tươi bón ruộng, không phóng uế bừa bãi, xử lý phân hợp vệ sinh. Làm sạch ngoại cảnh, diệt ấu trùng bằng cách rắc vôi bột ở những nơi ô nhiễm nặng. Tẩy giun định kỳ theo chương trình “Tẩy giun cộng đồng 6116” với 2 ngày tẩy giun trong năm là ngày 6/1 và ngày 1/6.
