|
| Binh sĩ NATO tập trận |
Ông Donald Trump trở thành chủ nhân mới của Nhà Trắng vào lúc Liên minh quân sự Bắc Đại Tây Dương (NATO) tiến hành kế hoạch tăng cường quân lực tại biên giới phía đông của Nga theo yêu cầu của Ba Lan và ba nước Baltic sau vụ bán đảo Crimea của Ukraine bị Nga sáp nhập vào năm 2014.
Trong chiến dịch tranh cử tổng thống Mỹ, bà Hillary Clinton tố cáo đối thủ Cộng hòa sẽ triệt thoái toàn bộ quân Mỹ ra khỏi châu Âu. Chiến thắng bất ngờ của ứng cử viên đảng Cộng hòa đã gây một trận địa chấn. Tổng thư ký NATO đã phải cảnh báo «không phải là lúc để Mỹ và châu Âu đường ai nấy đi". Theo Reuters, ông Donald Trump không bao giờ tuyên bố như thế mà chỉ nói rằng cơ cấu của NATO hiện nay quá «kềnh càng và tốn kém», do vậy phải xem lại.
Russia Today của Nga dẫn một nguồn tin báo chí Đức cho biết, NATO khẩn cấp chuẩn bị kế hoạch trong trường hợp Mỹ rút hết quân. Liệu tân tổng thống Mỹ sẽ nhượng bộ những đòi hỏi của tổng thống Nga đến mức độ nào? Những dấu hiệu đầu tiên như chủ nhân điện Kremlin đã nhanh chóng chúc mừng ông Donald Trump ngay ngày 8/11 và trao đổi qua điện thoại hôm 14/11, thông báo «bình thường hóa» cho phép suy đoán với Donald Trump, quan hệ Mỹ-Nga sẽ không căng thẳng như dưới thời các tổng thống George Bush và Barack Obama.
Nga trông chờ rất nhiều ở chủ nhân mới tại Nhà Trắng, nhất là bỏ lệnh trừng phạt sau vụ Ukraine. Tuy nhiên, thủ tướng Dmitri Medvedev thẩm định cho rằng các biện pháp trừng phạt sẽ tiếp tục có hiệu lực, ít ra trong một thời gian, chắc chắn là phải có lý do.
Theo Kremlin, một số quan chức Nga có tiếp xúc thường trực với ban tham mưu của ông Donald Trump trong mùa bầu cử. Một số cố vấn của ông Trump đã từng làm việc với tổng thống Ukraine bị lật đổ Viktor Yanukovitch, một đồng minh của tổng thống Putin. Hai bên sẽ có dịp trắc nghiệm mối quan hệ này trong những tháng tới.
Sau bầu cử, giới chức Nga nói đến mở lại hợp tác Mỹ-Nga trên nhiều vấn đề. Thế nhưng, trong cuối tuần qua, Nga lại đặt thêm điều kiện nếu muốn giảm căng thẳng thì phải giảm lực lượng NATO bố trí ở biên giới.
Theo chuyên gia Peter Apps, tính khí khó lường của ông Donald Trump không cho phép suy đoán ông sẽ phản ứng ra sao khi đụng với thực tế. Thêm vào đó, cũng như mọi tổng thống mới đắc cử, phải chờ khi ông Trump yên vị tại Nhà Trắng mới có thể biết ông sẽ làm gì.
Giới phân tích không quên những lời tuyên bố của tổng thống Obama khi mới lên cũng tuyên bố xoay trục về châu Á. Nhưng cuối cùng Mỹ lại tăng quân tại châu Âu. Bởi thế, kế hoạch hiện diện tiền phương của NATO ở phía đông sẽ được tiếp tục trong năm tới. Nguy cơ xung đột ở Baltic không giảm nhưng cũng khó lường với Donald Trump.
