Bê bối chấn động BBC: Hai lãnh đạo cấp cao rời ghế vì cáo buộc “cắt ghép” phát biểu của ông Trump

Tổng giám đốc BBC (British Broadcasting Corporation, tập đoàn phát thanh và truyền hình quốc gia của Vương quốc Anh) Tim Davie và Giám đốc tin tức Deborah Turness đã từ chức sau một vụ bê bối chấn động.

BBC gần đây vấp phải chỉ trích nặng nề vì một bộ phim tài liệu của chương trình Panorama bị cáo buộc chỉnh sửa sai lệch bài phát biểu của Tổng thống Mỹ Donald Trump, khiến nó trông như thể ông đang kêu gọi người dân tấn công Điện Capitol của Mỹ.

Trong bức email gửi nhân viên, cả ông Davie và bà Turness đều thừa nhận rằng họ “đã có sai lầm”.

Tim Davie và Deborah Turness là ai?

Ông Tim Davie được bổ nhiệm làm Tổng giám đốc BBC vào tháng 9/2020. Ông phụ trách giám sát các dịch vụ, hoạt động biên tập, điều hành và sáng tạo của tập đoàn. Ông không phải là gương mặt mới tại BBC – trước đó, ông từng là Giám đốc điều hành BBC Studios trong 7 năm.

Trước khi gia nhập BBC, ông Davie từng làm việc tại các tập đoàn như Procter & Gamble và PepsiCo.

Bà Deborah Turness giữ chức Giám đốc điều hành BBC News từ năm 2022, phụ trách toàn bộ các chương trình tin tức và thời sự của BBC. Trong vai trò này, bà chịu trách nhiệm về đội ngũ khoảng 6.000 người, phát sóng tới gần 500 triệu khán giả trên toàn cầu bằng hơn 40 ngôn ngữ. Bà từng là Giám đốc điều hành ITN và Chủ tịch kênh NBC News từ năm 2013.

Vì sao họ từ chức?

Hai lãnh đạo cấp cao của BBC ra đi sau làn sóng tranh cãi về bộ phim tài liệu trong chương trình Panorama có tên “Trump: A Second Chance?” (Trump: Cơ hội thứ hai?), được phát sóng một tuần trước cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ.

Trong tuyên bố của mình, bà Turness cho biết: “Những tranh cãi xoay quanh bộ phim Panorama về Tổng thống Trump đã đạt đến mức gây tổn hại cho BBC – một tổ chức mà tôi vô cùng yêu quý. Với tư cách là Giám đốc điều hành mảng Tin tức và Thời sự, tôi phải chịu hoàn toàn trách nhiệm, và tôi đã nộp đơn từ chức tối qua”.

Bà nói thêm: “Mặc dù đã có những sai lầm, tôi muốn nói rõ rằng những cáo buộc gần đây cho rằng BBC News có định kiến một cách có hệ thống là không đúng sự thật”.

Ông Davie không đề cập trực tiếp đến bộ phim Panorama trong tuyên bố của mình, nhưng nói rằng: “Mặc dù không phải là lý do duy nhất, cuộc tranh luận hiện nay xoay quanh BBC News đã góp phần vào quyết định của tôi. Nhìn chung, BBC vẫn đang hoạt động tốt, nhưng đã có những sai lầm, và với tư cách là Tổng giám đốc, tôi phải chịu trách nhiệm cuối cùng”.

Những cáo buộc xoay quanh chương trình Panorama

Tuần trước, tờ The Telegraph đã đăng một bài viết độc quyền, cho biết họ đã xem một bản ghi nhớ nội bộ bị rò rỉ của BBC. Tài liệu này do ông Michael Prescott, cựu cố vấn độc lập của Ủy ban tiêu chuẩn biên tập BBC, soạn thảo. Ông rời vị trí này vào tháng 6.

Bản ghi nhớ cho thấy bộ phim tài liệu dài một tiếng của Panorama đã chỉnh sửa bài phát biểu của ông Trump theo cách khiến ông dường như đang kêu gọi bạo loạn tại Điện Capitol vào tháng 1/2021.

Trong bài phát biểu ngày 6/1/2021 tại Washington D.C., ông Trump nói: “Chúng ta sẽ đi bộ đến Điện Capitol, và chúng ta sẽ cổ vũ cho các nghị sĩ dũng cảm của chúng ta”.

Tuy nhiên, trong bản dựng của Panorama, ông được nghe nói rằng: “Chúng ta sẽ đi bộ đến Điện Capitol... và tôi sẽ đi cùng các bạn. Và chúng ta chiến đấu. Chúng ta chiến đấu hết mình”.

Hai phần trong bài phát biểu bị ghép lại nằm cách nhau đến hơn 50 phút.

Cụm “fight like hell” (chiến đấu hết mình) được lấy từ một đoạn khác, khi ông Trump nói về việc các cuộc bầu cử ở Mỹ “bị gian lận”. Trong toàn bộ bài phát biểu, ông Trump sử dụng từ “fight” (chiến đấu) hoặc “fighting” 20 lần.

Theo The Telegraph, bản ghi nhớ viết rằng việc Panorama “bóp méo sự kiện trong ngày” sẽ khiến khán giả đặt câu hỏi: “Tại sao họ phải tin BBC, và điều này sẽ kết thúc ở đâu?”.

Khi vấn đề được nêu lên, các nhà quản lý được cho là đã “từ chối thừa nhận có vi phạm tiêu chuẩn”.

BBC cũng đối mặt với hàng loạt chỉ trích khác trong những tuần gần đây.

The Telegraph cho biết ông Prescott đã bày tỏ lo ngại về việc BBC không xử lý “các vấn đề mang tính hệ thống” liên quan đến thiên vị chống Israel trong tin tức về chiến sự Gaza do dịch vụ BBC Arabic (BBC tiếng Arab) sản xuất.

Ông cũng nêu lo ngại về cách BBC đưa tin liên quan đến các vấn đề chuyển giới.

Và hôm 6/11, BBC đã nhận 20 khiếu nại vi phạm về tính trung lập, sau khi người dẫn chương trình Martine Croxall trên kênh BBC News đã tự ý thay đổi kịch bản trực tiếp, khi thay cụm từ “phụ nữ mang thai” bằng “người mang thai”.

Tại sao ông Davie từ chức vào thời điểm này?

Trong suốt 5 năm lãnh đạo, ông Tim Davie đã đối mặt với nhiều bê bối – từ vụ Gary Lineker, đến tranh cãi ở Glastonbury, bộ phim “Gaza: How To Survive A Warzone” (Gaza: Làm thế nào để sống sót trong vùng chiến sự), và nhiều bê bối liên quan đến người dẫn chương trình nổi tiếng khác.

Giới truyền thông từng gọi ông là “Teflon Tim” – người mà không một vụ bê bối nào có thể làm lung lay.

Tuy nhiên, vụ việc Panorama đã trở thành điểm bùng phát. Sự việc xảy ra trong thời điểm nhạy cảm, khi chính phủ Anh sắp xem xét lại Hiến chương Hoàng gia của BBC – văn kiện cho phép tập đoàn này hoạt động, dự kiến hết hạn vào năm 2027.

Trong tuyên bố của mình, ông Davie viết: “Bạn có thể hỏi tại sao là bây giờ, tại sao là lúc này. Tôi là người của BBC, và tôi muốn thấy tổ chức này thành công. Đó là lý do tôi muốn tạo điều kiện và không gian tốt nhất cho một Tổng giám đốc mới, người có thể tích cực định hình Hiến chương Hoàng gia tiếp theo”.

Ông nói thêm: “Thời điểm này cho phép một Tổng giám đốc mới giúp định hình Hiến chương kế tiếp. Tôi tin rằng chúng ta đang ở vị thế mạnh để phát triển”.

BBC chọn người kế nhiệm như thế nào?

Tổng giám đốc BBC được bổ nhiệm bởi Hội đồng BBC, cơ quan chịu trách nhiệm bảo đảm tập đoàn thực hiện sứ mệnh và mục tiêu công ích. Hội đồng này do ông Samir Shah làm Chủ tịch, gồm 10 thành viên không điều hành và 4 thành viên điều hành, trong đó có Tổng giám đốc.

Khi ông Davie được bổ nhiệm năm 2020, quy trình lựa chọn do Ủy ban đề cử của Hội đồng BBC phụ trách.

Việc bổ nhiệm Tổng giám đốc được thực hiện theo các điều khoản của Hiến chương BBC. Người kế nhiệm sẽ là Tổng giám đốc thứ 18 trong 103 năm lịch sử của BBC.

Những cái tên được cho là có khả năng kế nhiệm gồm:

- Charlotte Moore, cựu Giám đốc nội dung BBC, người phụ trách các chương trình như The Traitors, The Wheel và Happy Valley

- Jay Hunt, một trong những giám đốc truyền hình kỳ cựu nhất nước Anh

- James Harding, cựu Trưởng ban tin tức BBC (2013–2018).

Theo BBC, NYTimes