Vì sao Google Cloud trở thành “cỗ máy tiền” của Alphabet?

Từng là một mảng kinh doanh thua lỗ và bị xem nhẹ, Google Cloud (GCP) đã chuyển mình mạnh mẽ, trở thành một trong những động lực tăng trưởng nhanh nhất của Alphabet (công ty mẹ của Google). Sự chuyển đổi này được thúc đẩy bởi những khoản đầu tư khổng lồ vào cơ sở hạ tầng, chip tùy chỉnh (TPUs) và đặc biệt là cuộc đua Trí tuệ Nhân tạo (AI) tạo sinh.

Trong quý III vừa qua, Google Cloud đã công bố doanh thu vượt 15 tỷ USD, tăng 34% so với cùng kỳ, phản ánh nhu cầu mạnh mẽ đối với cơ sở hạ tầng và dịch vụ AI, bao gồm cả mô hình Gemini của Google. Với tốc độ này, Google Cloud hiện đang thách thức YouTube để giành vị trí là nguồn tiền mặt lớn thứ hai của Alphabet, chỉ sau mảng quảng cáo tìm kiếm cốt lõi.

Ông Sundar Pichai, CEO Alphabet, nhận định: “Google Cloud là một trong những ưu tiên quan trọng nhất của Alphabet nói chung, và tôi kỳ vọng nó sẽ đóng vai trò trung tâm hơn nữa trong tương lai của công ty”.

Từ vị thế kẻ đi sau tới người thách thức

Phần lớn thành công của GCP được gán cho những quyết sách kinh doanh và tài năng ngoại giao của ông Thomas Kurian, người gia nhập Google từ Oracle vào năm 2018. Dưới sự lãnh đạo của ông, thị phần GCP đã tăng từ 7% (năm 2018) lên 13% (năm 2025), theo Synergy Research Group.

Khi Pichai trở thành CEO Alphabet vào năm 2019, ông xác định Google Cloud và YouTube là hai "cú cược lớn" để đưa Alphabet vượt ra khỏi mô hình kinh doanh quảng cáo tìm kiếm truyền thống. Trong khi YouTube nhanh chóng đạt được thành công vang dội, Google Cloud lại chìm trong thua lỗ từ năm 2018 đến 2022 do phải đổ vốn nặng nề vào máy chủ, trung tâm dữ liệu và chip, cho đến khi đạt được lợi nhuận đầu tiên vào năm 2023.

Giờ đây, với sự bùng nổ của AI tạo sinh, Alphabet nhìn thấy cơ hội lớn để thu hẹp khoảng cách với các đối thủ dẫn đầu là Amazon (30% thị phần) và Microsoft (20% thị phần).

Tuy nhiên, việc đưa Google Cloud trở thành đối thủ đáng gờm đã phải trả giá. Alphabet đã hai lần gây sốc cho Phố Wall trong năm nay khi công bố mức chi tiêu vốn cao hơn dự kiến do nhu cầu xây dựng thêm cơ sở hạ tầng để đáp ứng nhu cầu điện toán đám mây.

Các giám đốc điều hành cấp cao của Alphabet tiết lộ bí quyết chuyển mình của GCP: thay đổi văn hóa sang hướng kinh doanh tập trung vào khách hàng hơn, thay đổi cách thức hợp tác với các đối thủ, và tập trung vào việc tạo ra lợi nhuận.

Trước đây, Google Cloud từng gặp khó khăn trong việc tiếp cận các khách hàng doanh nghiệp lớn.

Giờ đây, phạm vi sản phẩm AI đã đưa Google vào các cuộc đàm phán với những công ty lớn mà trước đây chỉ xem xét Amazon và Microsoft. Ông Kurian cho biết, hiện có chín trong số mười phòng thí nghiệm AI hàng đầu thế giới là khách hàng của GCP, bao gồm OpenAI, Anthropic và Safe Superintelligence.

Để đạt được điều này, ông Kurian đã áp dụng một văn hóa mà nhiều nhân viên gọi là "un-Googley" (không giống Google) - một sự kỷ luật tài chính và tập trung vào hiệu suất, thay thế cho văn hóa khuyến khích các dự án cá nhân và thử nghiệm trước đây.

Chiến lược này bao gồm việc mở văn phòng ở các địa điểm có chi phí thấp hơn, rà soát lại các hợp đồng nội bộ và đàm phán lại những khoản phí bị cho là quá cao từ các phòng ban khác. GCP cũng chuyển chiến lược bán hàng, tập trung vào khách hàng theo ngành nghề thay vì khu vực địa lý.

Sẵn sàng bán chip cho đối thủ

Một trong những thay đổi chiến lược quan trọng nhất là việc cung cấp chip tùy chỉnh của Google, hay còn gọi là TPUs, cho bên ngoài. Trong nhiều năm, Alphabet giữ phần lớn TPUs cho mục đích nội bộ. Tuy nhiên, năm 2022, ông Kurian đã vận động thành công để chuyển nhóm kinh doanh TPUs từ đơn vị kỹ thuật cốt lõi sang Google Cloud, giúp GCP có thể tự do cung cấp chip cho khách hàng mà không cần phê duyệt nội bộ.

Quyết định này cho phép GCP thu hút các đối thủ, điển hình là Anthropic, thử nghiệm TPUs như một giải pháp thay thế khả thi cho GPU của Nvidia. Đến năm 2024, Anthropic đã quyết định triển khai TPUs của Alphabet trên quy mô lớn, mở rộng thỏa thuận sử dụng lên tới một triệu TPU, trị giá hàng chục tỷ USD.

Sự vươn lên của Google Cloud đang thay đổi cán cân quyền lực bên trong Alphabet. Các giám đốc điều hành hiện tại và cựu giám đốc đều xác nhận ông Kurian đã có được ảnh hưởng lớn tại các cuộc họp cấp cao. Tuy nhiên, để bắt kịp Amazon và Microsoft, Alphabet vẫn cần phải chi tiêu mạnh mẽ. Ông Pichai vừa tăng dự kiến chi tiêu vốn cho năm 2026 lên mức cao hơn nữa, cho thấy cuộc đua AI và đám mây vẫn còn tốn kém và khốc liệt.

Tin nóng công nghệ 22/10: Google Search bị giám sát đặc biệt, Messenger bị xóa trên Windows và macOS

Cựu CEO Google cảnh báo đáng sợ về AI: “Chúng có thể bị hack để học cách giết người”

Meta đàm phán sử dụng Gemini của Google để cải thiện kinh doanh quảng cáo