Mark Zuckerberg không nhắc trực tiếp đến cái tên Apple trong tuyên bố gần đây về tham vọng kết hợp trí tuệ nhân tạo (AI) siêu việt với phần cứng của mình. Nhưng ai cũng hiểu ông đang nhắm tới iPhone.
Giám đốc điều hành Meta Platforms là cái tên mới nhất trong giới công nghệ Thung lũng Silicon đang hướng mục tiêu vào vai trò "người gác cổng" của iPhone đối với thế giới số. Ông làm điều này trong một bản tuyên ngôn được công bố đúng thời điểm cả giới công nghệ đang dồn sự chú ý vào kết quả kinh doanh của Meta và các đại gia công nghệ lớn.
Zuckerberg rõ ràng đang đặt cược vào sự trỗi dậy của AI siêu cấp như một chiếc chìa khóa mở ra kỷ nguyên hậu smartphone. “Những thiết bị cá nhân như kính có thể hiểu được hoàn cảnh của chúng ta vì chúng thấy điều chúng ta thấy, nghe điều chúng ta nghe, và tương tác với chúng ta suốt cả ngày sẽ trở thành thiết bị điện toán chính yếu”, Zuckerberg tuyên bố trong một bài đăng dài vào tuần trước, mô tả cách Meta sẽ mang AI đến với người dùng.
Zuckerberg từ lâu đã nuôi mộng soán ngôi Apple để trở thành nhà cung cấp thiết bị điện toán cá nhân hàng đầu. Ông từng thử sức với mảng điện thoại, kính thực tế ảo, đến kính thực tế tăng cường – nhưng đều thất bại. Giờ đây, ông đang chi mạnh tay, thậm chí đề nghị mức lương tới 100 triệu USD để chiêu mộ nhân tài AI trong cuộc chạy đua phát triển và thương mại hóa công nghệ này.
Đây là lĩnh vực mà Apple lại bất ngờ bị xem là “tụt hậu”. Hãng đã trì hoãn nhiều tính năng và khiến giới đầu tư lo ngại vì thiếu đầu tư mạnh như Meta, OpenAI hay các đối thủ khác.
Mark Zuckerberg gọi tầm nhìn của mình là “trí tuệ siêu cá nhân” (personal superintelligence) – một nỗ lực để hiện thực hóa ước mơ lâu năm: tạo ra trải nghiệm kết hợp giữa phần mềm và phần cứng giống như Apple. “Chiến tranh lạnh” công nghệ giữa Meta và Apple giờ có thể trở nên gay gắt nếu Zuckerberg thực sự làm được điều ông hứa hẹn: nâng cấp kính thông minh – thiết bị mà ông từng quảng bá là “tối ưu” cho trợ lý AI – lên một đẳng cấp mới vượt xa hiện tại.
“Trí tuệ siêu cá nhân biết rõ chúng ta, hiểu được mục tiêu của chúng ta và có thể giúp chúng ta đạt được điều đó sẽ là công nghệ hữu dụng nhất”, ông viết.
Zuckerberg không đơn độc khi tin rằng thời khắc thay đổi trật tự nền tảng công nghệ đã tới – và cơ hội làm giàu khổng lồ sẽ nằm trong tay kẻ chiến thắng.
Amazon đã ký thỏa thuận mua lại Bee, một startup phát triển vòng đeo tay ghi âm toàn bộ âm thanh quanh người dùng cả ngày để AI có thể tạo danh sách việc cần làm, nhắc nhở và các tính năng cá nhân hóa khác. Trong khi đó, Sam Altman của OpenAI đang hợp tác với cựu thiết kế trưởng của Apple – Jony Ive – để tạo ra một thiết bị phần cứng AI mới, dù chưa tiết lộ hình dáng cụ thể. Họ hình dung đó sẽ là thiết bị cốt lõi thứ ba sau máy tính và điện thoại.
“Nếu bạn sở hữu một công nghệ tuyệt vời như vậy, bạn có thể đến gần hơn rất nhiều với loại máy tính chỉ từng xuất hiện trong phim khoa học viễn tưởng”, Altman nói trong một podcast hồi tháng 6.
Zuckerberg tin rằng sản phẩm mang lại chiến thắng cho mình sẽ là kính đeo. Hiện tại, Meta đang bán kính thông minh – trông như kính thường nhưng tích hợp camera nhỏ, mic và loa để chụp ảnh, quay video và ghi âm – những dữ liệu rất hữu ích trong thế giới AI. Lộ trình phát triển của Meta còn hướng đến việc tích hợp màn hình vào tròng kính để hiển thị giao diện người dùng trực quan.
“Khi bạn tích hợp màn hình vào kính…nó sẽ mở ra vô vàn giá trị, nơi bạn có thể tương tác với hệ thống AI suốt cả ngày theo cách đa phương thức”, Zuckerberg nói với các nhà phân tích hôm thứ Tư. “Nó có thể nhìn thấy nội dung xung quanh bạn, tạo giao diện hiển thị, cung cấp thông tin và hỗ trợ bạn”.
Hiện tại, kính thông minh của Meta vẫn cần liên kết với smartphone. Nhưng viễn cảnh một thế giới không cần điện thoại thông minh nữa đang dần hiện rõ.
Công nghệ AI mới hứa hẹn thay thế bàn phím và màn hình cảm ứng bằng tương tác qua giọng nói – điều sẽ khiến smartphone trở nên ít cần thiết hơn bao giờ hết.
Trong khi đó, CEO Apple, Tim Cook, tuần trước đã phải lên tiếng trấn an giới đầu tư về tốc độ đầu tư vào AI của hãng, đồng thời phản bác ý tưởng rằng AI sẽ làm mờ vai trò của thiết bị có màn hình như iPhone.
“Khi bạn nghĩ đến tất cả những gì iPhone có thể làm – từ kết nối con người đến mang đến trải nghiệm ứng dụng và trò chơi, chụp ảnh, quay phim, khám phá thế giới, thực hiện giao dịch tài chính và thanh toán – thật khó tưởng tượng một thế giới không còn iPhone”, Cook nói.
Tuy vậy, ông cũng thừa nhận: “Điều đó không có nghĩa là chúng tôi không suy nghĩ về những thứ khác, nhưng tôi tin rằng các thiết bị mới sẽ mang tính bổ sung chứ không thay thế”.
Facebook ra đời ngay trước kỷ nguyên điện toán di động mà iPhone làm bùng nổ. Chỉ trong vài năm ngắn ngủi, Zuckerberg phải gấp rút thích nghi với một thế giới mà ứng dụng di động thống trị. Ông từng thử tạo ra điện thoại Facebook, nhưng lúc đó thị trường đã bị chia đôi giữa iPhone và Android. Những nền tảng này nắm quyền thu phí tới 30% từ các giao dịch trong ứng dụng – điều khiến Zuckerberg bức xúc từ đó đến nay.
Trong một thời gian, ông đặt cược vào thực tế ảo và “vũ trụ ảo” metaverse như lối thoát công nghệ mới, nhưng giấc mơ đó chưa từng bùng nổ trong đời thực.
Apple cũng đang chật vật với kính thực tế mở rộng (XR). Nhưng giờ, AI có thể là cơ hội mới cho cả hai gã khổng lồ.
“Nếu bạn hỏi tôi cách đây 5 năm rằng liệu chúng ta sẽ có các loại kính tạo trải nghiệm nhập vai hay có trí tuệ siêu việt trước, tôi nghĩ phần lớn sẽ nói là kính thực tế ảo trước”, Zuckerberg nói. “Nhưng điều kỳ lạ của ngành công nghệ là chúng ta dường như sẽ có được trí tuệ siêu cấp trước”.
Zuckerberg tin rằng thời khắc để ông thách thức iPhone đã đến.
Chi 1,5 tỷ USD để chiêu mộ, Mark Zuckerberg vẫn thất bại vì thiên tài AI trung thành với sếp
Mark Zuckerberg tự tay dựng nhóm AI để tạo “siêu trí tuệ” đối đầu OpenAI
