Khi lũ còn chưa rút hết trên dải đất miền Trung – Tây Nguyên, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương đã ký công văn hoả tốc, chỉ đạo và phân công các Viện Vệ sinh dịch tễ, Pasteur trực tiếp hỗ trợ chuyên môn, kỹ thuật cho các địa phương bị bão lũ, nhằm ngăn chặn dịch bệnh.
Trao đổi với Viettimes, Thứ trưởng Nguyễn Thị Liên Hương cho biết tinh thần “đi ngay khi dân cần” khiến cho các viện lớn như Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, Viện Vệ sinh dịch tễ Tây Nguyên, Viện Pasteur TP HCM, Viện Pasteur Nha Trang, Viện Vắc xin và Sinh phẩm Y tế (IVAC) có mặt rất sớm tại các vùng nguy cơ, mang theo vật tư và giải pháp phòng dịch khẩn cấp.
Các đoàn tuyến đầu có mặt từ sớm
Là đơn vị tuyến đầu thuộc Bộ Y tế trên địa bàn Tây Nguyên, Viện Vệ sinh dịch tễ Tây Nguyên lên đường sớm nhất.
Theo Viện trưởng Viên Chinh Chiến, từ ngày 20/11, khi nhiều xã của Gia Lai còn ngập nặng, đoàn công tác do Phó Viện trưởng dẫn đầu đã có mặt để hỗ trợ giám sát dịch bệnh, hướng dẫn xử lý môi trường và đánh giá nguy cơ sau ngập lụt.
Những chuyến đi của Viện nối tiếp nhau: Sáng nay, 24/11, hai đoàn tiếp tục đến Đông Đắk Lắk mang theo hóa chất diệt muỗi và Cloramin B; ngày 25/11, thêm hai đoàn lên đường, trong đó, một do Viện trưởng dẫn đầu – hỗ trợ cả Đông và Tây Đắk Lắk.
Với việc bố trí liên tục nhiều đoàn, Viện giúp các địa phương không bị đứt gãy hoạt động phòng dịch trong thời điểm dễ bùng phát sốt xuất huyết, bệnh tiêu chảy, bệnh ngoài da…
Đặc biệt, một trong những hoạt động kịp thời là tổ chức tiêm phòng uốn ván miễn phí của IVAC.
Chia sẻ với VietTimes trưa nay, Viện trưởng IVAC cho biết chứng kiến rất nhiều người dân và lực lượng cứu hộ bị thương trong bão lũ và trong quá trình dọn dẹp, IVAC đã chủ động tổ chức tiêm miễn phí vắc xin uốn ván và huyết thanh kháng độc tố uốn ván cho người dân vùng lũ Khánh Hòa.
Mặc dù dự kiến tiêm từ ngày 24/11, nhưng do nhiều người dân gọi hỗ trợ từ hôm 23/11 nên Viện quyết định tiêm ngay lập tức vì “không thể để người dân chờ khi nguy cơ uốn ván đã hiện hữu”. Đây là can thiệp đúng thời điểm, có ý nghĩa quyết định trong ngăn chặn nguy cơ uốn ván – căn bệnh nguy hiểm bậc nhất sau thiên tai.
Theo Viện trưởng IVAC, những trường hợp nguy cơ cao được tiêm huyết thanh để bảo vệ tức thời; còn vắc xin được tiêm theo lịch sử tiêm chủng mỗi người. Dù nhu cầu tiêm rất lớn, IVAC vẫn duy trì tiêm miễn phí đến hết ngày 6/12 tại hai điểm: Phòng tiêm SAFPO Nha Trang và SAFPO Suối Dầu.
Sáng nay, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương đã tổ chức họp trực tuyến với Quảng Trị, Thừa Thiên Huế và Đà Nẵng để rà soát tình hình và điều phối hỗ trợ kỹ thuật. Cùng với việc chỉ đạo từ xa là ba đoàn công tác của Viện lên đường, trực tiếp đến địa phương, gồm các chuyên gia dịch tễ và cán bộ Viện Sức khỏe nghề nghiệp và Môi trường để đánh giá nguồn nước, vệ sinh môi trường, rác thải sau lũ – các yếu tố có thể phát sinh dịch bệnh nếu không xử lý kịp thời.
Viện cũng nhấn mạnh yêu cầu quan trọng: tuyệt đối không để gián đoạn tiêm chủng sau thiên tai, bởi chỉ một lỗ hổng nhỏ có thể khiến các bệnh truyền nhiễm bùng phát.
Sự vào cuộc đồng bộ của các viện Pasteur
Ở phía Nam, cũng trong sáng nay, Viện Pasteur TP.HCM đang sẵn sàng hàng hóa chuẩn bị đưa đi hỗ trợ Gia Lai và Lâm Đồng: Khẩu trang, ủng, màn chống muỗi, Cloramin B và hóa chất xử lý môi trường. Cùng buổi sáng, Công đoàn Viện tổ chức chương trình “Trao quà, tư vấn chăm sóc sức khỏe sau bão, lũ 2025” tại xã Tuy Phong (Lâm Đồng), trao 250 phần quà vệ sinh cá nhân và vệ sinh nhà cửa, đồng thời tư vấn cho người dân các biện pháp phòng bệnh sau lũ — từ nước ăn đến nấm da và các bệnh dễ gặp trong môi trường ẩm ướt.
Đến trưa cùng ngày, thêm hai đoàn do PGS.TS Nguyễn Vũ Trung, Viện trưởng và PGS.TS Nguyễn Vũ Thượng dẫn đầu tiếp tục lên đường đến Gia Lai và Lâm Đồng, mở rộng phạm vi hỗ trợ kỹ thuật phòng dịch và vệ sinh môi trường. Tinh thần “đến ngay nơi cần” của Viện một lần nữa khẳng định vai trò tuyến đầu của hệ thống y tế dự phòng phía Nam.
Tại Khánh Hòa, Viện Pasteur Nha Trang sáng 24/11 đã phối hợp cùng Sở Y tế và CDC tỉnh đi kiểm tra các khu dân cư chịu ảnh hưởng nặng. Từ nguồn nước, nhà vệ sinh đến bãi rác tạm thời đều được đánh giá nhằm ngăn chặn nguy cơ bệnh đường tiêu hóa và bệnh da liễu – những bệnh rất dễ bùng lên khi nguồn nước ô nhiễm.
Từ Gia Lai đến Đắk Lắk, từ Khánh Hòa đến Lâm Đồng, các cán bộ y tế lội bùn, kiểm tra nguồn nước, mang hóa chất đi xử lý, hướng dẫn người dân vệ sinh sau lũ, tiêm từng mũi vắc xin… để tạo nên “lá chắn” dịch bệnh thầm lặng nhưng vững chắc.
Họ không chỉ đi để hỗ trợ kỹ thuật, mà còn mang đến sự an tâm, tin cậy cho người dân trong lúc khó khăn nhất, bằng tâm huyết của những cán bộ y tế dự phòng, nhằm ngăn chặn dịch bệnh cơ hội bùng phát sau lũ.