Hãng giao đồ ăn Meituan đang nổi lên như một hiện tượng trong lĩnh vực thương mại ở Trung Quốc, thách thức cả những 'ông lớn' công nghệ như Alibaba, Tencent.
Wang Xing (Vương Hưng) - nhà sáng lập kiêm giám đốc điều hành Meituan - là một trong những tỷ phú tự thân giàu nhất Trung Quốc, hiện đang xếp thứ 30 trong Danh sách người giàu nhất Trung Quốc năm 2022 của Forbes.
 |
| Meituan phát triển trong nhiều lĩnh vực dịch vụ (Ảnh: Reuters) |
Hành trình khởi nghiệp của ông chủ Meituan
Wang Xing sinh năm 1979 tại Longyan, tỉnh Phúc Kiến, có cha là chủ một nhà máy xi măng.
Ông tốt nghiệp Đại học Thanh Hoa với bằng kỹ sư điện tử năm 2001 trước khi đăng ký vào Đại học Delaware để lấy bằng Tiến sĩ về kỹ thuật máy tính. Tuy nhiên, đến năm 2004, Wang đã bỏ ngang việc học của mình.
Trở lại Bắc Kinh, Wang quyết định thuê một căn nhà gần trường đại học cũ của mình, rồi cùng 2 người bạn khác nghiên cứu tạo ra một trang mạng xã hội có tên Doudouyou, được coi như phiên bản địa phương của nền tảng mạng xã hội Mỹ Frienster.
Tuy nhiên, vì thiếu kinh nghiệm và mô hình kinh doanh rõ ràng nên liên doanh này đã nhanh chóng thất bại. Sau đó, Wang tiếp tục tạo ra một trang mạng xã hội thứ hai, Youzitu, để nhắm đến những sinh viên Trung Quốc ở nước ngoài, nhưng lại một lần nữa thất bại.
Không nản lòng, Wang quyết định tập trung nghiên cứu kỹ lưỡng về các mạng xã hội ở Mỹ, nhắm vào một phân khúc thị trường nhất định. Vào năm 2005, ông thành lập Facebook phiên bản tiếng Trung, lấy tên là Xiaonei, mạng xã hội chủ yếu dành cho sinh viên đại học.
Nhưng không tránh khỏi khó khăn về tài chính, Wang đã phải bán nó cho một doanh nhân Trung Quốc Chen Yizhou, chủ tịch China InterActive Corp, với giá 2 triệu USD một năm sau đó.
Xiaonei đã được chủ nhân mới đổi tên thành Renren và biến nó trở thành một trong những “ngôi sao” nội địa đầu tiên của mạng xã hội Trung Quốc khi huy động được 740 triệu USD trong đợt niêm yết trên sàn Nasdaq vào năm 2011.
Với số tiền bán “đứa con” Xiaonei, Wang đã thúc đẩy một dự án mạng xã hội khác là Fanfou vào năm 2007, lấy cảm hứng từ sự thành công của Twitter. Trong vòng hai năm, nó đã tích lũy đến hàng triệu người dùng.
Nhưng đến năm 2009, Fanfou đã bị chính phủ ra lệnh đóng cửa do liên quan đến vấn đề chính trị. Dù được cấp hoạt động trở lại vào 16 tháng sau nhưng thời điểm đó, rất nhiều trang mạng xã hội khác như Sina Weibo đã xuất hiện và thống trị thị trường cho đến giờ. Điều này khiến phần lớn người dùng của Fanfou đã từ bỏ nền tảng này.
Tuy vậy, điểm thu hút của Fanfou là việc cha đẻ của nó không dùng bất cứ trang mạng nào khác. Xét về mặt thương mại, Fanfou không khác gì một ngôi làng ma khi không có doanh thu, không nhân viên, người dùng không thể đăng ký tài khoản mới. Nhưng đây lại được coi là thế giới riêng của Wang, với hơn 16.000 bài đăng trong suốt 15 năm, giúp ông thoát khỏi áp lực từ bên ngoài.
Cách Meituan vươn tầm
Năm 2010, Wang lại tiếp tục kéo dài hành trình khởi nghiệp của mình bằng việc ra mắt ứng dụng Meituan, lấy cảm hứng từ trang web mua theo nhóm Groupon của Mỹ.
Sau khi đánh bại các đối thủ nặng ký như Nuomi do Baidu hậu thuẫn để trở thành công ty lớn nhất trong phân khúc ở Trung Quốc, Meituan đã mở rộng cung cấp thêm nhiều dịch vụ địa phương khác như giao đồ ăn.
 |
Từ trái qua phải: giám đốc tài chính kiêm phó chủ tịch cấp cao, Chen Shaohui; đồng sáng lập, chủ tịch và giám đốc điều hành, Wang Xing; và đồng sáng lập kiêm phó chủ tịch cấp cao, Wang Huiwen (Ảnh: SCMP) |
Đến năm 2015, Meituan sáp nhập với Yelp Dazhong Dianping – một công ty chuyên đánh giá nhà hàng và các dịch vụ địa phương – hợp thành Meituan Dianping, được định giá tới 15 tỉ USD vào thời điểm đó.
Một trong những dấu mốc thành công của Meituan có lẽ là việc vượt qua Ele.me của Alibab để chiếm lĩnh thị trường giao đồ ăn của Trung Quốc, với thị phần ước tính lên tới 65%.
Meituan cho biết, nền tảng này hiện có đến 600.000 người giao hàng, 4 triệu đối tác phục vụ cho hơn 422 triệu khách hàng mỗi năm tại hơn 2.800 thành phố.
Sự thành công của Meituan giúp Wang Xing được xem như một tấm gương sáng về việc quyết tâm theo đuổi mục tiêu hết mình.
Giữa năm 2021, Wang Xing khiến vốn hóa của Meituan 'bốc hơi' 26 tỉ USD sau khi đăng tải lên một mạng xã hội một bài thơ cổ đề cập đến những nỗ lực sai lầm của vị hoàng đế đầu tiên của Trung Quốc.
Tuy nhiên, thời điểm đăng tải bài thơ được cho là 'nhạy cảm'. Bởi lẽ, thị trường chứng khoán Trung Quốc khi ấy còn rất dè chừng với bài học của Jack Ma cùng đế chế Alibaba và Ant Group sau lần vị tỷ phú này chỉ trích giới chức ngành tài chính một cách công khai hồi tháng 10/2020.
Việc cổ phiếu Meituan lao dốc cũng khiển khối tài sản của Wang 'bốc hơi' 2,5 tỉ USD./.
Nguồn tham khảo: South China Morning Post, Forbes
