Ô tô Trung Quốc ngày càng đắt
Trong hơn 20 năm trước, những mẫu xe ô tô Trung Quốc tại Việt Nam thường được nhắc đến với yếu tố "giá rẻ".
Nhìn lại những năm 2000, các thương hiệu Trung Quốc như Brilliance, Beijing, Chery, Lifan, Zotye hay Haima đã từng ào ạt gia nhập thị trường Việt Nam với lợi thế giá rẻ. Điển hình như Chery QQ3 giá khoảng 170 triệu đồng, trở thành chiếc xe đô thị cỡ A rẻ nhất phân khúc, cạnh tranh trực tiếp với Chevrolet Spark bán với giá khoảng 240 triệu đến 275 triệu đồng.

Tuy nhiên, trong lần quay trở lại gần đây, các thương hiệu xe Trung Quốc đang chọn hướng đi mới: bán xe với giá không còn rẻ, thậm chí cao đồng với các mẫu xe Nhật Bản và Hàn Quốc.
Haval, Haima, Hongqi hay Lynk & Co là những cái tên điển hình cho xu hướng hướng đến phân khúc cao cấp hơn thay vì chỉ chú trọng vào giá bán.
Mẫu xe Haval H6 Hybrid chạm ngưỡng 1,096 tỷ đồng, trong khi Hongqi H9 lại được định vị như một dòng xe siêu sang với mức giá từ 1,5 đến 2,6 tỷ đồng. Lynk & Co là cái tên gây được sự chú ý với thiết kế trẻ trung và thể thao, nhưng giá rẻ nhất là mẫu 06 đã có giá từ 729 triệu đồng, mẫu SUV full size 09 giá tới 2,199 tỷ đồng, tương đương với Mercedes-Benz GLC. Haima 7X-E, mẫu MPV thuần điện đầu tiên tại Việt Nam, có giá từ 1,111 đến 1,23 tỷ đồng.
Những con số trên đã là một bước nhảy vọt so với những chiếc xe Trung Quốc giá 300-500 triệu đồng trước đây. Cách tiếp cận này đang đặt xe Trung Quốc vào tình thế khó khi các yếu tố về chất lượng và sự tin tưởng vẫn còn là dấu hỏi lớn đối với người tiêu dùng Việt.
Dù năm 2024 chứng kiến tới 13 thương hiệu ô tô Trung Quốc ra mắt sản phẩm mới vào Việt Nam, nhưng theo báo cáo bán hàng từ VAMA và một số doanh nghiệp ô tô, sản lượng tiêu thụ lớn nhất ngoài VinFast thì vẫn rơi vào các thương hiệu xe Nhật Bản, Hàn Quốc và Mỹ. Điển hình gồm: Hyundai bán 67.168 xe, Toyota bán 66.576 xe, Ford bán 42.175 xe, Mitsubishi bán 41.198 xe,...
Giá cao, chất lượng vẫn chưa được chứng minh
Dù chấp nhận bỏ qua yếu tố giá rẻ, xe ô tô Trung Quốc vẫn chưa khẳng định được về chất lượng. Nhiều mẫu xe Trung Quốc đã có nâng cấp về trang bị và công nghệ, nhưng vẫn thiếu những bằng chứng rõ ràng về độ bền và an toàn.
Điển hình như mẫu xe BAIC Beijing X7 giá lăn bánh đã lên tới 700 triệu đồng, có nhiều trang bị “xịn xò”, nhưng chỉ sau một thời gian ngắn, nhiều chủ xe gặp phải lỗi gây khó chịu như: Kẹt tay nắm “thò thụt”, muốn thay phải đợi chuyển từ Trung Quốc về vì đại lý không sẵn đồ; cảm biến tốc độ hệ thống ABS không hoạt động; van hơi xăng lỗi; chảy dầu van điều khiển trục cam, lệch radar,…

Hay như các mẫu ô tô điện của BYD đang tạo “sức ép” về giá bán với thương hiệu Việt là VinFast, điển hình gồm Dolphin có giá 659 triệu đồng cạnh tranh VinFast VF 6 (giá từ 689 triệu đồng), BYD Atto 3 giá từ 766 triệu đồng đấu với VinFast VF 7 (giá từ 799 triệu đồng). Tuy nhiên, một số khách mua xe của BYD gặp vấn đề không có trạm sạc khi đi xa, chỉ quanh quẩn ở trong thành phố hoặc địa bàn nhà mình, dẫn đến ít có cơ hội kiểm nghiệm chất lượng cũng như độ bền.
Trong khi đó, các tính năng thông minh và an toàn trên ô tô điện cần phải “thực chiến” trên xa lộ mới đem lại cái nhìn chuẩn xác.
Cách đây gần một năm, trên một tuyến cao tốc ở thành phố Vận Thành, tỉnh Sơn Tây, Trung Quốc đã xảy ra vụ tai nạn nghiêm trọng khi chiếc Aito M7 Plus chạy với tốc độ 115km/h đã đâm vào đuôi một xe téc chở nước, khiến 3 người thiệt mạng, trong đó có một trẻ 2 tuổi. Người nhà của nạn nhân cho rằng hệ thống phanh khẩn cấp tự động (AEB) trên xe không hoạt động, và tay nắm cửa “thò thụt” khiến công tác cứu hộ gặp khó, còn hãng xe thì đổ lỗi cho nhà cung cấp trang bị. Điều này cho thấy dù nhiều trang bị tiên tiến nhưng ô tô Trung Quốc vẫn chưa thể chứng minh độ an toàn tin cậy.

Là người kinh doanh ô tô cũ trên đường Phạm Văn Đồng (Hà Nội), anh Phan Cảnh cho rằng ô tô Trung Quốc hiện có sức hấp dẫn về mặt trang bị và công nghệ nhưng bản thân anh chưa dám bán loại xe này.
“Bản thân giới nhập xe cũ bán lại như tôi không mặn mà với xe Trung Quốc vì dễ đọng vốn, khó định giá. Nhất là lúc thị trường đang trầm lắng như hiện nay thì buôn xe Nhật, Hàn Quốc an toàn hơn”, anh Cảnh nhận định.
Anh Cảnh cũng cho rằng thế khó hiện nay của xe Trung Quốc là chưa có chuỗi đại lý chính hãng chuyên nghiệp và mạng lưới bảo hành còn nhỏ lẻ.
Cùng quan điểm trên, chuyên gia ô tô Vĩnh Nam nhận định nhiều nhà phân phối xe Trung Quốc cam đoan thêm bảo hành tới 5 năm là điểm cộng nhưng hiện mới chỉ là cam kết, mà thời gian chưa trải nghiệm thực tế nên người tiêu dùng phần lớn vẫn đặt nhiều dấu hỏi cho các loại xe này.
Cũng theo anh Nam, giá bán ô tô Trung Quốc ở mức cao sẽ nhắm được tới khách hàng tầm trung nhưng sẽ chỉ thu hút được ở các thành phố lớn nơi có đại lý, còn ở các tỉnh xa thì khách hàng sẽ ít quan tâm.
Thực tế, dù các thương hiệu đã có những bước tiến về chất lượng, nhưng việc chứng minh độ bền để các mẫu xe Trung Quốc chống lại định kiến "tiền nào của nấy" là một bài toán không dễ.
Tất nhiên, xe Trung Quốc vẫn có tệp khách hàng riêng, nhất là những người chấp nhận rủi ro để trải nghiệm công nghệ và thiết kế mới. Tuy nhiên, với giá bán đã cao đồng thời chất lượng chưa được kiểm chứng với xe Nhật Bản, Hàn Quốc, việc thuyết phục khách hàng Việt Nam rút hầu bao vẫn là bài toán khó, sẽ cần thêm thời gian để kiểm chứng.