Khai báo y tế là gì và tại sao phải khai báo y tế?

TS. Nguyễn Lương Tâm (đứng giữa) đang kiểm tra công tác phòng dịch tại cảng Vũng Áng (Hà Tĩnh).

Thưa ông, khai báo y tế là gì? Tại sao phải khai báo y tế khi dịch Covid-19 có dấu hiệu bùng phát trở lại?

- Khai báo y tế là hình thức được áp dụng khi người đi từ các vùng dịch đến các tỉnh thành ở Việt Nam. Phải tiến hành khai báo qua hệ thống kiểm dịch y tế cửa khẩu biên giới đất liền, cảng biển, cảng hàng không.

Phải khai báo y tế là do: Thế giới đã có hơn 100 nước có dịch Covid-19, số lượng bệnh nhân mắc và tử vong ngày càng cao.

Vì vậy người đi từ các quốc gia, các vùng có dịch về phải tiến hành khai báo y tế để kịp thời được sàng lọc và tư vấn, hướng dẫn các biện pháp dự phòng cũng như tiến hành kịp thời các biện pháp cách ly theo quy định. Tránh lây lan dịch bệnh ra cộng đồng.

Gần một tháng qua, Việt Nam đã không ghi nhận thêm ca nhiễm Covid-19 mới nào cho đến ngày 6/3, với bệnh nhân số 17 tên Nguyễn Hồng Nh. Được biết, cô này từ Anh trở về và đã không khai báo từng đến Ý. Ông có thấy việc khai báo y tế theo quy định còn lỗ hổng nào đó?

- Kiểm dịch phải kích hoạt 100% thời gian cho công tác chống dịch. Hệ thống xuất nhập cảnh phải cập nhật danh sách những người trên các chuyến bay sẽ đến Việt Nam.

Lý do là để cho hệ thống kiểm dịch biết mà ra chỉ định. Việc khai báo y tế rõ ràng chính xác cụ thể sẽ cho chúng ta biết được điểm đến, địa chỉ nơi đến của hành khách; thuận tiện cho việc điều tra dịch tễ học ca bệnh nghi ngờ và tiếp xúc sau này.

Trốn tránh việc khai báo y tế là vi phạm luật theo điều 8, Luật phòng chống bệnh truyền nhiễm 2007 có hiệu lực từ 1/7/2008

Khi Chính phủ Việt Nam quyết định phải khai báo y tế bắt buộc, thì hình thức xử lý kèm theo sẽ ra sao nếu có người trốn khai báo y tế?

- Việc khai báo y tế phải tiến hành bắt buộc tại cửa khẩu. Trốn tránh việc khai báo y tế là vi phạm luật theo điều 8, Luật Phòng chống bệnh truyền nhiễm 2007 có hiệu lực từ 1/7/2008.

Không khai báo y tế đầy đủ để lọt qua khu vực kiểm dịch, mặc nhiên đối tượng hữu quan vi phạm pháp luật và sẽ bị phạt tù từ 5 đến 10 năm theo quy định.

Ở đây, hệ thống kiểm dịch cũng phải kích hoạt 24/24h.

Là giám đốc CDC ở một địa bàn trọng điểm ở miền Trung Việt Nam, nơi có cả khu công nghiệp Formosa với khoảng 4.000 lao động nước ngoài, trong đó không ít công nhân Trung Quốc sẽ trở lại làm việc trong thời gian tới. Ông và cộng sự đã triển khai các biện pháp phòng dịch ra sao trong thời gian qua để ổn định địa bàn?

- Tại Hà Tĩnh có 3 khu vực nguy cơ: cửa khẩu Cầu Treo, cảng Vũng Áng và khu công nghiệp Formosa. Giờ đây thêm cả các tỉnh, thành xuất hiện bệnh nhân Covid-19 như Hà Nội, Đà Nẵng, Lào Cai, Quảng Ninh, Huế và Ninh Bình.

Vì vậy Hà Tĩnh đứng trước nhiều nguy cơ dịch bệnh xâm nhập.

Nhận thấy virus corora chủng mới nguy hiểm trong sự biến đổi gen di truyền nên dự báo tình hình dịch phức tạp. Vì vậy CDC Hà Tĩnh đã kích hoạt, ra quyết định khẩn cấp thành lập 3 đội cơ động phòng chống dịch từ ngày 21/1/2020.

Trong đó, 1 đội phụ trách cảng Vũng Áng cửa khẩu Cầu Treo; 1 đội phụ trách 7 huyện phía Bắc và 1 đội 6 huyện phía Nam.

Chúng tôi đã phải làm đồng loạt các chức năng: Tham mưu huy động cả hệ thống chính trị, các ban ngành đoàn thể, doanh nghiệp cùng toàn thể cộng đồng nhân dân tham gia công tác phòng chống dịch.

Các đội cơ động phòng chống dịch tỉnh, huyện túc trực 24/24h tại cửa khẩu, cảng và các huyện thị trong tỉnh nhằm giám sát, phát hiện kịp thời các đối tượng đi từ vùng dịch về và ra các chỉ định chuyên môn trong chống dịch.

Các đội cơ động này đã xuất quân từ ngày 21/1, trước khi Trung Quốc tuyên bố phong tỏa Tp. Vũ Hán.

Đồng thời, phải lên kế hoạch dự trù các cấp độ phòng chống dịch (5 cấp độ) để tham mưu cho ban chỉ đạo phòng chống dịch tỉnh chỉ đạo thực hiện các biện pháp ứng phó chủ động theo các cấp độ dịch đã đề ra.

Labo xét nghiệm virus Covid-19 của CDC đã chuẩn bị sẵn sàng, chờ Bộ Y tế thẩm định để đưa vào hoạt động.

Cuối cùng, chúng tôi chuẩn bị sẵn sàng các khu cách ly tập trung tại tỉnh, huyện, thị xã, thành phố để kịp thời cách ly y tế tập trung theo quy định cho các đối tượng theo vùng dịch về.

CDC Hà Tĩnh đã thực hiện việc triển khai các đội phản ứng nhanh kiểm soát các cửa khẩu từ ngày 21/1/2020.

Đến thời điểm này (9/3/2020), Hà Tĩnh đang khá ổn định. Tuy nhiên, chỉ trong 2 ngày (6-8/3), đã có đồng loạt 5 địa phương xuất hiện dịch Covid-19 gồm Hà Nội, Lào Cai, Quảng Ninh, Đà Nẵng và Thừa Thiên - Huế.

Là địa phương nằm giữa trục di chuyển giao thông đó, chưa kể hàng ngàn lao động nước ngoài dự kiến sắp trở lại, CDC Hà Tĩnh đã dự kiến những phương án tiếp theo ra sao để phòng và chống dịch Covid-19 trên địa bàn?

- Chúng tôi tham mưu cho ban chỉ đạo phòng chống dịch tỉnh chuẩn bị đầy đủ công tác hậu cần triển khai khẩn cấp với 5 cấp độ chống dịch để kịp thời khoanh vùng dịch, thu dung điều trị bệnh nhân.

Tham mưu cho ban chỉ đạo tỉnh thành lập sẵn sàng các khu cách ly với số lượng người cách ly từ 2000 đến 3000 người (Sở Y tế phối hợp BCH Quân sự tỉnh.)

Kích hoạt toàn bộ hệ thống đáp ứng phòng chống dịch bệnh của tỉnh sẵn sàng đáp ứng 100% nhân lực để phục vụ cho công tác phòng chống dịch trên địa bàn trên từng cấp độ của dịch.

Thường xuyên tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng kêu gọi toàn thể cộng đồng nhân dân cùng cả hệ thống chính trị tham gia phòng chống dịch ở mức cảnh báo cao nhất./.

CDC - NHỮNG NGƯỜI ĐI NGƯỢC GIÓ 21h30’, đêm 7/2, Zhou Jie, chàng trai 26 tuổi từ Quảng Tây (Trung Quốc), nhập cảnh vào Việt Nam qua đường Móng Cái, đạp xe tính khám phá đất nước này, với điểm đến cuối cùng là Tp. HCM, dự tính vào ngày 23/2. Zhou Jie đi tới địa phận Bắc miền Trung của Việt Nam, đột nhiên anh ta bị mời đi thẳng vào... bệnh viện. Zhou Jie không biết rằng Chính phủ Việt Nam đã công bố dịch n-Cov có nguồn gốc từ đất nước của bạn. Zhou Jie không biết hàng trăm đồng hương của bạn ấy đã chết. Bạn ấy cũng không biết Quảng Tây cũng có hàng trăm người đã bị lây nhiễm n-Cov. Hành lý của Zhou Jie nặng thêm một tấm giấy xác nhận âm tính với virus Corona được đóng dấu bởi CDC Hà Tĩnh. Zhou Jie tuân thủ theo chỉ định của những người mặc áo bịt kín từ chân đến đầu, đưa Zhou Jie vào nơi cách ly, ngoan ngoãn trèo lên giường bệnh để nhân viên y tế lấy mẫu. Mẫu được gửi ra Hà Nội ngay trong đêm. Một bát mỳ tôm nấu vội kèm trứng vịt lộn được mang tới để Zhou Jie lót dạ. Zhou Jie chia sẻ rằng điều duy nhất bạn ấy nhận được suốt cuộc hành trình nhiều ngày trước đó là không hiểu sao hàng loạt khách sạn lại từ chối tiếp nhận bạn ấy. Trong 4 ngày tiếp theo, ngoài tiêu chuẩn 57 ngàn đồng tiền ăn/ ngày, Zhou Jie tuy bị cách ly nhưng lại được đón tiếp như thượng khách. Ram cuốn bánh mướt, cháo, phở, thậm chí cà phê pha đậm đặc rặt kiểu miền Trung Việt Nam được mang tới tận phòng. Zhou Jie đã phải dời lại lịch trình của mình. Nhưng Zhou Jie tỏ ra vô cùng thích thú ở một mảnh đất tưởng chừng xa lạ mà Zhou Jie vốn chỉ muốn đi nhanh qua. 10h30’ ngày 11/2/2020, kết quả xét nghiệm từ Hà Nội báo về: Zhou Jie hoàn toàn âm tính với con quỷ Corona đã cướp đi sinh mạng của hàng ngàn người Trung Quốc. Zhou Jie được làm thủ tục rời khỏi phòng cách ly. Tất cả tư trang của Zhou Jie được giữ gìn đầy đủ và đã tiệt trùng sạch sẽ. Kèm theo món quà ở vùng đất tưởng chừng xa lạ ở miền Trung Việt Nam là mấy tấm kẹo cu đơ, hành lý của Zhou Jie nặng thêm một tấm giấy xác nhận âm tính với virus Corona được đóng dấu bởi CDC Hà Tĩnh. Chuyến đi của Zhou Jie hướng về miền Nam Việt Nam lại tiếp tục ngay sau đó.