Theo Quyết định 2191/QĐ-BTNMT, đoàn kiểm tra của Bộ TNMT gồm 31 thành viên, gồm cán bộ của các cục, vụ, viện thuộc Bộ, các chuyên gia liên quan đến lĩnh vực thanh tra và đại diện Sở TNMT tỉnh Thái Nguyên.
Đoàn chia làm 4 tổ, kiểm tra, đánh giá toàn diện công tác quản lý Nhà nước trên 4 lĩnh vực tại dự án Núi Pháo (môi trường, khoáng sản, đất đai và tài nguyên nước) để phát hiện những tồn tại, bất cập trong công tác quản lý Nhà nước và hoạt động của dự án, nhất là hoạt động bảo vệ môi trường.
Thời gian kiểm tra dự kiến trong 45 ngày, kể từ ngày công bố quyết định.
Kết quả của cuộc thanh tra sẽ làm cơ sở để đánh giá những vi phạm trong dự án núi pháo, đồng thời Đoàn sẽ làm việc việc với các bên liên quan để thống nhất phương án giải quyết dứt điểm những kiến nghị của người dân vùng dự án, cũng như những đề nghị của tỉnh Thái Nguyên.
Tại buổi công bố quyết định, Lãnh đạo Đoàn khẳng định sẽ tiến hành thanh kiểm tra một cách khách quan, chính xác, đúng nội dung và đúng thời hạn. Đồng thời, việc thanh tra sẽ không làm ảnh hưởng đến các đơn vị liên quan, nhất là đối với hoạt động sản xuất, kinh doanh của Công ty TNHH Khai thác chế biến khoáng sản Núi Pháo.
Tỉnh Thái Nguyên cũng đề nghị Đoàn Thanh tra làm việc khách quan, chính xác, sớm có kết luận để công bố rộng rãi trong nhân dân. Đồng thời đề nghị các ngành, địa phương liên quan của tỉnh tích cực phối hợp và hỗ trợ để Đoàn Thanh tra hoàn thành nhiệm vụ.
Theo Bộ TNMT, việc thanh kiểm tra dự án Núi Pháo lần này là kiểm tra theo lộ trình đã định sẵn hàng năm và đã được quy định rõ trong Luật Thanh tra. Và là hoạt động bình thường của các cơ quan Nhà nước.
Cụ thể, từ ngày 25/11/2015, Bộ trưởng Bộ TNMT đã ban hành Quyết định số 3018/QĐ-BTNMT phê duyệt Kế hoạch thanh tra năm 2016 của Bộ. Trong đó, trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên dự kiến tiến hành thanh tra một số cơ sở, khu công nghiệp và cụm công nghiệp, trong đó có Công ty TNHH Khai thác và Chế biến khoáng sản Núi Pháo (Công ty Núi Pháo).
Dựa vào kết quả thanh tra, Bộ TNMT sẽ cùng với UBND tỉnh Thái Nguyên hướng dẫn, chấn chỉnh Công ty Núi Pháo phải thực hiện đúng pháp luật; nếu phát hiện các vi phạm sẽ xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật, đồng thời giải quyết thỏa đáng các kiến nghị, khiếu nại của người dân đối với hoạt động của Công ty.
Dự án khai thác và chế biến khoáng sản mỏ Núi Pháo có diện tích hơn 9 km2, trữ lượng khoảng 66 triệu tấn quặng đa kim, gồm: vonfram, florit, bismut và đồng, vị trí tại địa bàn huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên.
Dự án do Masan Resources đầu tư với tổng mức đầu tư trên 500 triệu USD. Trữ lượng quặng đã kim ở mỏ Núi Pháo có thể cho phép duy trì khai thác trong khoảng 16 năm, sản lượng Vonfram mỗi năm của mỏ khai thác ra có thể chiếm gần 7% tổng sản lượng Vonfram toàn cầu.
Dự án được cấp phép hoạt động vào năm 2005, với chủ đầu tư là tập đoàn Masan Group.
Tháng 6/2016, người dân xã Hà Thượng, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên đã có khiếu kiện, tụ tập đông người phản đối về tình trạng ô nhiễm môi trường đối với Dự án khoáng sản Núi Pháo.
Ngày 14/7/2016, UBND tỉnh Thái Nguyên đã có Công văn số 147/BC-UBND báo cáo về quá trình giải quyết các vấn đề môi trường của Công ty Núi Pháo và các khiếu nại, kiến nghị của người dân khu vực xã Hà Thượng, huyện Đại Từ.
Cùng ngày, Bộ TNMT đã có buổi làm việc với UBND tỉnh Thái Nguyên về nội dung này và thống nhất với đề xuất của UBND tỉnh Thái Nguyên đẩy nhanh tiến độ thanh tra về tài nguyên và môi trường tại tỉnh Thái Nguyên, trong đó có Công ty Núi Pháo, dự kiến vào đầu tháng 8/2016.
