Hòa đàm đổ vỡ, Mỹ khó "rút chân" khỏi Afghanistan

VietTimes -- Tổng thống Mỹ Donald Trump trong tuyên bố mới đây đã gọi các vòng hòa đàm với nhóm phiến quân Taliban là "đã chết". Sau tuyên bố này, các tướng lĩnh quân đội Mỹ nói rằng các lực lượng của họ đang tăng cường tổ chức các chiến dịch ở Afghanistan nhằm đối phó với các cuộc tấn công ngày càng tăng về số lượng của Taliban.
Một binh sỹ Mỹ tại Afghanistan trong một bài tập bắn (Ảnh: Reuters)
Một binh sỹ Mỹ tại Afghanistan trong một bài tập bắn (Ảnh: Reuters)

Cuối tuần qua, ông Trump đã hủy một cuộc họp bí mật được lên kế hoạch từ trước với Taliban tại Trại David, bang Maryland sau khi 1 binh sỹ Mỹ thiệt mạng trong một vụ đánh bom tự sát ở thủ đô Kabul, Afghanistan hồi tuần trước.

"Chúng đã chết. Chúng đã chết. Theo như tôi biết thì chúng đã chết" - ông Trump nói trước báo giới về các vòng đàm phán hòa bình với Taliban trước khi rời Nhà Trắng để tới bang North Carolina.

Trước đó ông Trump hy vọng sẽ khép lại nhiều tháng đàm phán với Taliban - nhóm phiến quân đang kiểm soát phần lãnh thổ rộng lớn ở Afghanistan - bằng một cuộc họp bí mật tại Trại David, trong đó có sự góp mặt của Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani, nhằm mục đích hoàn tất thỏa thuận rút binh sỹ Mỹ khỏi cuộc chiến kéo dài 18 năm qua.

Bất chấp thái độ dè dặt của chính phủ Afghanistan trước việc đàm phán với Taliban, ông Trump vẫn hy vọng rằng cuộc họp bí mật giữa các bên ở Trại David sẽ kiến tạo được một thỏa thuận.

Một bản dự thảo thỏa thuận công bố hồi tuần trước quy định, Mỹ sẽ rút 5.000 quân trong các tháng tới để đổi lại việc Taliban đảm bảo Afghanistan sẽ không bị lợi dụng làm căn cứ để tổ chức các cuộc tấn công trên lãnh thổ Mỹ cũng như các nước đồng minh.

Rút binh sỹ Mỹ khỏi Afghanistan vốn là một trong những mục tiêu chính sách ngoại giao trụ cột của ông Trump, và vị lãnh đạo đảng Cộng hòa còn nói rằng chính quyền của ông còn tính rút hết 14.000 binh sỹ Mỹ về nước.

"Chúng tôi muốn rút khỏi đó, nhưng sẽ rút vào đúng thời điểm" - ông Trump từng nói.

Tuy nhiên, các vòng hòa đàm "chết" bất ngờ đã làm dấy lên nhiều quan ngại về tình trạng bạo lực gia tăng trên khắp đất nước Afghanistan.

Trong những tuần gần đây, Taliban đã tăng cường tổ chức tấn công ngay cả giữa lúc các vòng hòa đàm đang diễn ra. Tướng Kenneth McKenzie - Tư lệnh Bộ chỉ huy Trung ương Mỹ - hôm đầu tuần này nói rằng quân đội Mỹ sẽ đẩy nhanh nhịp độ các chiến dịch ở Afghanistan để đối phó với tình trạng bạo lực gia tăng.

Phát biểu trong một chuyến thăm tới Afghanistan, ông McKenzie nói rằng Taliban "đã chơi quá tay" trong các vòng đàm phán hòa bình bằng cách thực hiện hàng loạt các vụ tấn công đáng chú ý, trong đó có vụ đánh bom xe khiến 1 binh sỹ Mỹ thiệt mạng hồi tuần trước.

"Chúng tôi chắc chắn sẽ không ngồi yên và để chúng thực hiện cái mà chúng tự gọi là cuộc đua giành chiến thắng. Điều đó sẽ không xảy ra" - ông McKenzie nói trước các phóng viên đi cùng ông tại chặng dừng chân ở sân bay Bagram, Afghanistan.

Tổng thống Ghani, người bị gạt khỏi các vòng đàm phán giữa Mỹ và Taliban, trước nay luôn tỏ ra hoài nghi về các vòng đàm phán này. Trong hôm đầu tuần, ông Ghani đã kêu gọi đàm phán hòa bình nhưng khẳng định rằng Taliban cần phải đảm bảo một lệnh ngừng bắn với họ.

"Hòa bình mà không có một lệnh ngừng bắn là điều bất khả thi" - ông Ghani nói.

Tình hình căng thẳng ở Afghanistan đã thêm phần bất ổn cho tương lai của lực lượng Mỹ ở nước này, rất nhiều trong số đó giờ lại phải chuẩn bị tinh thần tham gia vào cuộc chiến không hồi kết và chỉ chờ lệnh rút quân. Ông Trump từng nói ông muốn giảm binh sỹ Mỹ ở Afghanistan xuống còn khoảng 8.600.

Sau khi hòa đàm đi vào ngõ cụt, Taliban cảnh báo rằng Mỹ sẽ mất thêm nhiều sinh mạng như hậu quả từ quyết định hủy đàm phán mà ông Trump đưa ra.

Khi được hỏi liệu các chiến dịch tăng cường chống Taliban có bao gồm các cuộc không kích và truy kích phối hợp giữa lực lượng Mỹ và Afghanistan hay không, Tướng McKenzie trả lời: "Tôi nghĩ chúng tôi sẽ cân nhắc mọi lựa chọn".

"Chúng tôi sẽ sớm đưa ra một số quyết định trong vài ngày tới đây, và từ đó chúng tôi sẽ có thêm định hướng về hành động sắp tới" - ông McKenzie nói mà không nêu thêm chi tiết.