Giới ăn xin Trung Quốc ứng dụng QR Code như thế nào?

Tại thủ phủ Tế Nam của tỉnh Sơn Đông, người ta đã chụp hình một người ăn xin đeo một tấm thẻ trên cổ. Trên tấm thẻ này có in mã QR Code, để những người đi qua có thể quét mã này và chuyển tiền cho người ăn xin bằng các ứng dụng như Alipay hay WeChat Wallet. Theo một số hình ảnh, có nhiều người ăn xin khác đã nhanh chóng làm theo phương thức này.

Tại các nhà ga tàu điện ngầm ở Trung Quốc, cũng xuất hiện thêm nhiều người cầm smartphone đi qua lại và mời chào những người đi qua quét lại mã QR Code trên màn hình, thay vì xin tiền.

Tờ báo tiếng Anh China Daily (Trung Quốc Nhật báo) của chính phủ phát hành có một bài xã luận cảnh báo rằng “người dân nên biết rằng người ăn xin nào có smartphone và thành thạo việc sử dụng tài khoản chuyển tiền thì có lẽ không phải là người thiếu thốn”.

Theo điều tra của công ty marketing kỹ thuật số China Channel, có lẽ sự xuất hiện của những người ăn xin bằng QR Code là một chiến lược marketing kiểu mới. Khi các nhân viên của China Channel quét thử một vài mã QR Code của những người mời chào ở ga tàu điện ngầm, họ được chuyển tới tài khoản WeChat của một số người bán hàng trên mạng. Sau đó, họ tiếp tục nhận được tin nhắn giới thiệu từ những người bán hàng này.

Khi được hỏi rằng liệu họ có được trả tiền để hay không, hầu hết những người mời chào quét QR Code đều chối, và cho biết họ đang muốn giúp đỡ bạn bè khởi nghiệp. Chỉ có một người duy nhất trả lời China Channel rằng “cứ mỗi người quét mã thì tôi được trả 1 tệ”. Theo tìm hiểu thêm trên Internet của China Channel, cái giá này có thể dao động trong khoảng 0,7-1,5 tệ (tương đương 2.400-4.700 đồng Việt Nam). Theo ước tính, một người siêng năng mời chào quét QR Code có thể kiếm được thu nhập gần 700 USD/tháng.

Cũng theo China Channel, đây có thể là hành vi thu gom dữ liệu người dùng để bán lại cho các dịch vụ marketing. Thông thường, giá bán thông tin 1.000 tài khoản WeChat là khoảng 400 tệ, 2.000 tài khoản là 700 tệ, và 5.000 tài khoản là 1.500 tệ.

QR Code đang ngày càng xuất hiện rộng rãi trong mọi mặt đời sống tại Trung Quốc. Hồi tháng 4, một đám cưới ở Bắc Kinh đã gây chú ý khi có hình ảnh cô phù dâu đeo thẻ QR Code trước ngực, để những khách đến dự đám cưới có thể chuyển tiền bằng điện thoại thay vì gửi phong bì. Điều này đã dẫn tới một cuộc tranh cãi nho nhỏ giữa nàng dâu và mẹ chồng.

Tại một số nghĩa trang ở Trung Quốc, người ta còn có thấy mã QR Code được khắc lên các tấm bia mộ, để những ai đến viếng mộ có thể quét mã và tìm hiểu thông tin về người quá cố.

Dĩ nhiên, QR Code cũng có thể bị lợi dụng cho nhiều mục đích xấu. Theo một bản tin hồi tháng 3, tại tỉnh Quảng Đông đã xuất hiện nhiều vụ lừa đảo bằng QR Code, với số tiền thiệt hại lên tới 90 triệu tệ (13,2 triệu USD). Hồi đầu năm, Phó chủ tịch Liu Qingfeng của hãng công nghệ Flytek từng phát biểu tại Quốc hội Trung Quốc rằng có hơn 23% số virus máy tính và “ngựa thành Troy” (Trojan horse) tại nước này là được phát tán qua đường QR Code.