|
|
| Tổng thống Iran thừa nhận quân đội nước này bắn nhầm máy bay Ukraine và gửi lời chia buồn tới gia đình các nạn nhân (Ảnh: Anadolu) |
Vụ rơi máy bay xảy ra hôm thứ Tư trong tuần đã làm tăng sức ép của cộng đồng quốc tế với Iran sau nhiều tháng xung đột với Mỹ. Căng thẳng ở khu vực Trung Đông bất ngờ tăng nhiệt hồi tuần trước sau khi Mỹ thực hiện vụ không kích giết tướng Qasem Soleimani của Iran, khiến Tehran đáp trả bằng vụ tấn công bằng tên lửa nhằm vào 2 căn cứ quân sự Mỹ ở Iraq trong hôm thứ Tư.
Canada, nước có tới 57 công dân trên chuyến bay gặp nạn, và Mỹ trước đó nói họ tin rằng một tên lửa của Iran đã bắn hạ máy bay dù cũng cởi mở trước khả năng đó chỉ là một tai nạn. Ngoại trưởng Canada còn cảnh báo với Iran rằng "cả thế giới đang theo dõi".
Ukraine trước đó tỏ ra cảnh giác hơn khi đổ lỗi cho một bên, nhưng nói rằng họ nhất trí với Canada trong việc thúc đẩy nhanh tiến trình điều tra.
"Nước Cộng hòa Hồi giáo Iran hối hận sâu sắc trước lỗi sai nghiêm trọng này" - Tổng thống Iran Hassan Rouhani viết trên Twitter - "Chúng tôi dành những lời cầu nguyện cho tất cả các gia đình có người thân thiệt mạng".
Rất nhiều nạn nhân trong chuyến bay gặp nạn là công dân Iran mang hai quốc tịch.
Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif đã viết trên Twitter rằng "lỗi con người xảy ra ngay trong thời điểm khủng hoảng, vốn gây ra bởi chủ nghĩa phiêu lưu của Mỹ, đã dẫn tới thảm họa này", trong đó chỉ ra một cuộc điều tra sơ bộ của lực lượng vũ trang đối với vụ rơi máy bay Boeing 737-800 của Ukraine.
Một tuyên bố của quân đội Iran nói rằng chiếc máy bay nọ đã bay rất sát một khu vực quân sự nhạy cảm thuộc về Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC). Họ thêm rằng vào thời điểm đó, nhiều máy bay cũng được phát triển trên màn hình radar gần các địa điểm chiến lược, dẫn tới việc "các hệ thống phòng không nhạy hơn bình thường".
Giới chuyên gia nói rằng sức ép tăng dần của cộng đồng quốc tế đã khiến Iran không thể che dấu những dấu vết của một vụ tấn công bằng tên lửa trong bất cứ cuộc điều tra nào, và Iran có thể đã cảm thấy rõ điều này nên nhanh chóng thừa nhận lỗi lầm thay vì cố tình chống lại những lời chỉ trích ngày càng tăng.
"Không gì có thể che đậy được điều này" - Anthony Brickhouse, một chuyên gia an toàn hàng không thuộc ĐH Hàng không Embry-Riddle và từng là nhà điều tra của Ủy ban An toàn Giáo thông Mỹ, nhận định, thêm rằng một tên lửa chắc chắn sẽ để lại dấu vết trên thân của xác máy bay.
Nhà Trắng hiện chưa đưa ra bình luận gì.
Trước đó, một đoạn video được ghi lại bằng điện thoại di động và đăng tải trên mạng cho thấy chiếc máy bay yểu mệnh đã bị bốc cháy như một quả cầu lửa và phát nổ khi đâm xuống đất.
Trong hôm thứ Năm, Iran nói rằng họ sẽ tải trích xuất thông tin âm thanh và dữ liệu bay từ hộp đen của máy bay để xem điều gì đã khiến máy bay gặp nạn, thêm rằng tiến trình này phải mất 1-2 tháng. Tehran cũng cho hay họ có thể đề nghị Nga, Canada, Pháp hoặc Ukraine giúp đỡ.