Campuchia khởi công nâng cấp cải tạo căn cứ hải quân Ream bị Mỹ cho là căn cứ của Trung Quốc

Trong bài phát biểu của mình, Đại sứ Trung Quốc Vương Văn Thiên nói rằng “tình hữu nghị giữa Trung Quốc và Campuchia là lâu dài và không thể phá vỡ. Dự án nâng cấp và cải tạo Căn cứ Hải quân Ream do Trung Quốc viện trợ là kết quả của sự tôn trọng lẫn nhau và tham vấn bình đẳng giữa Trung Quốc và Campuchia; phù hợp với luật pháp trong nước của hai nước, luật pháp quốc tế liên quan và thực tiễn quốc tế, không nhằm vào bất kỳ bên thứ ba nào. Sau khi dự án hoàn thành sẽ nâng cao đáng kể mức độ hiện đại hóa lực lượng hải quân Campuchia, nâng cao hiệu quả khả năng của quân đội Campuchia trong việc bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ quốc gia. Dự án này là một biểu tượng quan trọng của tình hữu nghị bền chặt giữa hai quân đội Trung Quốc và Campuchia và một cột mốc của sự hợp tác cùng có lợi! Quân đội Trung Quốc, như mọi khi, sẽ hỗ trợ cho quân đội Campuchia trong khả năng của mình, đồng thời thúc đẩy quan hệ hợp tác quân sự giữa hai nước lên một tầm cao mới và đạt được những tiến bộ mới”.

Ông Vương Văn Thiên được cho là ám chỉ Mỹ khi nói rằng: “Một số quốc gia tiếp tục thổi phồng và bôi nhọ mối quan hệ hợp tác và trao đổi bình thường giữa Trung Quốc và Campuchia, nêu chiêu bài dân chủ và nhân quyền, tùy tiện áp đặt các biện pháp trừng phạt đơn phương đối với Campuchia, tùy tiện chơi trò "vươn cánh tay dài" can thiệp thô bạo vào các vấn đề nội bộ của Campuchia. Trung Quốc kiên quyết phản đối điều này”.

Ông Vương nhấn mạnh: “Trung Quốc sẽ luôn là láng giềng tốt, người bạn tin cậy và đối tác tin cậy của Campuchia. Phía Trung Quốc nguyện cùng Campuchia thực hiện nghiêm túc đồng thuận quan trọng mà lãnh đạo hai nước đạt được, làm sâu sắc hơn nữa quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Trung Quốc-Campuchia, chung tay xây dựng cộng đồng vận mệnh Trung Quốc-Campuchia ngày càng chặt chẽ hơn, cống hiến nhiều hơn cho việc tăng cường lợi ích của nhân dân hai nước và xây dựng cộng đồng vận mệnh Trung Quốc-ASEAN”.

Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Quốc phòng Campuchia Tea Banh phát biểu bày tỏ cảm ơn sự viện trợ to lớn của Trung Quốc trong việc nâng cấp và cải tạo căn cứ hải quân Ream, đồng thời đánh giá cao sự hợp tác chặt chẽ giữa hai nhóm công tác Campuchia-Trung Quốc trong dự án này. Ông cho rằng dự án này “sẽ giúp nâng cao sức mạnh của quân đội Campuchia, đặc biệt là sức chiến đấu của Hải quân Campuchia, giúp nâng cao khả năng bảo vệ độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ quốc gia, giúp nâng cao uy tín của quân đội Campuchia trên trường quốc tế và khu vực, giúp tăng cường đoàn kết và hợp tác cùng có lợi giữa Campuchia và các nước hữu nghị, góp phần duy trì hòa bình, ổn định và thịnh vượng ở khu vực”.

Ông Tea Banh nhấn mạnh “Campuchia và Trung Quốc là những người anh em chí cốt, hoạn nạn có nhau, anh em lâu dài, như lãnh đạo hai nước đã nói “tình hữu nghị truyền thống lịch sử lâu đời Campuchia-Trung Quốc là truyền thống quý báu của nhân dân hai nước”. Kể từ sau đại dịch COVID-19, các lực lượng vũ trang Campuchia và Trung Quốc thông qua sự hợp tác toàn diện như tập trận chung "Kim Long", cùng nhau chống dịch và các dự án xây dựng Học viện Lục quân và trường bắn hiến binh đã chứng minh đầy đủ cho thế giới thấy rằng tình đoàn kết hữu nghị giữa hai nước, hai Quân đội và nhân dân hai nước Campuchia-Trung Quốc là tình hữu nghị chân chính giữa các dân tộc, là minh chứng quan trọng và là của cải quý báu cho việc xây dựng một cộng đồng vì một tương lai chung cho nhân loại. Quân đội Hoàng gia Campuchia sẽ luôn ghi nhớ tình hữu nghị giữa hai nước, hai quân đội, sẽ mãi mãi là người bạn tốt hoạn nạn có nhau của nhân dân và quân đội Trung Quốc”.

Trước đó, truyền thông Mỹ ngày 6/6 dẫn lời các quan chức phương Tây cho biết Trung Quốc đang bí mật xây dựng cơ sở hải quân ở Campuchia để Quân đội Trung Quốc (PLA) sử dụng, nhưng cả hai nước đều phủ nhận và thực hiện các biện pháp đặc biệt để che giấu hoạt động này.

Tờ Washington Post ngày 6/6 dẫn lời các quan chức phương Tây cho biết kế hoạch mở rộng Căn cứ Hải quân Ream ở Sihanoukville, Campuchia, nằm trong Vịnh Thái Lan, đã được xác định vào năm 2020. Nội dung đề cập rằng Trung Quốc có độc quyền sử dụng phía bắc căn cứ, nhưng sự hiện diện của họ được giữ bí mật.

Theo bài báo, đây là căn cứ quân sự ở nước ngoài thứ hai của Trung Quốc sau căn cứ ở Djibouti, Đông Phi và cũng là lần đầu tiên Trung Quốc lập căn cứ ở nước ngoài tại khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương. Lễ khởi công dự kiến ​​được tổ chức vào ngày 9/6 với sự có mặt của Đại sứ Trung Quốc tại Campuchia, dự kiến ​​Campuchia sẽ cảm ơn Trung Quốc đã tài trợ và xây dựng tại buổi lễ, nhưng sẽ không thừa nhận kế hoạch cho PLA sử dụng căn cứ này.

Các quan chức và nhà phân tích cho rằng việc có một căn cứ ở phía tây Biển Đông có thể neo đậu các tàu chiến lớn là điều quan trọng đối với tham vọng mở rộng ảnh hưởng trong khu vực của Trung Quốc, đồng thời sẽ tăng cường sự hiện diện của Trung Quốc gần các tuyến vận tải biển quan trọng của Đông Nam Á.

Bài báo viết, một quan chức Trung Quốc thừa nhận với Washington Post rằng một phần của căn cứ Ream sẽ được PLA sử dụng, nhưng phủ nhận rằng nó được dành riêng cho quân đội, mà nói rằng các nhà khoa học cũng sẽ được cùng sử dụng.

Quan chức Trung Quốc này nói, phần dành cho Trung Quốc ở căn cứ Ream sẽ bao gồm công nghệ trạm mặt đất của Hệ thống vệ tinh dẫn đường Beidou (Bắc Đẩu). Hệ thống vệ tinh dẫn đường Beidou là phiên bản Trung Quốc của Hệ thống định vị toàn cầu (GPS) với các mục đích sử dụng quân sự trong đó có dẫn đường cho tên lửa.

Quan chức này nói không hiểu phía Trung Quốc sẽ sử dụng các hệ thống này như thế nào. Nhưng báo cáo của Cục Tình báo Quốc phòng Mỹ (DIA) công bố hồi tháng 3 cho biết PLA lợi dụng khả năng định vị và dẫn đường chính xác cao của Beidou để thúc đẩy việc điều động quân đội và điều hướng vũ khí dẫn đường chính xác.

Một quan chức khác mô tả căn cứ Ream ở Campuchia là một trong những nỗ lực tham vọng nhất của Trung Quốc cho đến nay, nói rằng việc xây dựng căn cứ toàn cầu của Trung Quốc không chỉ liên quan đến triển khai lực lượng mà còn liên quan đến các tài sản không gian và theo dõi toàn cầu.

Đại sứ quán Campuchia tại Mỹ nói trong một tuyên bố rằng thông tin này là vô căn cứ và Campuchia kiên quyết tuân thủ hiến pháp quốc gia, không cho phép đặt các căn cứ quân sự nước ngoài hoặc bố trí quân đội nước ngoài trên đất Campuchia. “Công trình nâng cấp, cải tạo căn cứ chỉ nhằm nâng cao năng lực bảo vệ quyền lợi biển, chống các hoạt động phạm tội trên biển, bao gồm cả việc đánh bắt cá trái phép" .

Báo Anh The Guardian ngày 7/6 đưa tin, tối ngày 7/6 Campuchia đưa ra thông cáo cho biết Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao Campuchia Prak Sokhonn đã phủ nhận tính xác thực của tin tức trong cuộc điện đàm với Bộ trưởng Ngoại giao Australia Penny Wong.

Trước đó, người phát ngôn Chính phủ Campuchia Phay Siphan nói với truyền thông Pháp rằng việc xây dựng căn cứ này không phải là bí mật và Campuchia sẽ không cho phép quân đội Trung Quốc sử dụng độc quyền hoặc phát triển địa điểm này làm căn cứ quân sự.

Tuy nhiên, tân Thủ tướng Australia Anthony Albanese, người đang thăm Indonesia, ngày 7/6 nói rằng các tin tức khiến người ta lo ngại. “Chúng ta khuyến khích Bắc Kinh minh bạch ý đồ của họ và đảm bảo hoạt động của họ giúp cho an ninh và ổn định khu vực”

Albanese nói thêm rằng Campuchia đã đảm bảo với Australia rằng không quân đội nước ngoài nào được đi vào luồng độc quyền căn cứ hải quân Ream.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên ngày 7/6 tuyên bố: “Trung Quốc và Campuchia là đối tác hợp tác chiến lược toàn diện và sự hợp tác giữa hai nước trên các lĩnh vực là cởi mở, minh bạch, hợp lý và chính đáng. Phía Campuchia đã tuyên bố hiến pháp Campuchia không cho phép nước ngoài xây dựng căn cứ quân sự tại Campuchia. Việc cải tạo căn cứ Ream nhằm tăng cường khả năng của Hải quân Campuchia trong việc bảo vệ sự toàn vẹn lãnh thổ và chống tội phạm trên biển. Phía Mỹ đã làm ngơ trước lập trường của Campuchia, lặp lại những suy đoán ác ý, công kích và bôi nhọ, thậm chí đe dọa và gây áp lực đối với Campuchia, đây là hành động bắt nạt điển hình”.