Cụ thể, trước đó, Quốc hội đã đồng ý với văn bản số 1311/UBND-ĐT ngày 23/11/2016 của UBND tỉnh Đồng Nai về việc đẩy nhanh tiến độ thực hiện công tác bồi thường, tái định cư Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành, cho phép UBND tỉnh Đồng Nai chủ động trong công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, kịp thời bàn giao mặt bằng cho dự án.
Mặt khác, Thủ tướng Chính phủ cũng đã có văn bản số 1444/TTg-KTN ngày 16/8/2016 về Đề án xây dựng cơ chế đặc thù trong công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành, giao Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với Bộ Giao thông vận tải và các cơ quan liên quan tổ chức thẩm định cơ chế đặc thù về công tác thu hồi đất, bồi thường, giải phóng mặt bằng, hỗ trợ tái định cư của Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành, tỉnh Đồng Nai; báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định.
Vì vậy, Bộ Giao thông đã đề xuất đặc thù cho tỉnh Đồng Nai tách ngay công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư thành tiểu dự án riêng và giao cho địa phương làm chủ đầu tư để triển khai sớm hạng mục quan trọng này. Nếu chiểu theo Luật Đầu tư công (2014), Luật Xây dựng (2014) và Luật Đất đai (2013) thì sau khi Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư (dự kiến sớm nhất vào giữa năm 2018), Thủ tướng mới xem xét cho tách tiểu dự án giải phóng mặt bằng, bàn giao cho địa phương làm chủ đầu tư.
Tỉnh Đồng Nai cũng xin được phép thực hiện thủ tục thu hồi đất, bồi thường giải phóng mặt bằng ngay trong năm 2016 để xây dựng 2 khu tái định cư Lộc An và Bình Sơn tại huyện Long Thành. Đồng Nai cũng đề nghị Chính phủ cho phép địa phương phê duyệt dự án đầu tư xây dựng các khu tái định cư trước khi Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án xây dựng sân bay Long Thành được phê duyệt; đồng thời áp dụng cơ chế chỉ định thầu đối với các gói thầu tư vấn, thi công đối với 2 dự án tái định cư và xây dựng nghĩa trang huyện Long Thành
Tuy nhiên, với quy mô diện tích thu hồi lên tới 5.000 ha, trải rộng trên địa bàn 6 xã là Bình Sơn, Suối Trầu, Cẩm Đường, Long An, Long Phước và Bàu Cạn (huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai), dự án hạ tầng giao thông lớn nhất từng được triển khai tại Việt Nam, ảnh hưởng đến cuộc sống của hơn 4.000 hộ dân với 15.000 nhân khẩu sẽ vấp phải rất nhiều khó khăn trong công việc giải phóng mặt bằng, khó có thể đáp ứng yêu cầu của Quốc hội là đưa Sân bay Long Thành vào sử dụng năm 2025.
Được biết, ngày 10/11/2016, tại kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XIV, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết số 26/2016/QH14 về kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020, trong đó dự kiến sẽ bố trí 5000 tỷ đồng đầu tư giải phóng mặt bằng Dự án Cảng hàng không Quốc tế Long Thành.
Liên quan tới nhóm cơ chế đặc thù về chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư, Đồng Nai đề nghị một loạt hỗ trợ chưa có trong quy định của pháp luật đối với các hộ dân có nhà, công trình trên đất nông nghiệp; nhà, công trình đối với người đang sử dụng thuộc sở hữu của nhà nước và các trường hợp thu hồi đất mà không được bồi thường thiệt hại về tài sản gắn liền với đất.
Đáng chú ý nhất, là việc địa phương xin áp dụng đơn giá bồi thường, hỗ trợ khoảng 600 triệu đồng/ha để bồi thường cho cây cao su của Công ty TNHH MTV Tổng công ty Cao su Đồng Nai, đơn vị dự kiến có khoảng 1.777 ha đất trồng cây công nghiệp nằm trong công địa xây dựng Sân bay Long Thành.
