HPV – mối nguy bị bỏ quên ở nam giới
Cô bạn đồng nghiệp có 2 cô con gái và 1 cậu con trai đều mới hơn 10 tuổi, cứ băn khoăn mãi là có cần phải tiêm vắc xin HPV cậu con trai không, hay chỉ tiêm cho 2 con gái? Băn khoăn này không phải của riêng cô ấy, mà còn của rất nhiều người trưởng thành khác.
Vì thế, nghiên cứu “HPV và ung thư sinh dục nam”của PGS.TS Nguyễn Hoài Bắc, Trưởng khoa Nam học và Y học giới tính Bệnh viện Đại học Y Hà Nội (BV ĐHYHN) tại hội nghị CME quốc tế về nam học đang diễn ra ở Trường ĐHYHN, có ý nghĩa rất thiết thực.
Theo PGS.TS Nguyễn Hoài Bắc, dù HPV (virus gây u nhú ở người) là tác nhân hàng đầu gây ung thư cổ tử cung ở phụ nữ, song ít ai biết rằng loại virus này cũng đe dọa sức khỏe nam giới. Hơn 40% các trường hợp ung thư liên quan đến HPV xảy ra ở nam giới, bao gồm ung thư dương vật, hậu môn, hầu họng và nhiều bệnh lý sinh dục khác.
Các nghiên cứu trên thế giới cho thấy, cứ ba người đàn ông thì có một người đang nhiễm ít nhất một chủng HPV sinh dục, trong đó có khoảng 20% nhiễm các chủng HPV nguy cơ cao gây ung thư. Đặc biệt, tỷ lệ nhiễm HPV ở nam giới không giảm theo tuổi, có hai đỉnh mắc rõ ở độ tuổi 28–32 và 58–59.
Nhiễm HPV ở nam giới không chỉ là vấn đề cá nhân. Nam giới là nguồn lây truyền chính trong cộng đồng, nhưng lại thường bị bỏ quên trong các chiến lược phòng ngừa So với phụ nữ, nam giới có khả năng đào thải virus kém hơn và sau khi nhiễm tự nhiên, cơ thể thường không tạo đủ kháng thể để bảo vệ khỏi tái nhiễm, PGS Hoài Bắc nhấn mạnh.
Một trong những hệ quả thường gặp của nhiễm HPV ở nam là mụn cóc sinh dục (sùi mào gà). Dù không đe dọa tính mạng, bệnh gây ra cảm giác đau, ngứa, tiết dịch có mùi hôi, làm giảm chất lượng sống và ảnh hưởng nặng nề đến tâm lý người bệnh.
Bên lề hội nghị, PGS Hoài Bắc còn thông tin thêm cho VietTimes: Nghiên cứu tại Bệnh viện ĐHYHN năm 2024 cho thấy tỷ lệ trầm cảm, lo âu và căng thẳng ở bệnh nhân mắc sùi mào gà lần lượt là 28%, 48% và 25% – con số đáng báo động.
Hơn nữa, điều trị mụn cóc sinh dục tốn kém và dễ tái phát, bởi hiện chưa có phương pháp nào loại trừ hoàn toàn HPV. Ở Mỹ, mỗi năm người dân chi tới 200 triệu USD cho điều trị bệnh lý này.
“Đây là gánh nặng không chỉ về chi phí mà còn về tâm lý và xã hội. Vì vậy, dự phòng chủ động bằng vắc xin là giải pháp tối ưu nhất”, PGS Hoài Bắc khẳng định.
Lá chắn bảo vệ chủ động cho nam giới
Theo các nghiên cứu lâm sàng quốc tế, vắc xin HPV có hiệu lực trên 90% trong ngăn ngừa nhiễm HPV dai dẳng ở nam giới từ 16–26 tuổi, đồng thời tạo đáp ứng miễn dịch mạnh, với tỷ lệ chuyển đổi huyết thanh gần 100%. Đối với nhóm 27–45 tuổi, các dữ liệu miễn dịch bắc cầu và nghiên cứu hậu kiểm cũng cho thấy hiệu quả tương đương.
Tại Việt Nam, tỷ lệ tiêm vắc xin phòng HPV vẫn rất thấp: mới chỉ khoảng 12% phụ nữ trong độ tuổi 15–29 được tiêm, còn nam giới gần như chưa được triển khai rộng rãi.
Theo PGS Nguyễn Hoài Bắc, tiêm vắc xin HPV không chỉ giúp phòng ung thư và mụn cóc sinh dục cho chính bản thân nam giới, mà còn giảm lây nhiễm chéo trong cộng đồng, bảo vệ cả hai giới. Việc tiêm nên thực hiện trước khi có quan hệ tình dục, song người đã có quan hệ vẫn có thể tiêm để phòng ngừa nhiễm mới.
Hiện chưa có xét nghiệm chuẩn hóa để tầm soát nhiễm HPV ở nam giới, do đó phòng bệnh bằng tiêm chủng là biện pháp duy nhất và hiệu quả nhất hiện nay. Ngoài tiêm vắc xin, chuyên gia khuyến cáo nam giới cần duy trì quan hệ tình dục an toàn, sử dụng bao cao su đúng cách và đi khám khi có tổn thương sinh dục bất thường.
PGS Nguyễn Hoài Bắc nhấn mạnh: “Đã đến lúc chúng ta cần thay đổi cách nhìn – không chỉ coi HPV là bệnh của phụ nữ. Nam giới cũng cần được bảo vệ để cùng xây dựng một cộng đồng khỏe mạnh, giảm thiểu các bệnh lý và ung thư do HPV gây ra".
Nhiều quý ông hồi sinh “bản lĩnh phái mạnh” nhờ tiến bộ vượt bậc trong Nam học – Y học giới tính
