E-magazine Hàng chục nhân viên y tế ở TP. HCM chỉ nhiễm virus chứ không hề mắc COVID-19

Mới đây, thông tin về hàng chục nhân viên y tế ở Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP. Hồ Chí Minh nhiễm virus SARS-CoV-2 sau khi tiêm 2 mũi vaccine phòng COVID-19 đã khiến người dân không khỏi hoang mang, lo lắng. Để tìm hiểu rõ hơn về vấn đề này, PV VietTimes đã có cuộc trao đổi với TS. BS. Phạm Quang Thái – Phó trưởng Khoa Kiểm soát Bệnh truyền nhiễm, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, thành viên Tổ thông tin đáp ứng nhanh của Ban Chỉ đạo Quốc gia phòng, chống dịch COVID-19.

- Hiện nay, thông tin về việc hàng chục nhân viên y tế ở Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP. Hồ Chí Minh đã tiêm vaccine nhưng vẫn mắc COVID-19 khiến không ít người dân hoang mang, lo lắng. Ông đánh giá thế nào về việc này?

TS. BS. Phạm Quang Thái: Tôi khẳng định hàng chục nhân viên y tế ở Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP. Hồ Chí Minh chỉ nhiễm virus SARS-CoV-2 chứ không mắc bệnh COVID-19 sau khi tiêm 2 mũi vaccine phòng COVID-19.

COVID-19 là bệnh do virus SARS-CoV-2 gây ra, mà nói là bệnh tức là phải có các biểu hiện, triệu chứng lâm sàng (sốt, ho, khó thở,…) thì mới được khẳng định là mắc bệnh COVID-19. Tuy nhiên, sau 2 mũi tiêm vaccine phòng COVID-19, chỉ có 1 người trong số họ có triệu chứng chảy mũi và khi xét nghiệm dương tính dẫn tới phải sàng lọc cả Bệnh viện. Những nhân viên còn lại chỉ nhiễm virus SARS-CoV-2 mà không hề có triệu chứng rõ ràng.

TS. BS. Phạm Quang Thái vận chuyển vaccine phòng COVID-19 hỗ trợ cho các tỉnh có dịch (Ảnh - NVCC)

Thực tế là có 4 người giảm khả năng ngửi và một vài người có cảm giác mệt mỏi nhưng nhanh chóng khỏe lại. Chính vì thế, khi các nhân viên y tế không có biểu hiện, triệu chứng của bệnh thì không thể khẳng định họ mắc COVID-19. Nói nhân viên y tế bị nhiễm virus là chính xác nhưng nói họ mắc bệnh COVID-19 là chưa chính xác. Điều này tương tự việc có khá nhiều người có vi khuẩn bạch hầu tại hầu họng nếu xét nghiệm nhưng họ không mắc bệnh bạch hầu, họ chỉ là người mang vi khuẩn bạch hầu mà thôi.

Sau tiêm vaccine phòng COVID-19, các nhân viên y tế sẽ có miễn dịch để bảo vệ cơ thể trước những thể nặng của bệnh. Mục tiêu chính của vaccine phòng COVID-19 là giúp người phòng bệnh nặng và tránh nguy cơ phải nhập viện hay tử vong. Tuy nhiên, sau tiêm vaccine, người dân không thể hoàn toàn tránh khỏi nguy cơ bị nhiễm virus SARS-COV-2.

Nhân viên y tế chuẩn bị tiêm vaccine phòng COVID-19 (Ảnh - Minh Thuý)

Đến thời điểm hiện tại, ngay cả những vaccine phòng COVID-19 hàng đầu trên thế thế giới vẫn không ngăn được tình trạng người đã tiêm vaccine nhiễm virus SARS-CoV-2. Không chỉ riêng vaccine phòng COVID-19 mà tất cả các vaccine khác mà chúng ta đã quen dùng từ lâu như vaccine bạch hầu, ho gà, uốn ván, cúm, thủy đậu, viêm não Nhật Bản,… vẫn không thể ngăn chặn được tình trạng nhiễm virus sau tiêm dù là đủ mũi.
Vì thế, tôi khẳng định lại một lần nữa, sau tiêm vaccine phòng COVID-19, người tiêm vẫn có khả năng bị nhiễm virus nhưng có thể tránh khỏi bị mắc bệnh.

- Hiệu quả bảo vệ của vaccine phòng COVID-19 trước virus SARS-CoV-2 và những biến chủng của virus này như thế nào thưa ông?

TS. BS. Phạm Quang Thái: Các nghiên cứu được công bố gần đây đánh giá hiệu quả để phòng thể nặng của vaccine phòng COVID-19 ở Việt Nam đến thời điểm này lên tới hơn 90%. Thống kê cho thấy, trên 90% người được tiêm vaccine đã phòng được thể bệnh nặng và tránh được nguy cơ nhập viện. Còn việc nhiễm virus SARS-CoV-2 sau tiêm vaccine thì không thể tránh được. Tỷ lệ nhiễm virus SARS-CoV-2 sau tiêm vaccine phòng COVID-19 có thể lên tới 40%. Nói cách khác, vaccine phòng COVID-19 chỉ có thể phòng lây nhiễm virus SARS-CoV-2 khoảng 60-80% tuỳ từng phác đồ tiêm chủng.

TS. BS. Phạm Quang Thái kiểm tra từng lô vaccine phòng COVID-19 trước khi chuyển đi cho các tỉnh (Ảnh - NVCC)

- Xin ông cho biết, mắc COVID-19 sau tiêm 2 mũi vaccine, liệu nhân viên y tế có mắc bệnh nặng và lây bệnh cho người khác hay không?

TS. BS. Phạm Quang Thái: Sau tiêm vaccine phòng COVID-19 mũi 2, rất hiếm người mắc bệnh nặng. Đến nay, tại Việt Nam chưa có trường hợp nào sau tiêm vaccine phòng COVID-19 mũi 2 từ 1 tháng trở ra lại bị mắc bệnh nặng, minh chứng rõ nhất đã được thấy như tại BV Nhiệt đới TP HCM. Đến nay, nước ta đã tiêm hơn 1 triệu liều vaccine phòng COVID-19 cho lực lượng tuyến đầu và những đối tượng ưu tiên theo Nghị quyết của Chính phủ. Sau tiêm vaccine, chưa có trường hợp nào mắc bệnh nặng.

Về nguy cơ mắc COVID-19 rồi lây bệnh cho người khác sau tiêm 2 mũi vaccine thì rất khó để có thể đánh giá. Bởi sau khi nhiễm virus SARS-CoV-2, lượng virus đào thải ra ở những người đã tiêm vaccine thấp hơn những người chưa được tiêm vaccine. Điều này đã được quan sát thấy ở những bệnh nhân mắc COVID-19 ở Việt Nam cũng như trên thế giới. Ngoài ra, thời gian đào thải virus cũng ngắn hơn, tại Bệnh viện Nhiệt đới, trong số vài chục người nhiễm, chỉ sau vài ngày đã có 21 người không còn đào thải virus nữa cho thấy việc nhiễm virus chỉ là thoảng qua và không gây nguy hiểm cho người khác. Từ đó, các chuyên gia cho rằng do tải lượng virus ở những người đã tiêm vaccine thấp hơn những người chưa tiêm nên nguy cơ lây nhiễm cho người khác của những người đã tiêm ít hơn nhiều so với những người chưa tiêm. Cũng theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tỷ lệ lây nhiễm ở những người đã tiêm vaccine thấp hơn hẳn so với những người chưa hề được tiêm chủng.

Virus SARS-CoV-2 (Ảnh - Minh Thuý)

- Có thông tin cho rằng, theo y văn quốc tế, đã tiêm vaccine nếu nhiễm cũng giảm tình trạng nặng của bệnh. Vậy y văn này ở đâu thưa ông? Do ai nghiên cứu?

TS. BS. Phạm Quang Thái: Ngày càng nhiều y văn khẳng định các thông tin này, tôi xin đơn cử một số xuất bản gần đây nhất như của Cơ quan Y tế Công cộng Anh (PHE) tại địa chỉ: https://www.openaccessgovernment.org/astrazeneca-vaccine-delta/112884/ cho thấy vaccine AstraZeneca bảo vệ người tiêm khỏi thể nặng tới 92% chống lại chúng Ấn Độ (Delta).

Trước đây cũng có nhiều xuất bản khác cũ hơn nói vắc xin này phòng được 100% thể nặng và tử vong nhưng cho các chủng khác không phải chủng Delta. Link báo cáo của thử nghiệm lâm sàng này tại đây:

https://clinicaltrials.gov/ct2/show/NCT04516746?term=NCT04516746&draw=2&rank=1

Trong một báo cáo khác dự kiến sẽ sớm xuất bản chính thức cho thấy chỉ với 1 liều vaccine phòng COVID-19 loại này cũng đã kích hoạt hệ thống kháng thể và miễn dịch tế bào để bảo vệ người được tiêm đặc biệt là vaccine AstraZeneca:

https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=3825573

- Cảm ơn ông về cuộc trò chuyện!

Vụ 53 nhân viên y tế đã tiêm vaccine vẫn nhiễm virus SARS-CoV-2: Giám đốc Sở Y tế TP Đà Nẵng nói gì?

Giám đốc BV Bệnh Nhiệt đới TP.HCM: Đã tiêm vaccine COVID-19, nếu nhiễm cũng không nặng

TP.HCM: 95 ca nhiễm trong ngày, 52 ca đã tiêm đủ 2 mũi vaccine