Con số cho thấy tác động tích cực từ quyết định cấm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng

Nhân một năm Quốc hội Việt Nam thông qua Nghị quyết cấm sản xuất, kinh doanh, vận chuyển và sử dụng TLĐT, TLNN, đại diện WHO tại Việt Nam đánh giá: “Kể từ khi bỏ phiếu thông qua lệnh cấm, Việt Nam đã được cộng đồng quốc tế ghi nhận về vai trò tiên phong trong việc cấm TLĐT, TLNN. Đây là quyết định có ý nghĩa to lớn trong việc bảo vệ sức khoẻ và tương lai của thế hệ trẻ”.

Theo WHO, quyết định mà Quốc hội đưa ra đã có tác động tích cực: Số ca cấp cứu liên quan đến TLĐT và TLNN tại Trung tâm Chống độc Bệnh viện Bạch Mai giảm gần 70% trong 10 tháng sau khi có lệnh cấm.

Việc quảng cáo trá hình qua người nổi tiếng cũng gần như biến mất. Điều này chứng minh một thực tế không thể phủ nhận: Chính sách mạnh mẽ đem lại hiệu quả mạnh mẽ.

WHO lưu ý nếu các quy định cấm không được đưa đồng bộ vào Luật Đầu tư sửa đổi, hiệu quả của lệnh cấm sẽ bị suy yếu. WHO cũng cảnh báo chỉ cần một “kẽ hở”, như cho phép sản xuất để xuất khẩu, hệ thống kiểm soát sẽ lập tức bị bẻ gãy, mở đường cho buôn lậu, rò rỉ sản phẩm và phá vỡ mọi nỗ lực bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

“WHO cam kết đồng hành cùng Bộ Y tế trong việc kêu gọi xây dựng một cách tiếp cận pháp lý toàn diện và nhất quán để bảo vệ sức khỏe và tính mạng của người dân Việt Nam - đặc biệt là thế hệ trẻ của đất nước, bằng cách đảm bảo rằng lệnh cấm của Quốc hội đối với TLĐT và TLNN được phản ánh đầy đủ trong các sửa đổi của Luật Đầu tư” - bà Angela Pratt, Trưởng Đại diện của WHO tại Việt Nam, nhấn mạnh.

Quan điểm nhất quán từ nghị trường

Trong thảo luận tại Quốc hội về dự án Luật Đầu tư sửa đổi, 9/11 đại biểu đã đưa ra những lập luận sắc bén, thể hiện sự thống nhất cao độ về yêu cầu phải cấm TLĐT và TLNN.

ĐBQH Nguyễn Thị Thủy (đoàn Thái Nguyên) khẳng định Quốc hội đã rất quyết liệt trong việc cấm TLĐT và TLNN, thể hiện rõ trong Nghị quyết 173, đáp ứng mong đợi của cử tri, phụ huynh và toàn xã hội. Bà cho biết Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng nhiều lần nhấn mạnh đây là điểm nhấn chính sách quan trọng nhằm bảo vệ trẻ em và an toàn xã hội.

Tuy nhiên, nữ đại biểu bày tỏ khó hiểu khi dự thảo Luật Đầu tư trình Quốc hội lại bỏ hẳn quy định cấm TLĐT và TLNN, trái ngược với Nghị quyết 173, với ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và trái cả với bản trình đầu tiên gửi Thường vụ. Bà đề nghị phải báo cáo rõ lý do thay đổi, đồng thời, phải thực hiện theo đúng Nghị quyết 173 của Quốc hội về cấm TLĐT và TLNN.

ĐBQH Lê Hoàng Anh (Gia Lai) nhấn mạnh việc dự thảo Luật Đầu tư không đưa TLĐT và TLNN vào danh mục ngành nghề cấm kinh doanh là một “bước thụt lùi”, đi ngược chủ trương của Đảng, Nghị quyết 173 của Quốc hội và kế hoạch triển khai của Chính phủ.

Ông cho biết cả Bộ Y tế, Bộ Công an và Bộ Công Thương đều thống nhất đề nghị cấm, bởi đây không chỉ là sản phẩm gây hại cho sức khỏe mà còn bị tội phạm lợi dụng như một công cụ ngụy trang để đưa ma túy lỏng và chất gây nghiện vào trường học, nơi công cộng. Việc không cấm đồng nghĩa với việc Nhà nước vô tình cung cấp “vỏ bọc” cho tội phạm, đe dọa an ninh học đường và sự an toàn của thế hệ trẻ.

ĐBQH Lê Hoàng Anh đề nghị Quốc hội kiên quyết bổ sung vào Điều 6 quy định cấm đầu tư, kinh doanh TLĐT và TLNN và các sản phẩm thuốc lá khác để bảo vệ sức khỏe nhân dân và sự tồn vong của thế hệ tương lai.

ĐBQH Nguyễn Thị Thu Dung (đoàn Hưng Yên) cũng hoàn toàn đồng ý việc cấm TLĐT, TLNN, vì tác hại quá lớn và nhiều nước đã đưa cấm TLĐT, TLNN vào luật.

ĐBQH Trương Trọng Nghĩa cho rằng Quốc hội đã ban hành Nghị quyết 173, vì vậy Luật Đầu tư phải đưa TLĐT và TLNN vào danh mục cấm. Ông Nghĩa phản đối quan điểm “trong nước cấm nhưng cho xuất khẩu”, bởi nếu cho phép kinh doanh, các sản phẩm này sẽ khó kiểm soát, dễ lọt ra thị trường, đe dọa sức khỏe trẻ em và cộng đồng.

ĐB Nghĩa cũng đề nghị làm rõ lý do quy định cấm chưa được đưa vào dự thảo Luật Đầu tư.