Các công ty niêm yết trên sàn chứng khoán Hong Kong chi lương thưởng cho giới lãnh đạo ra sao?

Theo đó, Lý Tưởng (Li Xiang) – nhà sáng lập kiêm Chủ tịch hãng xe điện Trung Quốc Li Auto – đã trở thành người có thu nhập cao nhất năm 2024 với tổng thù lao gần 680 triệu HKD (đô la Hong Kong).

Phóng viên của tờ Tân Hoàng Hà cho biết, phía sau bảng xếp hạng này là hai logic thưởng – phạt hoàn toàn khác biệt giữa nền kinh tế mới và các ngành công nghiệp truyền thống.

Người lương 3 triệu, kẻ làm công 1 đôla

Top 10 thù lao năm nay hầu hết đều thuộc về các nhà sáng lập và lãnh đạo cấp cao của các công ty kinh tế mới, thể hiện năng lực tạo ra của cải cực mạnh của họ.

Trong số tổng thù lao 6,798 triệu HKD của Chủ tịch Li Auto Lý Tưởng, phần tiền mặt chỉ chiếm 3,004 triệu HKD (gồm 2,834 triệu tiền lương – phúc lợi và 170.000 HKD tiền lương hưu). Phần chi trả bằng cổ phiếu có giá trị kế toán lên tới 676,8 triệu HKD, chiếm 99,5% tổng thu nhập. Đây là khoản thưởng phi tiền mặt công ty bỏ ra nhằm giữ chân và tạo động lực cho người sáng lập chủ chốt, giá trị thực tế của nó phụ thuộc hoàn toàn vào hiệu quả kinh doanh và giá cổ phiếu trong tương lai.

Theo sau là Vương Húc Ninh (Wang Xuning) – Chủ tịch tập đoàn sản xuất thiết bị gia dụng JS Global Living (xếp thứ hai, 520,5 triệu HKD) và Lý Tiệp (Li Jie) – Giám đốc điều hành công ty chuyển phát nhanh J&T Express (xếp thứ ba, 518,8 triệu HKD).

Lưu Cường Đông (Liu Qiangdong) – nhà sáng lập công ty bán lẻ trực tuyến JD.com – lại đi theo hướng ngược lại. Khoản thù lao 448,8 triệu HKD của ông năm 2024 hoàn toàn là dựa trên cổ phiếu, với tất cả các khoản tiền mặt, bao gồm phí giám đốc, lương, thưởng và lương hưu, đều bằng không (0 HKD). Đây là ví dụ điển hình cho việc gắn kết hoàn toàn lợi ích cá nhân với giá trị cổ phần.

Tương tự, Chu Vĩ Tùng (Zhu Weisong) – người sáng lập hãng sản xuất đồ chơi lắp ráp Bloks Group – xếp thứ 6, cũng chỉ nhận 353.000 HKD tiền mặt trong tổng thù lao 382,5 triệu HKD.

Nhưng cũng có ví dụ khác cho thấy cấu trúc lương thưởng đa dạng hơn là Hà Du Long (Lawrence Ho) – Chủ tịch Công ty đầu tư Melco International Development (xếp thứ 10, 213,5 triệu HKD), trong đó tiền mặt chiếm 56,15 triệu HKD, bao gồm 37,28 triệu HKD tiền thưởng, cho thấy doanh nghiệp này coi trọng thưởng tiền mặt ngang với thưởng cổ phiếu.

“Kinh tế mới vẽ bánh, ngành truyền thống chia vàng”

Nếu bảng thu nhập cá nhân phản ánh mức giàu có của các nhà lãnh đạo, thì bảng chi phí thù lao thành viên hội đồng quản trị lại cho thấy những khác biệt chiến lược. Trong số các công ty có chi phí thù lao cao nhất, nổi lên hai cách khuyến khích riêng biệt.

Các công ty kinh tế mới nhấn mạnh vào thưởng cổ phiếu: JS Global Living: tổng chi phí 783,4 triệu HKD, trong đó thưởng cổ phiếu chiếm 96,6%; Beike: tổng 767,8 triệu HKD, cổ phiếu chiếm 94,6%; Li Auto: tổng 766,2 triệu HKD, cổ phiếu chiếm 98%.

Cùng nhóm còn có J&T Express và Bilibili, đều chọn cách phân bổ phần lớn chi phí thù lao của họ để gắn kết ban quản lý với tương lai dài hạn của công ty thay vì các khoản thưởng bằng tiền mặt ngắn hạn.

Ngược lại, các công ty truyền thống vẫn trung thành với việc áp dụng mô hình thưởng tiền mặt: Tập đoàn CK Hutchison Holdings (Trường Hòa) do tỷ phú Lý Gia Thành sáng lập, xếp thứ 9 với tổng chi phí 423,7 triệu HKD, 83,3% là tiền thưởng bằng tiền mặt, không có cổ phiếu. Đây là một ví dụ điển hình của mô hình khuyến khích tiền mặt mạnh mẽ được thúc đẩy bởi lợi nhuận hàng năm.

Trường hợp của tập đoàn thời trang Prada thậm chí còn đặc biệt hơn: xếp thứ 7 với tổng chi 460,8 triệu HKD, không có cổ phiếu, nhưng lại chi trả 377 triệu HKD phí cho hội đồng quản trị – phản ánh đặc trưng của doanh nghiệp châu Âu, nơi đánh giá cao danh tiếng và năng lực quản trị hơn cổ phần.

Tập đoàn Techtronic Industries (TTI) – xếp thứ 4 – lại thể hiện mô hình “lai” kết hợp cả hai: tổng chi thưởng 537,2 triệu HKD của công ty gồm 203,3 triệu HKD cổ phiếu và 269,1 triệu HKD tiền mặt, cân bằng giữa giá trị dài hạn và khen thưởng hiệu suất ngắn hạn.

Bảng xếp hạng này phác họa rõ bức tranh hiện thực về chế độ lương thưởng tại thị trường vốn Hồng Kông. Các công ty kinh tế mới coi cổ phần là vũ khí cốt lõi để giữ chân nhân tài, trong khi các đế chế kinh doanh truyền thống vẫn cho rằng thưởng tiền mặt là cách khuyến khích trực tiếp và hiệu quả nhất.

Hai mô hình này đều không có đúng hay sai tuyệt đối, nhưng những lý do cơ bản đằng sau mức lương thưởng cao ngất ngưởng này rất đáng để xem xét: Cho dù là thưởng tiền mặt hay cổ phiếu, liệu chi phí ấy có thực sự mang lại lợi nhuận vượt trội cho các cổ đông hay không?

Theo Sina