Game: Mặt trận mới trong cuộc chiến công nghệ giữa Mỹ và Trung Quốc

Lĩnh vực quyết định trong chiến tranh công nghệ Mỹ-Trung?

Từ châu Á đến châu Phi, Mỹ Latinh, từ cạnh tranh khoáng sản quý hiếm đến việc cạnh tranh các dự án quan trọng và ký kết các thỏa thuận với nhiều quốc gia để xây dựng đường sá và cơ sở hạ tầng quy mô lớn, sự cạnh tranh giữa Trung Quốc và Mỹ đã trở nên toàn diện.

Trung Quốc đang nỗ lực để bắt kịp và thu hẹp khoảng cách với Mỹ, trong khi Mỹ đang cố gắng duy trì vị thế lãnh đạo thế giới về quân sự, kinh tế và công nghệ. Một lĩnh vực mà cuộc cạnh tranh đã lan tới là game (trò chơi điện tử).

Ngành công nghiệp game của Trung Quốc năm 2024 dự kiến tăng trưởng 7,35% với doanh số đạt mức kỷ lục 44,8 tỷ USD. Mặc dù Mỹ vẫn đứng trên với doanh thu là 46,4 tỷ USD, nhưng khoảng cách giữa hai nước đang thu hẹp dần.

Trung Quốc hiện đứng đầu danh sách các nước xuất khẩu thiết bị liên quan đến game, với kim ngạch xuất khẩu đạt 18,2 tỷ USD, chiếm 58,1% tổng kim ngạch xuất khẩu mặt hàng này của cả thế giới; tiếp theo là Nhật Bản với 2,1 tỷ USD (6,7%); Mỹ với 1,8 tỷ USD (5,6%).

Trong những năm gần đây, ngành công nghiệp game và tiêu dùng đã chứng kiến ​​sự tăng trưởng đáng kinh ngạc và đã trở thành trụ cột quan trọng của nền kinh tế và đời sống. Năm 2015, số lượng "người chơi tích cực" trên toàn thế giới là 2 tỷ. Chỉ 5 năm sau, con số này đã đạt 2,69 tỷ, điều đó có nghĩa là đã tăng 35%. Hiện tại, số lượng người chơi game tích cực trên toàn thế giới ước tính đã vượt quá 3 tỷ.

Sự bùng phát của đại dịch COVID-19 đã tiếp thêm sức sống mới cho sự thịnh vượng của ngành công nghiệp game. Nhiều người ở nhà trong một thời gian dài và game đã trở thành cách quan trọng để họ giải trí. Số lượng người chơi tăng nhanh chóng và doanh số tăng theo cấp số nhân khiến các nhà bán lẻ gặp khó khăn trong việc đáp ứng nhu cầu về thiết bị chơi game trong một thời gian dài.

Cùng với xu hướng phát triển mạnh mẽ trong ngành công nghiệp game với số lượng người chơi tích cực đã đạt tới hơn 1/3 dân số thế giới, Trung Quốc đang nỗ lực tạo ra sự cạnh tranh khốc liệt trên thị trường công nghiệp giải trí này.

Sự trỗi dậy của Trung Quốc và mối lo ngại của Mỹ

Câu chuyện về ngành công nghiệp game của Trung Quốc bắt đầu từ năm 2000, khi Trung Quốc mạnh dạn ban hành lệnh cấm các máy chơi game như PlayStation, Xbox và Nintendo do lo ngại về tác động của game đến sức khỏe thể chất và tinh thần của thanh thiếu niên Trung Quốc.

Trong khi một số thiết bị này đã vào Trung Quốc thông qua thị trường chợ đen và nhập khẩu không chính thức, lệnh cấm đã vô tình dẫn đến sự bùng nổ trong ngành công nghiệp game di động và PC (máy tính cá nhân) trong nước của Trung Quốc, vì các nhà phát triển trò chơi Trung Quốc có động lực rất lớn và thị trường rộng lớn để phát triển trò chơi cho các thiết bị có sức mạnh xử lý kém hơn so với máy chơi game nước ngoài.

Năm 2015, Trung Quốc đã dỡ bỏ lệnh cấm game, một quyết định có tác động tích cực đến nền kinh tế khi thị trường game tăng gấp đôi quy mô vào thời điểm đó và việc dỡ bỏ lệnh cấm cho phép các công ty và nhà phát triển Trung Quốc xuất khẩu game.

Lệnh cấm năm 2000 đã thúc đẩy các nhà phát triển Trung Quốc đổi mới trong lĩnh vực game di động và Trung Quốc đã có những bước tiến lớn trong thập kỷ thứ hai của thế kỷ 21, với các game do các công ty Trung Quốc sản xuất bắt đầu thu hút hàng triệu người chơi trên toàn thế giới. Theo công ty nghiên cứu thị trường Sensor Tower, 29 trong số 100 game di động hàng đầu thế giới năm 2023 do các công ty Trung Quốc phát triển.

Theo tờ Wall Street Journal, các công ty Trung Quốc đang hoạt động tốt hơn đáng kể so với các hãng game Nhật Bản và Mỹ. Trên thực tế, Mỹ và Nhật Bản đã trở thành hai nơi ​​game Trung Quốc thu lợi nhuận cao nhất. Vào năm 2023, 1/3 doanh thu ở nước ngoài của 100 game di động hàng đầu Trung Quốc đến từ Mỹ và một phần tư đến từ Nhật Bản.

Mặc dù có khoảng 2,69 tỷ người chơi đang tham gia game di động trên toàn thế giới, các công ty Trung Quốc dường như không hài lòng với sự thống trị của họ trong các trò chơi này. Tencent, hiện chiếm một nửa doanh thu của ngành công nghiệp game toàn cầu, cũng đã bắt đầu tham gia vào lĩnh vực game lớn.

Các công ty lớn của Trung Quốc như Tencent Holdings Ltd. và nhà phát triển và điều hành trò chơi NetEase đã bắt đầu mua lại các studio nước ngoài và nhập khẩu các tài năng phát triển game toàn cầu với giá cao, giống như các công ty phương Tây.

Mặt khác, Mỹ theo dõi chặt chẽ sự trỗi dậy của Trung Quốc trong lĩnh vực game. Các chuyên gia an ninh quốc gia Mỹ lo ngại Trung Quốc có được dữ liệu người tiêu dùng Mỹ trị giá hàng triệu USD, đặc biệt là các chuyên gia này lo ngại điều này có thể vượt ra ngoài mục đích thương mại để phục vụ cho mục đích tình báo của Trung Quốc.

Không chỉ là trò chơi

Vào ngày 19/8/2024, công ty internet Trung Quốc GameScience đã phát hành “Black Myth: Wukong” (Thần thoại đen: Ngộ Không), một trò chơi dựa trên tiểu thuyết Tây Du Ký của Trung Quốc. Game này đã thành công vang dội, theo Bloomberg, doanh số bán ra đạt 18 triệu bản trong hai tuần đầu tiên sau khi phát hành, trở thành một trong những game phát hành thành công nhất trong lịch sử.

Nền tảng The Conversation của Australia cho biết game này không chỉ phá vỡ kỷ lục trong ngành công nghiệp game thế giới mà còn dẫn đến sự thay đổi quyết định trong cán cân thống trị công nghệ toàn cầu. Game chỉ là một phần nhỏ trong chiến lược lớn của Trung Quốc nhằm thách thức sự thống trị của công nghệ phương Tây.

Mặc dù Trung Quốc đã trở thành quốc gia đi đầu trong việc định hình bối cảnh game toàn cầu thông qua các công ty của mình, nhưng các quy định về game trong nước của họ lại rất nghiêm ngặt vì Trung Quốc lo ngại rằng trẻ em sẽ nghiện game và coi chúng như một loại thuốc phiện tinh thần đe dọa đến thành công về mặt xã hội và học tập của những người trẻ tuổi.

Một bài phân tích của tạp chí Foreign Policy của Mỹ chỉ ra rằng những hạn chế do Trung Quốc áp đặt cũng có khía cạnh kinh tế vì chúng buộc các gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc không còn chỉ dựa vào thị trường trong nước mà phải hướng ra nước ngoài.

Nhìn lại lịch sử gần đây, game từ lâu đã thúc đẩy sự đổi mới công nghệ trong ngành công nghiệp bán dẫn, ngành mà hầu hết mọi sản phẩm công nghệ, từ điện thoại di động đến các hệ thống trí tuệ nhân tạo phức tạp và các ứng dụng quân sự, đều dựa vào.

Kể từ những năm 1980, sự phát triển nhanh chóng và phổ biến của game đã thúc đẩy các nhà sản xuất chất bán dẫn và chip phát triển bộ xử lý và bộ xử lý đồ họa nhanh hơn và hiệu quả hơn để đáp ứng nhu cầu của số lượng game thủ ngày càng tăng. Các game hiện đại mà mọi người chơi ngày nay thường yêu cầu công nghệ bán dẫn mới nhất và công nghệ này tiếp tục phát triển vì áp lực từ các game thủ tăng lên hàng năm, đòi hỏi đồ họa ngày càng hoàn thiện, chính xác và chân thực hơn từ các trò chơi của họ.

The Conversation cho rằng, không có gì ngạc nhiên khi truyền thông chính thức của Trung Quốc quảng bá trò chơi “Ngộ Không” mạnh mẽ như vậy, vì đây không chỉ là một trò chơi mà còn là một phần trong động thái chiến lược của Trung Quốc trong cuộc chiến chip và chất bán dẫn với phương Tây.

Tạp chí Foreign Affairs của Mỹ cho biết: "Điểm nổi bật của sức mạnh mềm trong game của Trung Quốc nằm ở tính chính xác của nó. Những game này không chỉ là công cụ giáo dục mà còn là trải nghiệm nhập vai cho phép người chơi tương tác với văn hóa Trung Quốc theo cách riêng của họ. Game có thể khéo léo giới thiệu văn hóa dân gian và lịch sử Trung Quốc đến với khán giả toàn cầu theo cách tự nhiên và thú vị".

Các chuyên gia tại Heritage Foundation cho rằng Trung Quốc cố gắng thay đổi cách thanh thiếu niên Mỹ nhìn nhận thế giới và hiểu thực tế thông qua các game thành công của họ, thông qua thông tin gián tiếp tạo thành xương sống của ý thức trong quá trình chơi.

Theo Aljazeera