Một trong số những nền kinh tế lớn nhất thế giới sắp có xã hội không tiền mặt

Đám cưới của người Ấn Độ vốn nổi tiếng là phức tạp, đòi hỏi phải thay đổi trang phục nhiều lần trong nhiều ngày lễ hội.

Cửa hàng sari – một loại trang phục truyền thống Ấn Độ - của Brij Kishore Agarwal, nằm gần những con đường hẹp của khu chợ Chandni Chowk ở Old Delhi, Ấn Độ. Trước đây, khi một gia đình tìm đến cửa hàng của ông, họ thường mua một gói lớn quần áo thêu sáng màu và để lại một đống tiền mặt để thanh toán.

Lo ngại rằng ai đó sẽ đột nhập và lấy trộm tiền trước khi kịp đem gửi ngân hàng đã khiến người chủ cửa hàng, hiện đã 79 tuổi, phải thức trắng đêm.

Ngày nay, ông có thể thoải mái đi ngủ vì hầu hết khách hàng đều sử dụng hình thức thanh toán điện tử để hoàn tất giao dịch mua hàng của mình.

“Tôi đã thấy đất nước này thay đổi”, ông Agarwal, người đã làm việc tại cửa hàng này khoảng 65 năm, cho biết. “Chúng tôi rất hiếm khi nhận được thanh toán bằng tiền mặt”.

Thanh toán kỹ thuật số, được thực hiện thông qua các hệ thống như Giao diện thanh toán hợp nhất (UPI), cho phép người dùng chuyển tiền ngay lập tức bằng cách quét mã QR. Hình thức thanh toán này đã trở nên phổ biến trên khắp quốc gia đông dân nhất thế giới, làm thay đổi cuộc sống thường nhật của người dân.

Ở Delhi ngày nay, những người bán trà thường thu tiền thông qua các ứng dụng di động. Những người lái xe tuk tuk tấp vào lề để mua những chiếc bánh paratha nhồi phô mai nóng hổi cũng thanh toán bằng điện thoại thông minh của họ.

Cuộc cách mạng thanh toán điện tử cũng có thể đóng một vai trò quan trọng trong nỗ lực trở thành siêu cường kinh tế của Ấn Độ. Đây là nền kinh tế lớn thứ 5 thế giới và Thủ tướng Narendra Modi, người hiện đang tranh cử nhiệm kỳ thứ ba liên tiếp, cho biết ông muốn Ấn Độ trở thành quốc gia “phát triển” vào năm 2047.

“Thanh toán kỹ thuật số có khả năng thúc đẩy tăng trưởng của Ấn Độ bằng cách tăng hiệu quả và giảm chi phí”. Eswar Prasad, giáo sư kinh tế tại Đại học Cornell, nhận định. “UPI và quá trình số hóa rộng rãi hơn của nền kinh tế cũng có thể làm tăng tính toàn diện của sự tăng trưởng này”.

Ấn Độ kỹ thuật số

Nỗ lực số hóa xã hội của Ấn Độ đã bắt đầu từ khoảng 15 năm trước, nhưng thanh toán điện tử vẫn chưa bắt kịp xu hướng này. Năm 2016, 96% giao dịch ở Ấn Độ vẫn được thực hiện bằng tiền giấy.

Tuy nhiên, trong năm đó, có 2 sự kiện đã làm thay đổi mọi thứ. Đầu tiên, Tập đoàn thanh toán quốc gia Ấn Độ (NPCI), một sáng kiến ​​của ngân hàng trung ương và hiệp hội ngân hàng, đã ra mắt cơ sở hạ tầng thanh toán UPI.

UPI cho phép người dùng sử dụng điện thoại của họ làm thẻ ghi nợ ảo, chuyển tiền từ gần 600 ngân hàng thành viên và công ty fintech ngay lập tức mà không cần nhập chi tiết ngân hàng hoặc trả phí giao dịch.

Cuối năm đó, chính phủ bất ngờ loại bỏ 2 tờ tiền lớn chiếm 86% tổng lượng tiền đang lưu hành, với mục tiêu đã nêu là chống tham nhũng. Điều này đã thúc đẩy việc sử dụng thanh toán điện tử.

“Chúng tôi không có lựa chọn nào khác”, Ramesh Kumar, 52 tuổi, chủ một cửa hàng bán khăn tắm ở Chợ Sarojini Nagar, thủ đô Delhi, người bắt đầu chấp nhận thanh toán kỹ thuật số vào năm 2016, cho biết.

Covid-19 đã thúc đẩy hơn nữa việc áp dụng các giao dịch kỹ thuật số khi mọi người cố gắng bảo vệ bản thân khỏi virus.

Giờ đây, người dân Ấn Độ sử dụng UPI để chuyển tiền cho tất cả mọi người, từ người bán rau đến bác sĩ. Theo chính phủ, giao dịch kỹ thuật số được hoàn thành ở Ấn Độ nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào khác. Vào năm 2023, số lượng giao dịch UPI đạt đỉnh 100 tỉ lượt.

Cũng có một số trường hợp không được như mong muốn. Azeez, một tài xế xe kéo 34 tuổi ở Old Delhi, nói rằng anh quá sợ mất tiền nên không thể sử dụng thanh toán điện tử.

“Tôi là người ít học, tôi nghèo, tôi chưa bao giờ đến trường, tôi không thể đọc hay viết”, anh nói. “Nếu tôi phạm sai lầm thì sao?”.

Tuy nhiên, xu hướng tăng dự kiến ​​sẽ tiếp tục, thúc đẩy hơn nữa số lượng và giá trị của nguồn vốn chảy vào nền kinh tế chính thức. UPI đang hướng tới 2 tỉ giao dịch mỗi ngày vào năm 2030.

“Nếu tôi có thể, và cửa hàng vốn đã quá cũ của tôi có thể tiến bộ và thay đổi như thế này, tôi chắc chắn rằng mọi người mua và khách hàng cũng sẽ làm như vậy”, Agarwal, người bán sari, nói.

Góp phần tăng trưởng kinh tế của Ấn Độ

Ấn Độ là nền kinh tế lớn tăng trưởng nhanh nhất thế giới và số hóa “đã đóng một vai trò khá quan trọng trong quỹ đạo kinh tế rất thành công mà Ấn Độ đang đi”, Prasad, tác giả cuốn sách “Tương lai của tiền tệ: Cuộc cách mạng kỹ thuật số đang chuyển đổi tiền tệ và tài chính như thế nào” cho biết.

Mặc dù rất khó để định lượng tác động của việc áp dụng UPI đối với GDP của Ấn Độ, nhưng ở cấp độ vi mô, có thể dễ dàng nhận thấy nó đang tạo ra sự khác biệt như thế nào. Ông Agarwal cho biết việc ứng dụng UPI đã nâng cao hiệu quả và tính minh bạch cho hoạt động kinh doanh của ông, đồng thời giúp việc nộp thuế trở nên đơn giản hơn.

Kapil Sharma, 42 tuổi, người bán hoa với mức giá chỉ từ 0,12 USD bên ngoài một ngôi chùa ở Old Delhi, cho hay ông từng kinh doanh thua lỗ vì nhiều khách hàng không muốn mất thời gian chờ lấy lại tiền lẻ. Ông bắt đầu sử dụng UPI khoảng một năm trước và nhận thấy doanh số bán hàng tăng lên.

“Nó giúp mọi việc đơn giản hơn”, ông nói. “Họ mua hoa, thanh toán rồi đi”.

Ngoài sự thuận tiện, cơ sở hạ tầng kỹ thuật số của Ấn Độ cũng giúp nước này đạt được tỷ lệ tài chính toàn diện 80%. Mặc dù bất bình đẳng vẫn là một vấn đề, nhưng ông Prasad nói rằng số hóa đã “làm cho người dân Ấn Độ, bao gồm cả những người không giàu có lắm, cảm thấy rằng họ có đóng góp trong sự tăng trưởng và chuyển đổi kinh tế của Ấn Độ”.

Hiện NPCI đang tập trung mở rộng mô hình thanh toán này ra nước ngoài để giúp công dân Ấn Độ làm việc ở nước ngoài gửi tiền về nước dễ dàng hơn hoặc cho phép du khách nước ngoài thanh toán bằng UPI. Năm nay, trang web của Tháp Eiffel (Pháp) đã bắt đầu chấp nhận thanh toán qua UPI.

“Tôi nghĩ chính phủ coi UPI là khuôn mẫu cho phần còn lại của thế giới”, ông Prasad nói. “Tôi nghĩ nó chắc chắn sẽ giúp nâng cao vị thế của Ấn Độ trên trường quốc tế”.

Bất kể tác động như thế nào đối với quốc tế, UPI dường như nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ từ những người đã được hưởng lợi từ nó, điều đó có nghĩa là sự thống trị của nó ở quốc gia Nam Á này có thể sẽ tăng lên.

“Nếu ai đó cho tôi lựa chọn quay lại thanh toán bằng tiền mặt, tôi sẽ chỉ nói rằng tôi không quan tâm”, ông Agarwal nói. “Hãy tìm một chiếc điện thoại, tải ứng dụng này xuống và sử dụng chúng”.

Theo CNN