Ngành công nghiệp trí tuệ nhân tạo (AI) Trung Quốc đang phát tín hiệu cảnh báo mạnh mẽ tới Thung lũng Silicon. Khi công ty khởi nghiệp AI DeepSeek công bố mô hình nền tảng cập nhật vào cuối tháng 8, cổ phiếu của gã khổng lồ chip Mỹ Nvidia đã giảm mạnh. Giới quan sát thị trường bày tỏ lo ngại về việc công ty khởi nghiệp chỉ mới 2 tuổi này, vốn đã phát triển các mô hình sánh ngang với những công ty tốt nhất thế giới, đang rục rịch chuyển sang hỗ trợ chip sản xuất trong nước, giảm dần sự phụ thuộc vào công nghệ Mỹ.
DeepSeek không phải là công ty duy nhất thúc đẩy tham vọng AI mà không cần dựa vào công nghệ Mỹ.
Gần đây, Huawei Technologies — công ty Trung Quốc đi đầu trong nỗ lực tự cung tự cấp công nghệ của quốc gia — đã giới thiệu những sản phẩm mới nhất từ dòng chip Ascend và công bố phần cứng được thiết kế để cung cấp sức mạnh tính toán đẳng cấp thế giới mà không cần sử dụng bộ xử lý của Nvidia.
Đây là lần đầu tiên Huawei tiết lộ chi tiết về lộ trình phát triển chip của mình kể từ khi bị Mỹ đưa vào danh sách đen năm 2019 vì lo ngại an ninh quốc gia. Nhờ vào niềm tin ngày càng tăng vào công nghệ nội địa, Bắc Kinh đã thúc giục các tập đoàn công nghệ lớn trong nước ngừng mua các chip Nvidia được thiết kế riêng cho Trung Quốc, vốn được tạo ra để tuân thủ các hạn chế xuất khẩu của Mỹ.
Huawei và DeepSeek đang cùng nhau trở thành biểu tượng cho sức phục hồi của Trung Quốc, cho thấy các biện pháp hạn chế thương mại của Mỹ đã vô tình tạo ra một làn sóng đổi mới bùng nổ trong ngành AI trong nước, giúp Bắc Kinh giành được lợi thế trong cuộc cạnh tranh công nghệ với Washington.
Nhà vô địch quốc gia Huawei với lộ trình chip Ascend tham vọng
"Các lệnh hạn chế của Mỹ là động lực thúc đẩy. Và việc Trung Quốc theo đuổi mục tiêu tự cung tự cấp đóng vai trò là động lực kéo. DeepSeek sẽ tìm kiếm các giải pháp thay thế cho chip", ông Gary Ng, Giám đốc kiêm chuyên gia kinh tế cấp cao khu vực Châu Á - Thái Bình Dương tại Ngân hàng Đầu tư và Doanh nghiệp Natixis, nhận định.
"Là nhà vô địch quốc gia, Huawei sẽ đóng một vai trò quan trọng", ông Gary nói thêm.
Tâm điểm chú ý là bản thiết kế đầy tham vọng của Huawei cho dòng chip Ascend sắp ra mắt, được Phó Chủ tịch Eric Xu Zhijun mô tả là "nền tảng cho chiến lược điện toán AI của Huawei".
Công ty cam kết các thế hệ chip Ascend trong tương lai sẽ tăng gấp đôi sức mạnh tính toán mỗi năm, đồng thời hỗ trợ nhiều định dạng dữ liệu hơn, nâng cao khả năng sử dụng và tăng băng thông. Theo lộ trình, chip Ascend 950PR dự kiến ra mắt vào quý I năm 2026, tiếp theo là Ascend 950DT (tối ưu hóa cho giải mã và đào tạo) vào quý IV. Bộ xử lý Ascend 960 và 970 dự kiến sẽ được phát hành lần lượt vào quý IV năm 2027 và 2028.
Bên cạnh các chip mới, Huawei cũng giới thiệu cụm máy tính Atlas 950 và Atlas 960 - có khả năng tổng hợp tới một triệu đơn vị xử lý thần kinh (NPU) Ascend để tăng tốc các tác vụ AI.
Ông Xu cho biết những đổi mới này được kỳ vọng sẽ giúp Huawei "vượt qua những hạn chế trong quy trình sản xuất chip của Trung Quốc".
Kevin Xu, nhà sáng lập Interconnected Capital có trụ sở tại Mỹ, nhận xét: "Thông báo của Huawei cho thấy các công cụ tăng tốc AI của họ đang tiến gần hơn đến khả năng của Nvidia bằng cách dựa vào nền tảng mạng của họ".
Mặc dù vẫn tụt hậu "một hoặc hai thế hệ" so với Nvidia về hiệu suất chip đơn, Charlie Zheng, nhà kinh tế trưởng tại Samoyed Cloud Technology Group, cho biết hệ thống này đã giúp Huawei dẫn đầu trong số các sản phẩm công khai về mặt dung lượng thẻ.
Khoảng cách hiệu năng đó có thể được thu hẹp bằng phương pháp xếp chồng chip (chip stacking), một kỹ thuật đã được Nhà sáng lập kiêm CEO Huawei, Nhậm Chính Phi, đề cập. Ông Nhậm cho biết chip Ascend có thể đạt hiệu năng tối tân thông qua các kỹ thuật như xếp chồng và phân cụm, mặc dù "kém hơn một thế hệ" so với các đối thủ Mỹ về mặt công nghệ chế tạo bán dẫn.
DeepSeek và tương lai của chip nội địa
Các chip Ascend được kỳ vọng sẽ nâng cao khả năng đào tạo AI cho DeepSeek. Công ty khởi nghiệp có trụ sở tại Hàng Châu từng sử dụng hơn 2.000 chip Nvidia để đào tạo mô hình nền tảng V3 trước đó, đã ra mắt phiên bản cập nhật V3.1 vào tháng 8. Hệ thống này được đào tạo bằng phương pháp mở rộng UE8M0 FP8 độc quyền, giúp tối đa hóa hiệu quả từ phần cứng hiện có.
Trong một bài đăng đầy bí ẩn trên mạng xã hội, DeepSeek cho biết định dạng UE8M0 FP8 được thiết kế riêng "cho các chip nội địa thế hệ tiếp theo sắp ra mắt". Thông báo này đã làm dấy lên suy đoán về các nhà cung cấp tiềm năng của những con chip này.
Su Lian Jye, nhà phân tích trưởng tại công ty nghiên cứu Omdia, nhận định: "Kiến trúc này được thiết kế đặc biệt để phù hợp với logic phần cứng của chip Trung Quốc, cho phép mô hình chạy trơn tru trên các phần cứng này".
Mặc dù Huawei và DeepSeek chưa tiết lộ liệu chip Ascend đã hoặc sẽ được sử dụng để phát triển V3.1 và các mẫu DeepSeek khác hay chưa, nhiều nhà phân tích và người trong ngành đã dự đoán rằng Huawei sẽ là một trong những nhà cung cấp phần cứng chủ chốt cho DeepSeek. Sự hợp tác tiềm năng này củng cố quan điểm rằng Trung Quốc đang xây dựng một "hệ sinh thái kín" về công nghệ AI, với Huawei cung cấp phần cứng và các công ty như DeepSeek cung cấp các mô hình ứng dụng mạnh mẽ, dần loại bỏ sự cần thiết của công nghệ Mỹ.
Theo SCMP
Tin nóng công nghệ 25/8: Huawei ra mắt trạm sạc 100 MW; Musk công bố mã nguồn Grok 2.5
Tin nóng công nghệ 11/8: Trung Quốc cảnh báo chip NVIDIA không an toàn; Huawei hé lộ Mate 80 DS
