Ăn miếng trả miếng
Trang tin Đông Phương cho biết, Ủy ban Thuế vụ Trung Quốc phê phán việc Mỹ hôm 10.5 quyết định tăng thuế đối với một bộ phận hàng hóa Trung Quốc là vi phạm nhận thức chung giữa hai nước về việc giải quyết tranh chấp thông qua thương thuyết, gây tổn hại lợi ích của cả hai bên; vì vậy Trung Quốc căn cứ các điều luật trong nước và luật pháp quốc tế, quyết định tăng mức thuế đánh vào sản phẩm Mỹ. Trung Quốc hy vọng Mỹ hãy quay trở lại quỹ đạo thương thuyết đúng đắn để đạt được một hiệp nghị cùng có lợi, cùng thắng trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau.
Theo danh mục được công bố, Trung Quốc sẽ tăng thuế 25% đối với 2.493 mặt hàng thuộc các loại sản phẩm thịt, tiểu mạch, rượu vang và khí hóa lỏng...; đánh thuế 20% đối với 1.078 mặt hàng hóa chất, đồ dùng nhà bếp và giấy; thu thuế 10% đối với 974 mặt hàng sản phẩm dệt may và tóc giả và thu 5% đối với 595 mặt hàng thuộc các loại máy tính, sản phẩm cơ khí như máy chụp X quang, siêu âm...
Đáng chú ý, danh mục 5.140 mặt hàng bị Trung Quốc đánh thuế lần này đã giảm 67 so với danh mục công bố hôm 3.8.2018, nằm trong nhóm hàng thứ 4 bao gồm các loại máy bay vừa và nhỏ và linh phụ kiện xe hơi (số mặt hàng bị đánh thuế giảm từ 662 xuống còn 595).
 |
|
Quyết định đánh thuế đối với 60 tỷ USD hàng hóa Mỹ đăng trên trang web của Bộ Tài chính Trung Quốc
|
So với ngày 24.9.2018 khi Mỹ tăng thuế đối với 200 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc, Trung Quốc thu mức thuế từ 5% đến 10% đối với 60 tỷ USD hàng hóa Mỹ, các mặt hàng bị ảnh hưởng bao gồm khí hóa lỏng, hóa chất, rau đông lạnh và phối liệu thực phẩm.
Giới phân tích cho rằng, mặc dù người phát ngôn Bộ Ngoại giao và truyền thông Trung Quốc tiếp tục thể hiện thái độ rất cứng rắn trong việc trả đũa Mỹ, nhưng về mặt kỹ thuật rõ ràng biện pháp trả đũa về mậu dịch của Trung Quốc không được coi là tương xứng.
Lần này Trung Quốc áp dụng 4 mức thuế đối với 60 tỷ USD hàng hóa Mỹ. Cho dù tất cả được áp dụng gia tăng mức thuế cao nhất là 25% thì cũng chỉ thu được 15 tỷ USD; trong khi Mỹ áp dụng mức thuế 25% đối với 200 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc đã khiến họ có tới 50 tỷ USD.
Căn cứ số liệu mậu dịch năm 2018 của chính phủ liên bang Hoa Kỳ, hiện Trung Quốc chỉ còn khoảng 10 tỷ USD hàng hóa Mỹ chưa bị đánh thuế; điều đó có nghĩa là “đạn” mà Trung Quốc có thể sử dụng để “trả thù” chỉ còn ngần ấy hàng hóa Mỹ có thể đánh thuế.
Năm 2018, Mỹ đã nhập khẩu từ Trung Quốc 539,5 tỷ USD, trừ đi 250 tỷ đã đánh thuế, Mỹ vẫn còn trong tay 289,5 tỷ USD có thể ra tay. Việc ông Donald Trump viết trên Twitter nói sẽ tiếp tục đánh thuế đối với 325 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc có lẽ căn cứ vào dự tính kim ngạch nhập khẩu năm 2019. Nếu như thế thì tất cả mọi hàng hóa Trung Quốc nhập khẩu đều bị đánh thuế, bao gồm điện thoại, máy tính, quần áo, giày dép và các mặt hàng tiêu dùng khác.
 |
|
Ông Donald Trump viết tweet cảnh cáo Trung Quốc chớ có bất cứ hành động trả đũa nào khi Mỹ tăng thuế
|
Được biết, ngay trước khi Bắc Kinh công bố biện pháp trả đũa này, ông Trump đã viết bản tweet cảnh cáo Trung Quốc chớ có bất cứ hành động trả đũa nào. Ông viết: “Trung Quốc không nên trả đũa – như thế sẽ càng trở nên tồi tệ. Tôi công khai nói cho Chủ tịch Tập và tất cả những người bạn ở Trung Quốc của tôi biết: nếu các vị không muốn đạt được một hiệp nghị thì Trung Quốc sẽ bị tổn hại vô cùng nghiêm trọng vì các công ty sẽ buộc phải rời khỏi Trung Quốc, chuyển sang các nước khác”.
Trang tin Đa Chiều ngày 14.5 cho biết, ông Hồ Tích Tiến, Tổng biên tập tờ “Thời báo Hoàn cầu” hôm 13.5 đã tiết lộ trên trang Twitter cá nhân: nhiều học giả Trung Quốc đang nghiên cứu việc liệu có nên bán tháo các trái phiếu quốc gia của Mỹ mà Trung Quốc đang nắm giữ cùng biện pháp bán tháo cụ thể như thế nào.
Đa Chiều cho rằng, mặc dù giới quan sát nước ngoài đều cho rằng nếu Trung Quốc bán tháo toàn bộ trái phiếu quốc gia Mỹ ắt sẽ dẫn đến tình trạng lãi suất tăng và là đòn mạnh giáng vào kinh tế Mỹ; nhưng theo phân tích của Đài CNBC (Mỹ) hôm 14.5 thì nếu Trung Quốc bán tháo trái phiếu Mỹ sẽ là hành động giúp đỡ Mỹ vì sẽ làm đồng USD yếu đi, đồng thời nâng cao sức cạnh tranh của các công ty xuyên quốc gia Mỹ. Với việc lãi suất trái phiếu tăng, giá hạ xuống, giá trị số quốc trái Mỹ mà Trung Quốc nắm giữ cũng sẽ bị giảm.
Ngoài ra, số tiền Trung Quốc thu về qua việc bán tháo trái phiếu Mỹ đầu tư vào đâu cũng là điều phải bàn; vì vậy Trung Quốc không dễ gì khinh suất áp dụng biện pháp này.
 |
|
Với việc tung ra đòn đe dọa đánh thuế với 300 tỷ USD hàng Trung Quốc còn lại, ông Trump muốn ép Trung Quốc phải chấp nhận ký một hiệp nghị sớm nhất có thể
|
Mỹ liên tiếp tung đòn
Sau khi Trung Quốc thông báo về biện pháp tăng thuế đối với 60 tỷ USD hàng hóa Mỹ để trả đũa việc Mỹ tăng thuế đối với 200 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc; Mỹ đã liên tiếp tung ra 2 đòn trừng phạt tiếp theo nhằm vào Trung Quốc.
Đầu tiên, ngày 13.5, Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ (USTR) thông báo: Mỹ sẽ tổ chức buổi điều trần vào ngày 17.6 để thảo luận về danh mục 3.805 mặt hàng trị giá 300 tỷ USD của Trung Quốc sẽ bị tăng thuế. Trước đó, ông Trump đã khởi động trình tự gia tăng mức thuế lên 25% đối với 300 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc. Trong danh mục các loại sản phẩm dự định bị áp mức thuế 25% dài tới 135 trang này bao gồm tất cả những sản phẩm mà những lần trước được miễn. bao gồm: smartphone, máy tính bảng, laptop, quần áo, sách vở, chăn đệm, máy gạt tuyết, máy cắt cỏ, đồng hồ đeo tay, thuốc sát trùng, ca cao, sữa bột trẻ em, thuốc lá, lụa, nhạc cụ,...thậm chí cả dao gọt bút chì và núm vú giả dùng cho trẻ em; thế nhưng dược phẩm, một số loại dược liệu, dụng cụ y tế, đất hiếm và nhiều loại khoáng sản then chốt lại không nằm trong danh sách bị áp thuế.
Thông báo của USTR nói, thời hạn cuối cùng nhận các văn bản kháng biện là ngày 24.6. Điều này cho thấy thời gian lấy ý kiến trước khi tăng thuế lần này (42 ngày) ngắn hơn nhiều so với những lần trước đây (71 ngày).
 |
|
Báo chí Trung Quốc tuyên truyền lạc quan sau khi Bộ Thương mại quyết định trả đũa Mỹ
|
Ngoài ra, cũng trong ngày 13.5, Bộ Thương mại Mỹ đã công bố đưa 5 công ty và 1 cá nhân Trung Quốc vào danh sách hạn chế xuất khẩu. Đây được cho là hành động gây sức ép mạnh hơn có thể khiến cuộc chiến thương mại ngày càng gay gắt thêm. Ngày 14.5, phía Trung Quốc lập tức phản ứng, tuyên bố “Mỹ chớ nên đánh giá thấp quyết tâm bảo vệ lợi ích quốc gia của Trung Quốc”.
Theo như thông cáo đăng trên trang web của Bộ Thương mại, Cục An ninh và Công nghiệp (BIS) thuộc bộ này đã cấm 5 công ty và 1 cá nhân Trung Quốc tiếp xúc với các công nghệ nhạy cảm của Mỹ và các sản phẩm liên quan, đồng thời đưa họ vào danh sách hạn chế xuất khẩu.
Bộ Thương mại Mỹ nói, trong số các công ty Trung Quốc bị cấm lần này có 4 công ty đã cung cấp cho Iran số lượng lớn vũ khí hủy diệt và thiết bị quân sự, vi phạm quy định quản chế xuất khẩu của Mỹ; 1 công ty và chủ tịch công ty này đã tham gia vào hoạt động xuất khẩu kỹ thuật quân sự nhạy cảm nên bị đưa vào danh sách hạn chế.
Phát biểu về quyết định này, Bộ trưởng Thương Mại Mỹ Wilbur Ross nói: “Chính phủ Donald Trump sẽ tích cực ngăn ngừa những hành động gây nguy hại đến người dân Mỹ và an ninh quốc gia của Mỹ”. Ông nói thêm: “Chiến lược quân dân nhất thể hóa của Trung Quốc thông qua chuyển nhượng những công nghệ bị cấm phá hoại an ninh quốc gia của Mỹ, chúng ta quyết không dung thứ những hành vi đó”.
Hãng thông tấn Hàn Quốc Newsis nhận xét, trong bối cảnh hai bên Mỹ - Trung tăng thuế lẫn nhau, không ai chịu ai, việc Mỹ đưa ra biện pháp hạn chế mới sẽ làm cho cuộc chiến mậu dịch diễn ra quyết liệt hơn.
Trước động thái này của Mỹ, chiều 14.5, ông Cảnh Sảng, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã nói tại cuộc họp báo thường kỳ: “Hy vọng Mỹ đừng đánh giá thấp quyết tâm bảo vệ lợi ích quốc gia của Trung Quốc”.
Cũng tại cuộc họp báo chiều 14.5, khi nói về việc Mỹ dọa sẽ tăng thuế đối với 300 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc, ông Cảnh Sảng nói: Trung Quốc luôn nói rõ, tăng thuế không giải quyết được vấn đề, gây chiến tranh thương mại chỉ hại người hại mình. Trung Quốc không muốn đánh, không thích đánh nhưng cũng không sợ đánh chiến tranh thương mại. Trung Quốc sẽ không khuất phục trước bất cứ sức ép nào; Trung Quốc có quyết tâm, có năng lực bảo vệ quyền lợi hợp pháp, chính đáng của mình.
 |
|
Chưa biết khi nào các ông Lưu Hạc và Robert Lighthizer mới gặp lại nhau trong cuộc đàm phán mới
|
Ông Cảnh Sảng nói: trước sự thay đổi chóng mặt và gây sức ép không giới hạn của Mỹ. Trung Quốc luôn giữ bình tĩnh và yên lặng, khuyên Mỹ hãy xem phản ứng của cộng đồng quốc tế, lắng nghe tiếng nói của nhân sĩ các giới, tính toán sự được mất lợi ích bản thân, sớm nhận rõ tình thế, trở lại quỹ đạo đúng,cùng Trung Quốc đi một hướng để đạt được một hiệp nghị cùng có lợi, cùng thắng trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau.
