20 triệu người thất nghiệp, Tổng thống Trump ra kế hoạch mở cửa lại nền kinh tế

Hướng dẫn mới kêu gọi các bang phải đáp ứng được tiêu chí là có “đà giảm” số ca nhiễm COVID-19 trong vòng 14 ngày qua trước khi thực thi kế hoạch mà trong đó sẽ dần dần gỡ bỏ các lệnh hạn chế đối với hoạt động kinh doanh.

“Chúng ta không mở cửa tất cả cùng lúc, mà chỉ từng bước một” – ông Trump phát biểu trong cuộc họp báo tại Nhà Trắng.

Kế hoạch bao gồm nhiều khuyến nghị cho Thống đốc các bang, chứ không phải là chỉ thị. Điều này cho thấy ông Trump đã nhượng bộ, bởi mới trong hôm đầu tuần này ông còn tuyên bố rằng Tổng thống có quyền lực tuyệt đối để ra lệnh cho các bang mở cửa trở lại hoặc duy trì đóng cửa. Trên thực tế thì những quyết định như vậy thuộc thẩm quyền của chính quyền bang, chứ không phải chính quyền liên bang.

Bằng kế hoạch mở cửa theo từng giai đoạn, ông Trump sẽ có lợi thế hơn trong trường hợp diễn biến dịch bệnh không thuyên giảm. Trước đó, ông đã hứng nhiều chỉ trích vì hạ thấp mức độ nghiêm trọng của đại dịch COVID-19.

Các khuyến nghị mà ông Trump đưa ra đa lập tức vấp phải một số chỉ trích. Ông Ron Klain – người từng dẫn đầu nhóm phản ứng dịch Ebola thời chính quyền Obama và là cựu cố vấn của Phó Tổng thống Joe Biden – là một trong những người đầu tiên lên tiếng.

“Đây không phải một kế hoạch” – ông Klain viết trên Twitter, nhấn mạnh rằng các khuyến nghị thiếu đi các điều khoản liên quan tới việc tăng cường xét nghiệm virus corona chủng mới cho người dân hoặc đặt ra một tiêu chuẩn cụ thể về mức độ của dịch bệnh để có thể mở cửa nền kinh tế.

Một số chính trị gia đảng Dân chủ, như Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi và ông Joe Biden, nói rằng việc xét nghiệm là chìa khóa để mở cửa trở lại đất nước đồng thời chỉ trích kế hoạch của ông Trump là thiếu cụ thể.

“Tôi không thể gọi đây là kế hoạch được” – ông Biden nói với CNN.

Ít nhất là đối với một số bang của Mỹ, văn bản hướng dẫn mới sẽ chấm dứt chuỗi 30 ngày áp dụng các quy định “ở trong nhà”. Các bang đạt đủ tiêu chí mà ông Trump đưa ra có thể thực thi giai đoạn 1 của kế hoạch mở cửa trở lại ngay trong ngày thứ Sáu, trong khi hoảng 29 bang khác vẫn sẽ phải chờ đợi để được mở cửa.

3 giai đoạn

Nhưng trước khi thực hiện giai đoạn 1 của kế hoạch, văn bản hướng dẫn đề nghị các bệnh viện “tăng cường chương trình xét nghiệm”, bao gồm cả xét nghiệm kháng thể đối với các nhân viên y tế.

Các bang cần phải có đủ khả năng thiết lập các cơ sở xét nghiệm cho những người có triệu chứng bệnh COVID-19 cũng như khả năng truy vết những người tiếp xúc với người nhiễm; và các cơ sở y tế phải đủ khả năng cung cấp đồ bảo hộ cá nhân một cách độc lập và tự xoay xở được trong tình huống số ca nhiễm tăng trở lại

Trong giai đoạn 1 của kế hoach, văn bản hướng dẫn mới nói rằng người dân nên tránh tụ tập trên 10 người nếu như các biện pháp giãn cách xã hội trở nên không thực tế. Hạn chế di chuyển không cần thiết, khuyến khích làm việc từ xa, nên tránh đi tới những khu vực công công và văn phòng.

Các trường học vẫn đóng cửa trong giai đoạn 1, nhưng các địa điểm thường tập trung đông người như rạp chiếu bóng, nhà hàng, sân vận động và những cơ sở tôn giáo có thể mở cửa “dưới những quy tắc giãn cách khắt khe”.

Bệnh viện, cơ sở chịu ảnh hưởng nặng nề nhất bởi đại dịch COVID-19, có thể tiếp nhận các ca phẫu thuật dựa trên cơ sở lựa chọn bệnh nhân, các phòng tập gym cũng được phép mở cửa trở lại nhưng phải tuân thủ những quy định mới khắt khe. Quán bar vẫn phải đóng cửa.

Trong giai đoạn 2, được áp dụng với các bang và khu vực “không có bằng chứng cho thấy sự trỗi dậy” của các ca nhiễm, văn bản hướng dẫn khuyến nghị tránh tụ tập trên 50 người. Việc di chuyển bình thường được cho phép, trong khi trường học và các trại thiếu niên và quán bar có thể hoạt động trở lại.

Giai đoạn 3 bao gồm gỡ bỏ hạn chế với đội ngũ nhân viên nơi công sở. Tuy nhiên, Tiến sĩ Deborah Birx, điều phối viên nhóm đặc nhiệm chống COVID-19 của Nhà Trắng, nói rằng các quy định về tiêu chuẩn vệ sinh cá nhân, giãn khoảng cách giữa người với người ở nơi công cộng vẫn được duy trì.

Tổng thống Trump đã liên tục thúc đẩy mở cửa trở lại nền kinh tế Mỹ, do thời gian đóng cửa kéo dài khiến hàng triệu người dân Mỹ mất việc làm. Trong 1 tháng qua đã có hơn 20 triệu người Mỹ thất nghiệp và hơn 90% đất nước được đặt dưới chỉ thị “ở yên trong nhà”.