Phát biểu bên cạnh Quốc vương đất nước Arab tại Nhà Trắng hôm 11/2, ông Trump khẳng định sẽ không rút lại ý tưởng của mình liên quan đến việc di dời những cư dân Palestine ở Dải Gaza và biến vùng lãnh thổ bị chiến tranh tàn phá thành nơi mà ông gọi là “Riviera của Trung Đông”.
Ông Trump đã khiến thế giới Arab phẫn nộ khi nói rằng người Palestine sẽ không thể trở về nhà của họ theo đề xuất của ông nhằm tái phát triển vùng đất đã bị tàn phá bởi một cuộc tấn công của Israel.
"Chúng tôi sẽ giành lấy nó nó. Chúng tôi sẽ nắm giữ nó, chúng tôi sẽ trân trọng nó. Cuối cùng, chúng tôi sẽ tạo ra rất nhiều việc làm cho người dân ở Trung Đông", ông Trump nói trong Phòng Bầu dục, đồng thời cho biết kế hoạch của ông sẽ "mang lại hòa bình" cho khu vực.
Quốc vương Abdullah sau đó cho hay ông nhắc lại với ông Trump "lập trường kiên định" của Jordan phản đối việc di dời người Palestine ở Gaza, cũng như ở Bờ Tây bị chiếm đóng giáp với đất nước ông.
“Đây là quan điểm thống nhất của người Arab. Việc xây dựng lại Gaza mà không khiến người Palestine phải di dời và giải quyết tình hình nhân đạo thảm khốc phải là ưu tiên hàng đầu của tất cả mọi người”, ông viết trong một bài đăng trên X.
Bất chấp quan điểm của Quốc vương Jordan, ông Trump cho biết Jordan, cũng như Ai Cập, cuối cùng sẽ đồng ý cung cấp nơi ở cho những cư dân phải di dời ở Gaza. Cả hai nước đều dựa vào Washington về viện trợ kinh tế và quân sự.
“Tôi tin rằng chúng ta sẽ có một mảnh đất ở Jordan. Tôi tin rằng chúng ta sẽ có một mảnh đất ở Ai Cập”, ông Trump nói. “Chúng ta có thể có một nơi khác, nhưng tôi nghĩ khi chúng ta kết thúc cuộc đàm phán, chúng ta sẽ có một nơi mà họ sẽ sống rất hạnh phúc và an toàn”.
Tình huống khó xử
Ông Trump, người đã gợi ý rằng ông có thể xem xét việc từ chối viện trợ cho Jordan, nói rằng ông không đem viện trợ ra làm công cụ đe dọa.
"Nhân tiện, chúng tôi đóng góp rất nhiều tiền cho Jordan và Ai Cập - rất nhiều cho cả hai. Nhưng tôi không cần phải lấy nó ra đe dọa. Tôi nghĩ chúng tôi đang ở trên mức đó", ông Trump nói.
Quốc vương Abdullah trước đây cho biết ông bác bỏ mọi động thái nhằm sáp nhập đất đai và di dời người Palestine. Ông là nhà lãnh đạo Arab đầu tiên gặp ông Trump kể từ khi kế hoạch Gaza được công bố.
Trong khi hai nhà lãnh đạo tỏ ra thân mật với nhau, những bình luận của ông Trump về Gaza đã khiến Quốc vương Abdullah rơi vào tình thế khó xử, do sự nhạy cảm ở Jordan trước tuyên bố của người Palestine về quyền trở lại vùng đất mà nhiều người đã chạy khỏi trong cuộc chiến xung quanh việc thành lập Israel năm 1948.
Ông Trump có thời điểm đã ép Quốc vương Abdullah nói ông sẽ tiếp nhận người Palestine từ Gaza. Nhà vua cho biết ông sẽ làm những gì tốt nhất cho đất nước của mình, nhưng cho biết Jordan sẽ tiếp nhận 2.000 trẻ em bị bệnh từ Gaza để điều trị, một đề nghị mà ông Trump ca ngợi.
Ông nói, các quốc gia Arab sẽ đến Washington với một đề xuất khác.
“Vấn đề là làm thế nào để thực hiện điều này theo cách có lợi cho tất cả mọi người”, ông nói, tỏ ra không thoải mái mà không ủng hộ hay phản đối một cách rõ ràng kế hoạch của ông Trump.
Ngoại trưởng Jordan Ayman Safadi sau đó nói với đài truyền hình nhà nước al-Mamlaka rằng có một kế hoạch của người Arab do Ai Cập công bố nhằm tái thiết Gaza mà không phải di dời người dân ở đây.
Các quan chức Jordan trước cuộc đàm phán cho biết họ muốn tránh một cuộc tranh cãi công khai, trong đó ông Trump sẽ đưa Quốc vương vào tâm điểm và những nhận xét bên trong Phòng Bầu dục không được lên kế hoạch sẵn.
Hai người phát biểu trước các phóng viên cùng với con trai Quốc vương là Thái tử Hussein, Safadi, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio và các quan chức khác cũng có mặt. Sau đó, Quốc vương đã gặp một nhóm thượng nghị sĩ lưỡng đảng gồm có John Thune, lãnh đạo phe đa số của đảng Cộng hòa.
Bị kẹp giữa Arab Saudi, Syria, Israel và Bờ Tây bị chiếm đóng, Jordan (dân số 11 triệu người) là nơi sinh sống của hơn 2 triệu người tị nạn Palestine, tình trạng và số lượng của họ từ lâu đã gây lo lắng cho giới lãnh đạo đất nước.
Ông Amman cũng đang quay cuồng với việc ông Trump tạm dừng viện trợ 90 ngày. Israel và Ai Cập đã được miễn trừ, nhưng số tiền 1,45 tỷ USD mà Jordan nhận được mỗi năm vẫn bị đóng băng trong khi chờ chính quyền Trump xem xét tất cả viện trợ nước ngoài.
Ông Trump tăng thuế nhôm, thép: Mỹ cận kề chiến tranh thương mại
Ông Trump muốn Ukraine trả cho Mỹ 500 tỷ USD dưới dạng đất hiếm
