Ông Trump ra đòn mạnh tay
Trong một tuyên bố đưa ra ngày 17/9, ông Trump nói, sau 7 tuần thông báo, nghe điều trần và tham khảo ý kiến rộng rãi, ông quyết định chỉ thị cho Đại diện thương mại (USTR) tiếp tục gia tăng thuế suất đối với 200 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc nhập vào Mỹ. Mức thuế suất 10% bắt đầu có hiệu lực từ ngày 24/9 tới cuối năm, từ ngày 1/1/2019 mức thuế sẽ được nâng lên thành 25%.
Ông Trump còn nói thêm: “Ngoài ra, nếu Trung Quốc có hành động báo thù (trả đũa) đối với nông dân và các ngành khác của chúng ta, chúng ta sẽ lập tức tiến hành giai đoạn 3, tức là tăng thuế tiếp đối với 267 tỷ USD hàng hóa nhập của Trung Quốc nữa”.
Bản tuyên bố nêu rõ: sau hơn 12 tháng điều tra của USTR đối với Điều 301, hiện nay nước Mỹ đang ra tay hành động. Qua nghiên cứu, USTR rút ra kết luận: Trung Quốc đang tiến hành những chính sách và cách làm không công bằng liên quan đến công nghệ và quyền sở hữu trí tuệ của Mỹ; ví dụ cưỡng ép các công ty Mỹ chuyển nhượng kỹ thuật; những cách làm đó rõ ràng đã trở thành mối đe dọa đối với sự phát triển lành mạnh và phồn vinh của kinh tế Mỹ.
Trước những hành động lấy cắp quyền sở hữu trí tuệ của các công ty Trung Quốc và chênh lệch trong cán cân mậu dịch Mỹ - Trung bất lợi cho Mỹ, Tổng thống Donald Trump đã luôn tìm kiếm một hiệp nghị mậu dịch mới. Mặc dù một loạt các cuộc hội đàm đã được tiến hành, nhưng hai bên không đạt được hiệp nghị nào để giải quyết nỗi lo ngại của Nhà Trắng đối với hành vi mậu dịch của Trung Quốc.
 |
|
Ông Donald Trump: "Nếu Trung Quốc có hành động trả đũa đối với nông dân và các ngành khác của chúng ta, chúng ta sẽ lập tức tiến hành giai đoạn 3, tức là tăng thuế tiếp đối với 267 tỷ USD hàng hóa nhập của Trung Quốc nữa”.
|
Tuyên bố viết: “Mấy tháng nay, chúng ta luôn đốc thúc Trung Quốc thay đổi những cách làm không công bằng đó và dành cho các công ty Mỹ sự đối xử công bằng, cùng có lợi. Chúng ta biết rõ Trung Quốc cần phải thay đổi, chúng ta đã giành cho họ mọi cơ hội để đối xử công bằng với chúng ta; nhưng cho đến lúc này, Trung Quốc vẫn không muốn thay đổi cách làm của họ. Để đối phó cách làm không công bằng của Trung Quốc, hôm 15/6 tôi đã tuyên bố Mỹ sẽ tăng thuế suất 25% đối với 50 tỷ hàng hóa Trung Quốc nhập khẩu. Thế nhưng, Trung Quốc vẫn từ chối thay đổi cách làm, gần đây vẫn tiếp tục, gây tổn hại đến lợi ích kinh tế của nước Mỹ”.
Ông Trump nói, là tổng thống, ông có trách nhiệm bảo vệ lợi ích của các nam nữ công nhân, nông dân, chủ trang trại, công ty và của nước Mỹ. Khi những lợi ích đó bị xâm phạm, chính phủ Donald Trump sẽ không khoanh tay ngồi nhìn.
Ông Trump để ngỏ: “Trung Quốc còn nhiều cơ hội để giải quyết toàn diện nỗi lo ngại của chúng ta. Tôi một lần nữa đốc thúc nhà lãnh đạo Trung Quốc hãy nhanh chóng hành động, chấm dứt các hành vi mậu dịch không công bằng; mong tình trạng mậu dịch hiện nay cuối cùng sẽ được tôi và chủ tịch Tập của Trung Quốc giải quyết. Tôi luôn bày tỏ sự tôn kính lớn lao và yêu quý họ”.
Hãng Reuters cho biết, một quan chức cấp cao của chính phủ Mỹ nói, mức thuế mới 10% sẽ bắt đầu được áp dụng từ ngày 24/9, nhưng đến 1/1/2019 sẽ tăng lên thành 25%. Đó là để các công ty Mỹ có thời gian điều chỉnh, di chuyển chuỗi cung ứng (từ Trung Quốc) tới các quốc gia khác.
“Thuế quan là một lực lượng rất tốt, không nên loại bỏ nó” – Cố vấn kinh tế hàng đầu của Nhà Trắng Larry Kudlow hôm 17/9 nói với phóng viên Becky Quick của hãng CNBC tại Câu lạc bộ kinh tế New York – “Mọi người trách cứ Tổng thống Donald Trump vá víu hệ thống đã bị phá hỏng; tôi cho rằng như vậy là không công bằng. Không nên trách cứ tổng thống, ông ấy chỉ kế thừa sự hỗn loạn của hệ thống mậu dịch cũ. Ông ấy đang tu sửa nó. Ông ấy là một nhà cải cách; đó là một việc thật không dễ”.
Sáng ngày 17/9, ông Trump đã viết trên Twitter: “Thuế quan đã giúp nước Mỹ có được vị thế đàm phán vô cùng mạnh mẽ, hàng tỷ USD và các cơ hội việc làm đang chảy về quốc gia chúng ta; nhưng cho đến lúc này, sự gia tăng giá thành vẫn không biết rõ được. Nếu quốc gia nào chơi mậu dịch không công bằng với ta, họ sẽ bị đánh thuế!”.
Văn phòng cơ quan USTR đã loại bỏ 300 loại sản phẩm ra khỏi danh sách hơn 6.000 mặt hàng nhập từ Trung Quốc bị áp mức thuế mới; nhưng quan chức chính phủ cho biết, sau khi chỉnh sửa danh sách, tổng giá trị hàng hóa bị áp thuế vẫn đủ 200 tỷ USD. Các thiết bị kết nối internet trị giá 23 tỷ USD sẽ tiếp tục bị áp thuế, nhưng một số sản phẩm như đồng hồ thông minh (smart watch), thiết bị kết nối Blue Tooth và một số sản phẩm công nghệ tiêu dùng cốt lõi đã được đưa ra khỏi danh sách. Các sản phẩm hóa chất dùng cho ngành chế tạo, dệt may và sản xuất của nông dân cũng không bị ảnh hưởng bởi mức thuế mới. Một số sản phẩm tiêu dùng an toàn của Trung Quốc như mũ bảo hiểm xe đạp, ghế ngồi an toàn cho trẻ em trên xe hơi…cũng được đưa ra khỏi danh sách.
 |
|
Đồ chơi trẻ em Trung Quốc cũng là một mặt hàng bị Mỹ áp thuế lần này
|
Hiệp hội tiêu dùng Mỹ cho biết, trong số các loại sản phẩm bị áp thuế lần này có bếp nướng dùng ga trị giá 1 tỷ USD, vali và túi hành lý trị giá 843 triệu USD,nệm giường trị giá 825 triệu USD và các máy hút chân không trị giá 1,9 tỷ USD và cả thú nhồi bông - đồ chơi trẻ em...
Cổ phiếu Trung Quốc tụt xuống đến đáy
Việc Mỹ tuyên bố áp mức thuế mới đối với 200 tỷ USD hàng Trung Quốc nhập khẩu và việc cuộc đàm phán lần 4 hai bên vừa khởi động đã có nguy cơ không đi tới đâu đã khiến thị trường chứng khoán Trung Quốc tuột dốc, lượng giao dịch giảm sút.
Chỉ số của sàn giao dịch Thượng Hải sụt giảm 1,1%, xuống mức thấp nhất 4 năm qua; chỉ số sàn Thâm Quyến cũng xuống đến mức thấp kỷ lục mới; mất mốc 8.000 điểm, các mã cổ phiếu ngành nghề đều sụt giảm, lượng giao dịch ở cả 2 sàn đều thấp nhất trong 2 năm rưỡi gần đây, sàn Thượng Hải không đầy 90 tỷ tệ.
Cụ thể, kết thúc phiên giao dịch ngày 17/9, chỉ số sàn Thượng Hải là 2.651,79 điểm, mất đứt 29 điểm so với phiên trước (giảm 1,11%), xuống mức thấp nhất kể từ tháng 11/2014. Hãng Bloomberg cho biết, chỉ số sàn Thượng Hải (SSE Composite Index) đến nay đã giảm gần 20%, đứng đầu từ dưới lên trong số 95 sàn chứng khoán chủ yếu trên toàn cầu.
 |
|
Thị trường chứng khoán Trung Quốc phản ứng tiêu cực ngay sau khi ông Donald Trump tuyên bố quyết định áp thuế với 200 tỷ USD hàng Trung Quốc nhập khẩu
|
Chỉ số sàn Thâm Quyến (SZSE Component Index) có lúc xuống đến 7.997,44 điểm - mức thấp nhất trong 4 năm qua - khi kết thúc là 7.999,35 điểm, giảm 1,41%. Lượng giao dịch cả hai sàn đều thấp, không tới 210 tỷ tệ, trong đó sàn Thượng Hải chỉ 87 tỷ là mức thấp nhất kể từ 2 năm rưỡi trở lại đây.
Bà Trương Ngạn Vân, chuyên gia về phân tích chứng khoán nói với Nhật báo Kinh tế Hongkong: thị trường chứng khoán đang phải tiêu hóa những ảnh hưởng của tranh chấp mậu dịch Trung – Mỹ và số liệu kinh tế không mấy tốt đẹp.
Ama Lin, nhà phân tích cao cấp của Capital Securities Thượng Hải thì nói với The Wall Strett Journal: “Điều đáng lo ngại hơn chiến tranh thương mại đang leo thang là Bắc Kinh tựa hồ không có kế hoạch ứng phó gì với vấn đề này, họ chỉ đưa ra những phản ứng lại đối thủ bằng lời nói”.
Giữa lúc Trung Quốc đang đau đầu vì cuộc chiến tranh thương mại với Mỹ thì mấy công ty lớn của họ gần đây cũng bắt đầu bán các tài sản ở cả trong, ngoài nước; như Công ty Bảo hiểm An Bang (AB), Hàng không Hải Nam (HNA) và Tập đoàn kinh doanh địa ốc lớn nhất Trung Quốc Vạn Đạt Đại Liên (Wanda) vừa mới bị chỉnh đốn…Những động thái này càng góp phần làm nhanh chóng mất đi lòng tin của các nhà đầu tư.
