Tăng trưởng mạnh mẽ trong quý 1/2022
Theo báo cáo mới nhất của HSBC về kinh tế Việt Nam trong năm 2022, mặc dù năm 2021, Việt Nam ghi nhận mức tăng trưởng kinh tế thấp nhất trong vòng 30 năm trở lại đây, nhưng qua năm 2022, kinh tế Việt Nam lại khởi đầu với những bước đi vững chắc, GDP quý 1/2022 đạt ở mức 5% so với cùng kỳ năm trước và cao hơn nhận định trước đó của HSBC.
“GDP Việt Nam trong quý 1/2022 tăng 5% so với cùng kỳ năm trước, thực tế là cao hơn mức kỳ vọng 4,7% của HSBC và thấp hơn chút so với mức dự báo chung 5,5% của thị trường. Con số này nói lên một thông điệp rất rõ ràng là Việt Nam đã lấy lại đà phục hồi ổn định vững vàng.”- chuyên gia HSBC nhận định.
Lý giải cho sự tăng trưởng này, HSBC cho rằng kinh tế Việt Nam đạt tăng trưởng nhờ phục hồi trên diện rộng, một mặt là động lực tăng trưởng bên ngoài đã tăng tốc trở lại. Kinh tế Việt Nam không chỉ hưởng lợi từ nhu cầu hàng điện tử tăng cao, chu kỳ công nghệ được kéo dài, mà còn từ các ngành trọng điểm khác như: dệt may, da giày, máy móc và đồ gỗ cũng tăng trưởng mạnh mạnh mẽ không kém.
Cụ thể, sản lượng sản xuất quý 1/2022 tăng 7,8% so với cùng kỳ năm trước, xuất khẩu tháng 3/2022 tăng trưởng đạt gần 15% so với cùng kỳ năm trước và kéo tăng trưởng quý 1/2022 lên gần 13% so với cùng kỳ năm trước. Thêm nữa, tiêu dùng cá nhân tiếp tục phục hồi cho dù còn chậm đã tạo đà cho sự tăng trưởng của kinh tế Việt Nam trong quý 1/2022.
Tuy vậy, các chuyên gia vẫn cho rằng, nền kinh tế Việt Nam đang đối mặt với nhiều vấn đề như: phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu (với tỷ lệ nhập khẩu tăng 16% so với cùng kỳ năm trước) và một nửa trong số đó là linh kiện điện tử. Chỉ tính riêng trong tháng 3/2022, nhập khẩu dầu thô của Việt Nam đã tăng gấp 2 lần, còn nhập khẩu xăng tăng gấp 4 lần mức bình quân tháng cùng kỳ năm 2021… nên vẫn cần cẩn trọng trước những khó khăn đang ngày một gia tăng do thiếu hụt nhiên liệu toàn cầu, đẩy giá nhiên liệu tăng cao.
Thêm những điểm sáng
Cũng theo chuyên gia HSBC, bên cạnh những khó khăn thì kinh tế Việt Nam vẫn còn nhiều điểm sáng như: động lực tăng trưởng bên ngoài vững vàng, nhu cầu trong nước cũng dần phục hồi khi Việt Nam kiên trì theo đuổi chiến lược “sống chung với virus” với tốc độ phủ vaccine lên đến 80% dân số đã được tiêm phòng đủ 2 mũi và gần 50% được tiêm mũi tăng cường. Nhất là việc mở cửa du lịch cho sự phục hồi của ngành dịch vụ.
 |
Biểu đồ ghi nhận thâm hụt tài khoản vãng lai của Việt Nam trong 15 năm qua |
Sau 2 năm đóng cửa, Việt Nam đã mở cửa hoàn toàn cho du khách quốc tế đã tiêm chủng đầy đủ từ 15/3 đã kích thích hơn 40.000 khách du lịch đến Việt Nam trong tháng 3/2022, tăng gần gấp 3 lần so với mức bình quân tháng của 2 năm đại dịch. Số lượng khách đến từ Mỹ và châu Âu tăng mạnh, số còn lại đến từ châu Á.
Với những dấu hiệu tích cực này, các cơ quan chức năng kỳ vọng trong năm 2022 sẽ thu hút 8-9 triệu khách du lịch quốc tế, tương đương khoảng 40-50% mức của năm 2019.
Tuy nhiên, các chuyên gia HSBC dự báo du lịch vẫn chưa thể phục hồi nhanh trong 2022 do nhiều nguyên nhân. Trong đó, việc một vài địa phương vẫn áp dụng biện pháp hạn chế khiến khả năng di chuyển của người dân trong quý 1/2022 giảm xuống, kéo tiêu dùng cá nhân tăng trưởng chậm lại so với cùng kỳ năm trước và dưới mức trước đại dịch sẽ làm giảm tốc độ tăng trưởng.
Ngoài ra, mặc dù doanh thu bán lẻ phục hồi mạnh mẽ từ giai đoạn chạm đáy trong năm 2021, nhưng tốc độ tăng trưởng vẫn còn chậm, số liệu quý 1/2022 ghi nhận chỉ đạt mức 2,5% so với cùng kỳ năm trước. Đặc biệt, TP HCM vẫn còn ghi nhận mức chênh lệch 5% thấp hơn nhiều so với trước đại dịch.
Tương lai nào cho năm 2022?
Trong bối cảnh kinh tế như vậy, chuyên gia HSBC vẫn dự báo khả quan về nền kinh tế Việt Nam trong năm 2022 sẽ tăng ở mức 6,2%, giảm 0,3% so với dự báo trước đó và nhiều khả năng là một trong những quốc gia tăng trưởng vượt bậc trong khu vực.
Lý giải cho việc điều chỉnh giảm dự báo tăng trưởng trong năm 2022, các chuyên gia HSBC cho rằng đà phục hồi của Việt Nam phụ thuộc vào các trụ cột và những trở ngại tăng trưởng trong bối cảnh thiếu hụt nhiên liệu toàn cầu. Đó là giá nhiên liệu thế giới sẽ tiếp tục tăng cao và kéo dài sẽ tạo áp lực kìm hãm tăng trưởng và khiến lạm phát gia tăng.
“Lạm phát năng lượng sẽ tiếp tục đà gia tăng và không ngừng tác động lên giá cả tiêu dùng. Lạm phát toàn phần tháng 3/2022 tăng lên 0,7% so với tháng trước khiến mức tăng so với cùng kỳ năm trước đạt 2,4%. Tương tự như những tháng trước đây, chi phí vận chuyển tăng cao vẫn là nguyên nhân chính. Thực tế, giá xăng trong nước đã được điều chỉnh tăng 7 lần liên tiếp kể từ đầu tháng 12, đạt mức cao kỷ lục trong tháng 3/2022. Để ứng phó với tình hình này, các cơ quan chức năng đã quyết định giảm 50% thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu từ 1/4 tới cuối năm 2022”- chuyên gia HSBC phân tích.
“Gần đây chúng tôi đã điều chỉnh dự báo lạm phát lên 3,7% trong năm 2022, vẫn dưới mức mục tiêu 4% của Ngân hàng Nhà nước. Điều may mắn là lạm phát của Việt Nam về cơ bản vẫn trong tầm kiểm soát so với các thị trường mới nổi khác, xét bối cảnh giá thực phẩm và áp lực giá do nhu cầu về cơ bản đã được kiểm soát. Mặc dù vậy, rủi ro lạm phát gia tăng, dù là do cung, sẽ vẫn là dấu hiệu cho thấy cần phải thắt chặt chính sách tiền tệ. Vì vậy, chúng tôi đã đẩy dự báo mức điều chỉnh tăng 50 điểm cơ sở lên quý 3/2022 (trước đây dự báo quý 4/2022), nhiều khả năng sẽ khiến lãi suất điều hành tăng lên 4,5% vào cuối năm 2022”- chuyên gia HSBC cho biết thêm.
 |
Việc mở cửa du lịch quốc tế là điểm sáng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế Việt Nam |
Bên cạnh những dự báo tích cực về nền kinh tế Việt Nam trong năm 2022, các chuyên gia HSBC vẫn cảnh báo Việt Nam tiếp tục gặp QD một loạt thách thức trong bối cảnh giá nhiên liệu thế giới tăng cao sẽ đẩy chi phí sinh hoạt của người dân tăng lên, làm chậm quá trình phục hồi tiêu dùng cá nhân, nhất là trong bối cảnh thị trường lao động bắt đầu có dấu hiệu phục hồi. Điều này sẽ ảnh hưởng xấu đến cán cân thương mại của Việt Nam bị thu hẹp, kéo theo các chỉ số bên ngoài của Việt Nam bị tụt giảm, lợi thế tài khoản vãng lai của Việt Nam cũng giảm sút.
“Thực tế, Việt Nam ghi nhận thâm hụt tài khoản vãng lai 1,1% GDP năm 2021, lần thâm hụt đầu tiên trong vòng 4 năm qua. Bất chấp lượng kiều hối đổ về Việt Nam tăng mạnh, thặng dư thương mại nhỏ hơn đạt khoảng 5% GDP không đủ bù đắp cho thiếu hụt nguồn thu nhập chính và nguồn thu từ du lịch sụt giảm. Mặc dù điểm sáng của kinh tế Việt Nam trong năm 2022 là nhờ mở cửa lại biên giới, góp phần thúc đẩy doanh thu ngành du lịch, nhưng tốc độ phục hồi có khả năng sẽ chậm. Trước tác động của giá dầu thế giới tăng cao và dù tỉ lệ phủ vaccine cao, nhưng việc một số địa phương hạn chế việc đi lại của người dân sẽ dẫn đến tiêu dùng cá nhân tăng trưởng chậm lại ở mức 4,3% so với cùng kỳ năm trước, dưới mức trước đại dịch… sẽ khiến Việt Nam sẽ có thêm một năm thâm hụt tài khoản vãng lai trong năm 2022 với mức độ thâm hụt khoảng 0,2% GDP”- chuyên gia HSBC phân tích.
Chuyên gia kinh tế nói gì về kịch bản tăng trưởng kinh tế Đà Nẵng năm 2021?
Đà Nẵng làm gì để vực dậy kinh tế sau đợt dịch COVID-19 lần thứ 4
