|
|
| Cụm tác chiến tàu sân bay Mỹ thường trực ở châu Á-Thái Bình Dương |
“Chỉ hai cường quốc Nga và Trung Quốc mới có khả năng để chấm dứt trật tự thế giới hiện nay, trật tự do Mỹ tạo ra và đã mang lại an ninh và thịnh vượng cho nước Mỹ”, Kagan tuyên bố trước Ủy ban Quân vụ Thượng viện Mỹ.
“Nga và Trung Quốc đe dọa đến sự ổn định và an ninh của hai khu vực quan trọng nhất thế giới là Đông Á và châu Âu. Những khu vực này có vai trò sống còn đối với Mỹ về cả về phương diện kinh tế lẫn chiến lược”, chuyên gia Kagan phát biểu.
Ông Kagan cũng cảnh báo chính sách đối ngoại biệt lập mà ông Donald Trump đã đề cao trong suốt chiến dịch bầu cử. Kagan chính là người công khai chỉ trích ông Trump khi hồi tháng 5 ông đã viết một bài trên báo Washington Post về việc ông Trump có thể châm ngòi chủ nghĩa bài ngoại ở Mỹ như thế nào.
Theo Kagan, bằng việc xây dựng và duy trì liên minh vững chắc với các nước dân chủ và hỗ trợ cho một nền kinh tế mở toàn cầu- nền kinh tế cho phép các nước phát triển thịnh vượng và khiến hàng tỷ người ở các nước đang phát triển rơi vào nghèo đói, Mỹ có thể bảo vệ an ninh và sự thịnh vượng cho người dân của mình".
Ông Trump trong chiến dịch của mình đã tuyên bố cho rằng liên minh NATO đã lỗi thời và đề nghị nếu liên minh này không đóng góp nhiều hơn vào việc đảm bảo quốc phòng cho chính mình thì Mỹ sẽ không thực hiện nghĩa vụ bảo vệ họ khi NATO bị tấn công hoặc xâm lược.
“Sự yếu ớt của NATO hiện nay và sự rút lui của Mỹ là kết quả của các chính sách của chính quyền hiện nay, thật không may điều này lại càng bị làm trầm trọng hơn sau những lời bình luận của tổng thống đắc cử và trợ thủ của ông trong chiến dịch bầu cử”, Kagan nhận định.
Ông khẳng định: “Những đề nghị cho rằng Mỹ không nên bảo vệ các đồng minh NATO nếu bị Nga tấn công, hay cho rằng Mỹ sẽ gặp phải vấn đề nghiêm trọng nếu bảo vệ Nhật Bản trong trường hợp nước này bị tấn công, và tóm lại Mỹ chỉ nên thực hiện những cam kết an ninh với các nước khác nếu như điều này mang lại lợi ích kinh tế… Những đề nghị đó càng làm tăng mối nghi ngờ về độ tín nhiệm của Mỹ trong vai trò là đồng minh hay đối tác. Họ đã tạo nên những ấn tượng rõ ràng cho cả đồng minh lẫn đối thủ rằng Mỹ đang hướng nội hơn và từ bỏ trách nhiệm đối với nền an ninh toàn cầu, nhường lại sự thống trị ở châu Âu và Đông Á cho Nga và Trung Quốc”.
Kagan đã nhấn mạnh vào tầm quan trọng của các đồng minh của Mỹ. “Những đồng minh nói trên, cùng với quân đội và nền kinh tế mạnh trong nước đã hoạt động rất mạnh trong thời kỳ Chiến tranh lạnh, thuyết phục các lãnh đạo Liên Xô chuyển tiếp một cách hòa bình và thiết lập nên thời kỳ phi thường trong lịch sử quan hệ quốc tế. Mặc dù nó chưa hoàn hảo bởi lẽ những sự hoàn hảo trong các vấn đề con người rõ ràng là không thể đạt được. Nhưng với chuẩn mực phù hợp thì đây vẫn là công thức thành công cho nước Mỹ”, ông nói.
Chuyên gia Kagan cũng cảnh báo Ủy ban Quân vụ Thượng viện Mỹ về những điều có thể xảy ra nếu quan hệ của Mỹ với các đồng minh yếu đi.
“Trong quá khứ, sự cạnh tranh giữa các cường quốc đã dẫn đến chiến tranh giữa các nước lớn. Việc đối phó với đối thủ, tránh chiến tranh mà vẫn không từ bỏ trật tự thế giới tự do với niềm tin lệch lạc rằng chúng ta sẽ vẫn vô sự khi trật tự đó sụp đổ chính là thách thức lớn nhất mà chúng ta phải đối mặt hiện nay và trong những năm tới”, ông phân tích.
Những lời cảnh báo của Kagan đến giữa lúc phong trào của các nhà dân túy đang gia tăng trên toàn châu Âu, cũng như những lo lắng về hội nhập và toàn cầu hóa đang gia tăng.
Trong khi đó, Nga và Trung Quốc lại có vẻ như ngày càng mạnh bạo và cứng rắn hơn trên trường quốc tế. “Cả hai nước đều tìm cách điều chỉnh lại điều mà hai nước cho là sự phân chia bất công về quyền lực, ảnh hưởng và danh dự trong trật tự toàn cầu do Mỹ dẫn đầu sau chiến tranh,” Kagan nhận định.
Ông Kagan nói: “Cả hai nước đều coi Mỹ là chướng ngại cơ bản với tham vọng của họ và do đó, cả hai nước đều tìm cách làm suy yếu trật tự an ninh quốc tế do Mỹ dẫn đầu, thứ ngáng đường Nga và Trung Quốc trong việc giành lại vận mệnh vĩ đại của họ”.
Kagan cảnh báo một khối NATO suy yếu có thể đặc biệt nguy hiểm nếu Nga hành động. Nga đang mở rộng ảnh hưởng trong khối các nước Liên Xô trước đây. Kagan lưu ý rằng Nga đã xung đột với hai nước láng giềng là Georgia vào năm 2008 và Ukraine năm 2014”.
Còn Trung Quốc đến nay vẫn tỏ ra thận trọng, tìm kiếm ảnh hưởng thông qua sức mạnh kinh tế trong khu vực và trên toàn cầu, sử dụng sức mạnh quân sự chủ yếu như công cụ để răn đe. Nhưng việc tăng cường quân sự hóa ở Biển Đông của Bắc Kinh đã chỉ ra rằng “không thể loại trừ khả năng Trung Quốc sẵn sàng sử dụng sức mạnh trong tương lai”, ông Kagan cảnh báo.