Thủ đoạn lừa đảo ngày càng tinh vi
Theo chuyên gia an ninh mạng Phí Văn Thanh, các kịch bản lừa đảo xuất hiện với mật độ dày đặc. Nhiều tin nhắn chứa đường link giả mạo VNeID được gửi đến điện thoại, kèm lời mời gọi hấp dẫn như “nhận quà tặng 2/9” hay “đăng nhập để nhận thưởng”. Các trang web lừa đảo này được thiết kế giống hệt giao diện thật, khiến nhiều người mất cảnh giác.
Không dừng lại ở đó, nhiều nạn nhân nhận được các cuộc gọi từ những kẻ tự xưng công an, cán bộ Nhà nước hoặc nhân viên ngân hàng. Với giọng điệu cứng rắn hoặc thuyết phục, chúng yêu cầu “xác minh thông tin để nhận quà”. Chỉ cần nạn nhân cung cấp số CMND/CCCD, tài khoản ngân hàng, mật khẩu hay mã OTP, dữ liệu cá nhân sẽ lập tức bị khai thác. Từ đó, kẻ gian có thể rút tiền, vay tín dụng hoặc thực hiện hành vi phạm pháp khác dưới danh nghĩa nạn nhân.
Đáng lo ngại, nhiều đối tượng còn phối hợp đồng thời nhiều kênh: nhắn tin, gọi điện, phát tán trên mạng xã hội. Sự dồn dập này tạo áp lực tâm lý, khiến nạn nhân dễ mất tỉnh táo và làm theo yêu cầu.
Vì sao người dân dễ mắc bẫy?
Chuyên gia Phí Văn Thanh chỉ rõ: Trước hết, tội phạm mạng thường chọn thời điểm các sự kiện chính trị – xã hội trọng đại, khi người dân mong chờ chính sách mới. Đây là “thời điểm vàng” để chúng tung tin giả.
Thêm vào đó, tâm lý tin tưởng vào hình ảnh Nhà nước, công an, ngân hàng khiến nhiều người khó phân biệt thật – giả. Chỉ cần nghe cụm từ “cơ quan chức năng” hay “xác minh để nhận hỗ trợ”, không ít người đã tin ngay.
Cuối cùng, một bộ phận người dân còn thiếu kỹ năng an toàn số, đặc biệt là người cao tuổi hoặc lao động phổ thông chưa quen cách kiểm chứng đường link, ứng dụng và cuộc gọi. Đây là nhóm đối tượng dễ trở thành “con mồi” của lừa đảo.
Nguyên tắc phòng tránh: “3 không - 2 nhớ”
Chuyên gia Phí Văn Thanh khuyến cáo: Để bảo vệ bản thân, người dân cần tuân thủ nguyên tắc:
– Không bấm vào đường link lạ, dù được gửi qua tin nhắn hay mạng xã hội.
– Không cung cấp CMND/CCCD, số tài khoản, mật khẩu hay OTP cho bất kỳ ai.
– Không làm theo yêu cầu từ các cuộc gọi tự xưng công an, cơ quan Nhà nước hay ngân hàng khi chưa kiểm chứng.
Song song với đó, cần ghi nhớ hai điều:
– Cơ quan Nhà nước không bao giờ yêu cầu cung cấp mã OTP hay mật khẩu ngân hàng qua điện thoại.
– Luôn kiểm chứng thông tin qua kênh chính thống như cổng thông tin Bộ Công an, Văn phòng Chính phủ hoặc báo chí chính thống.
Chung tay cảnh giác
Trong kỷ nguyên số, mỗi người không chỉ bảo vệ mình mà còn cần trở thành một mắt xích cảnh giác trong cộng đồng. Khi nhận tin nhắn nghi ngờ, thay vì tò mò, hãy bỏ qua hoặc báo cho cơ quan công an gần nhất, phản ánh qua kênh an ninh mạng. Đồng thời, chia sẻ cảnh báo này đến người thân, bạn bè – đặc biệt là người cao tuổi và người ít tiếp xúc công nghệ.
Có thể khẳng định, việc lợi dụng sự kiện lớn của đất nước để trục lợi là hành vi nguy hiểm, gây tổn hại cả về vật chất lẫn niềm tin xã hội. Trong bối cảnh ấy, cảnh giác chính là “lá chắn số” quan trọng nhất. Khi sự hiểu biết và tinh thần cảnh giác được lan tỏa, thủ đoạn lừa đảo sẽ dần mất chỗ đứng, để niềm tin và sự an toàn của người dân được bảo vệ.