Bước vào vòng tranh luận, mỗi ứng viên có khoảng 15 phút cho mỗi phiên tranh luận của mình, và họ có 2 phút để trả lời trước người dẫn chương trình – Chris Wallace của kênh “Fox News Sunday”. Người dẫn chương trình sau đó sử dụng phần thời gian còn lại trong mỗi phiên để điều phối cuộc tranh luận sâu hơn về một chủ đề.
Trước khi bước vào vòng tranh luận, Tổng thống Donald Trump vẫn bị đối thủ Joe Biden dẫn trước trong các cuộc thăm dò dư luận về cách đối phó với đại dịch COVID-19, khiến hơn 200.000 người Mỹ tử vong và khoảng 30 triệu người thất nghiệp.
Sau đây là các điểm đáng chú ý của cuộc tranh luận đầu tiên giữa ứng viên của hai đảng.
Bị Trump công kích con trai, Joe Biden đáp trả: “Đây không phải chuyện về gia đình tôi”
 |
|
Biden loại ngay đòn công kích của ông Trump về con trai của mình (Ảnh: CNN)
|
Tổng thống Trump đã giành nguyên 45 phút chỉ để nói về vấn đề mà các cố vấn của ông từng nhiều lần đề cập tới: con trai ông Joe Biden, Hunter Biden.
Ông Trump cùng các đồng minh của mình từng liên tục đưa ra tuyên bố cáo buộc cựu Phó Tổng thống Biden và con trai ông tham nhũng ở Ukraine. Đây cũng là luận điểm mà đảng Cộng hòa tin rằng sẽ giúp ông Trump giành lợi thế trong chiến dịch tái tranh cử năm nay, mặc dù nó không còn nóng hổi bởi dư luận giờ tập trung hơn vào đại dịch COVID-19, các cuộc biểu tình bùng phát trên toàn quốc và đà suy giảm kinh tế.
Thế nhưng, một số thành viên đảng Dân chủ cũng tỏ rõ sự ái ngại về cách mà ông Biden trả lời trước câu hỏi như vậy. Một số còn lo rằng ông sẽ mất kiểm soát, trở nên bực dọc và quá nhạy cảm với vấn đề gia đình.
Nhưng trong cuộc tranh luận, ông Biden dường như đã có chuẩn bị sẵn về vấn đề này. Ông quay thẳng mặt về phía camera và tìm cách bẻ gãy đòn tấn công của ông Trump nhằm vào con trai mình.
“Đây không phải chuyện về gia đình tôi hay gia đình của nó (Hunter), mà là về gia đình của ông – người dân Mỹ” – ông Biden đáp trả.
Căng thẳng vì COVID-19
 |
|
Như dự đoán, COVID-19 là một chủ đề tranh luận căng thẳng (Ảnh: CNN)
|
Tổng thống Trump và ông Joe Biden trong vòng tranh luận này cũng đưa ra những quan điểm mẫu thuẫn về cách phản ứng của chính phủ liên bang trước đại dịch COVID-19.
Khi cả hai ứng viên được hỏi về cách xử lý đại dịch trong cuộc tranh luận, ông Biden chỉ ra những con số người chết và người bị nhiễm virus corona chủng mới đáng sợ ở nước Mỹ.
“Khi người ta đưa ra con số đó cho ông ta, ông ta (Trump) đã nói “Nó là như vậy đấy”. Phải rồi, nó là như vậy bởi vì ông chính là ông. Đó là lý do. Tổng thống không có kế hoạch gì cả. Ông ta không đưa ra bất cứ thứ gì. Từ tháng 2 ông ta đã biết về mức độ nghiêm trọng của vấn đề” – ông Biden nói, nhắc tới nội dung trong cuốn sách của tác giả Bob Woodward rằng ông Trump đã cố tình hạ thấp tính chất nghiêm trọng của đại dịch – “Các bạn không hề hoảng loạn. Mà chính ông ta hoảng loạn”.
Ông Trump đã phản ứng lại, nói với ông Biden rằng: “Ông sẽ không bao giờ làm nổi công việc mà chúng tôi đã làm” và chỉ ra cách mà chính quyền Obama ứng phó với dịch cúm lợn trước đây.
“Chúng tôi có khẩu trang, có đồ bảo hộ, có máy thở. Các ông còn không làm nổi máy thở. Và giờ, chỉ thêm vài tuần nữa là chúng tôi có vaccine. Chúng tôi cũng đang có phương pháp điều trị. Số người tử vong ngày càng ít đi” – ông Trump phản bác, đổ lỗi cho Trung Quốc đã phát tán virus và cho rằng chính quyền của ông bị cho là yếu kém trong xử lý đại dịch là do báo chí đưa tin không đúng.
“Tôi nói với ông này, Joe, ông không bao giờ có thể làm nổi công việc mà chúng tôi đã làm. Các ông không có thứ đó trong máu. Các ông sẽ không bao giờ làm được, Joe” – ông Trump nói thêm.
Tổng thống Trump sau đó cũng nói về kế hoạch của chính quyền trong việc phân phối nhanh chủng vaccine ngừa COVID-19 ngay khi nó sẵn sàng. Nhưng ông Biden bác bỏ, đặt câu hỏi rằng tại sao người dân Mỹ phải tin một người thường xuyên nói dối.
“Đây là người đàn ông từng nói với các bạn rằng đại dịch sẽ biến mất vào Lễ Phục sinh, và khi trời ấm nó sẽ biến mất – như một phép màu” – ông Biden nói.
Trump: “Tôi không muốn đóng thuế!”
 |
|
Ông Trump nói thẳng thừng rằng "không muốn đóng thuế" (Ảnh: CNN)
|
Trong cuộc tranh luận, ông Trump đã đưa ra lời tuyên bố thẳng thừng khi được hỏi về báo cáo mới mà tờ New York Times đưa ra về vấn đề thuế của ông; ông nói: “Tôi không muốn đóng thuế!”.
Đây là một lời phản bác không khác gì việc ông Trump nói rằng có những lỗ hổng về thuế mà giới nhà giàu ở Mỹ đang lợi dụng; mặc dù cùng thời điểm ông cũng tuyên bố rằng bản thân đã trả “hàng triệu USD” tiền thuế trong những năm đầu tiên nhậm chức.
Ông Trump liên tục tìm cách nói rằng ông chỉ đang làm điều mà mọi người khác đang cố gắng làm, trong khi khẳng định rằng ông đã chi hàng triệu USD tiền thuế, điều mâu thuẫn với báo cáo của New York Times rằng ông chỉ trả 750 USD tiền thuế trong năm 2016 và 2017.
Nhưng bất ngờ thay, ông Biden lại không công kích nhiều về vấn đề thuế của ông Trump, trái ngược với những đòn tấn công mạnh mẽ mà phía chiến dịch của ông đã đưa ra suốt vài ngày qua.
Người dẫn chương trình yêu cầu ông Trump không ngắt lời
Sau một nửa vòng tranh luận đầy hỗn loạn, người dẫn chương trình Chris Wallace đã yêu cầu ông Trump không ngắt lời.
“Các quý ông! Tôi ghét phải lên tiếng…bởi vậy nên đây là cách chúng ta làm trong 6 phiên. Chúng ta đã ngừng phiên đó rồi, chúng ta sẽ tới phiên tiếp theo. Trong phiên đó, mỗi người các bạn chỉ có 2 phút không bị gián đoạn. Và trong 2 phút đó, thưa ngài Tổng thống, ông có thể nói bất cứ gì mình muốn…Tôi nghĩ đất nước này sẽ tốt hơn nếu chúng ta cho phép cả hai người lên tiếng mà không bị ngắt lời. Tôi mong ngài sẽ làm vậy” – Wallace nói.
Khi ông Trump cố gắng phản ứng rằng ông Biden ngắt lời ông, Wallace nói: “Nói thành thực thì ngài ngắt lời ông ta nhiều hơn”.
Trump chế giễu Biden vì đeo khẩu trang
 |
|
Trump giơ lên một chiếc khẩu trang và chế giễu đối thủ Biden (Ảnh: CNN)
|
Hơn 200.000 người Mỹ đã tử vong do COVID-19, nhưng ông Trump vẫn hoài nghi về việc đeo khẩu trang – và ông chế giếu đối thủ đảng Dân chủ vì làm như vậy.
“Tôi không đeo khẩu trang như Biden, mỗi lần bạn nhìn thấy ông ta, ông ta đều đeo khẩu trang” – ông Trump nói – “Ông ta có thể phát biểu cách đó tới 200 feet, và xuất hiện với chiếc khẩu trang to nhất mà tôi từng thấy”.
Ông Biden, khi được hỏi về tác dụng của khẩu trang, một lần nữa viện dẫn khuyến cáo của Trung tâm Kiểm soát và Ngăn ngừa dịch bệnh (CDC), trong đó đề nghị mọi người dân Mỹ đeo khẩu trang – và nhắc lại đã có bao nhiêu sinh mạng người có thể được cứu trong những tháng tới nếu tuân thủ khuyến cáo của CDC.
Ông Trump sau đó đưa ra tranh luận rằng các quan chức y tế đã nói “điều ngược lại”. Và ông Biden đáp trả: “Không có một người nghiêm túc nào lại nói điều ngược lại”.
Sau đó, ông Trump ngắt lời ông Biden và nói rằng Tiến sĩ Anthony Fauci đã nói chính xác như vậy, nhưng sau đó lại nhấn mạnh rằng ông Fauci đã thay đổi quan điểm của mình từ những ngày đầu của đại dịch.
Trump nói về vaccine ngừa COVID-19: “Đó là thứ rất chính trị”
 |
|
Tổng thống Trump thừa nhận rằng vaccine ngừa COVID-19 là thứ "rất chính trị" (Ảnh: CNN)
|
Khi nói về vấn đề chính trị hóa vaccine ngừa COVID-19, Tổng thống Trump không hề né tránh việc ông đang thúc đẩy các công ty phát triển vaccine trước ngày bầu cử 3/11.
“Tôi không đồng quan điểm với họ” – ông Trump nói khi được hỏi về những tuyên bố mà giới chuyên gia y tế trong chính quyền ông, trong đó có cả Anthony Fauci, Robert Redfield, đưa ra rằng phải đến năm sau vaccine mới sẵn có.
Ông Trump nói rằng, ông đang tự bàn thảo với các hãng dược phẩm về phát triển một chủng vaccine và nói rằng họ có thể “tiến nhanh hơn rất nhiều” – mặc dù các hãng dược đều cam kết không công bố một chủng vaccine cho đến khi nó được đảm bảo về độ an toàn và hiệu quả.
Và ông Trump không ngần ngại nói rằng phát triển một chủng vaccine chịu tác động bởi chính trị. “Đó là một thứ rất chính trị”; ông nói.
Biden: “Các bạn có tin dù chỉ một chút” điều ông Trump nói về COVID-19?
 |
|
Biden cho rằng ông Trump đã nói dối người dân Mỹ về mức độ nguy hiểm của COVID-19 (Ảnh: CNN)
|
Có thời điểm ông Joe Biden quay trực tiếp về phía camera ghi hình và hỏi toàn thể người dân Mỹ rằng liệu họ có tin Tổng thống Trump khi ông ta nói về virus corona chủng mới, nhấn mạnh rằng Tổng thống từng nói với nhà báo Bob Woodward hồi tháng 2 năm nay rằng ông có ý giảm mức độ nghiêm trọng của virus.
“Các bạn có tin dù chỉ là một chút điều ông ta đang nói với các bạn, trong số mọi lời nói dối mà ông ta đã nói về vấn đề liên quan tới COVID?” – ông Biden nói, nhìn thẳng vào camera – “Ông ta đến giờ còn chưa nhận thức được điều gì đang xảy ra, mặc dù đã biết về mức độ nguy hiểm của nó từ tháng 2, thế nhưng ông ta không nói với các bạn”.
Ông Biden nói thêm: “Ông ta đã bị ghi âm lại khi nói điều đó. Ông ta hoảng loạn hoặc chỉ quan tâm tới thị trường cổ phiếu. Sẽ có thêm rất nhiều người chết trừ khi ông ta thông minh hơn”.
Ông Trump dường như rất phẫn nộ trước bình luận của đối thủ về trí thông minh của ông, công kích lại ông Biden, nói rằng ông chỉ tốt nghiệp trường ĐH Delaware, thêm rằng ông Biden “đã tốt nghiệp với điểm số thấp nhất hoặc gần như thấp nhất trong lớp của ông”.
“Đừng bao giờ sử dụng từ thông minh với tôi” – ông Trump nói.
20 phút đầu hỗn loạn
 |
|
20 phút đầu của cuộc tranh luận diễn ra đầy hỗn loạn (Ảnh: CNN)
|
Cuộc tranh luận đã biến thành cuộc hỗn loạn ngay trong 20 phút đầu tiên, khi mà Tổng thống Trump liên tục nói tranh phần của ông Joe Biden và người dẫn chương trình Chris Wallace. Ông Trump nói xen vào gần như mọi câu trả lời của ông Biden về vấn đề Tòa án Tối cao và kế hoạch chăm sóc y tế, trong khi ông Biden cũng nhiều lần phản kích ông Trump.
Kiểu nói xen này đã biến phần đầu của cuộc tranh luận thành nơi cãi vã thực sự, ai cũng nói xen lẫn nhau, trong khi rất ít chỗ để nói về khác biệt quan điểm chính trị của hai ứng viên.
Đỉnh điểm nhất, khoảng 18 phút kể từ khi bước vào vòng tranh luận, ông Biden đã quay về phía ông Trump và nói: “Ông có thể im miệng được không?”.
Ông Trump phớt lờ ông Biden và tiếp tục nói với Wallace. Và ông Biden nói: “Cứ tiếp tục lảm nhảm đi, ông bạn”.
Ông Trump phản ứng: “Người ta hiểu chuyện, Joe ạ. Trong suốt 47 năm, ông chả làm được cái gì cả”.
