Cơ quan Tình báo Quân đội Ukraine (HUR) đã tháo rời và phân tích chi tiết dòng UAV tấn công mới V2U của Nga, hé lộ rằng thiết bị này sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để tự động nhận diện mục tiêu và được lắp ráp từ nhiều linh kiện có xuất xứ nước ngoài, chủ yếu là Trung Quốc.
Theo báo cáo được HUR chia sẻ trên Telegram, điểm nổi bật của mẫu UAV V2U là khả năng tự động chọn mục tiêu bằng AI, cho phép hoạt động bán tự động mà không cần điều khiển trực tiếp liên tục từ con người.
Hệ thống tính toán của V2U được vận hành bằng máy tính mini Leetop A203 sản xuất tại Trung Quốc, tích hợp mô-đun xử lý hình ảnh NVIDIA Jetson Orin, một bộ xử lý mạnh mẽ có khả năng nhận diện hình ảnh và khóa mục tiêu.
Mặc dù Nga tuyên bố mẫu drone này là sản phẩm nội địa, HUR cho biết đa số linh kiện lại đến từ nước ngoài. Đáng chú ý, V2U chỉ mang một mô-đun GPS duy nhất, được cho là phản ứng trước khả năng tác chiến điện tử mạnh mẽ của Ukraine, vốn chuyên dùng kỹ thuật “giả mạo tín hiệu GPS” để đánh lừa thiết bị định vị.
Điều này cho thấy V2U có thể sử dụng công nghệ “thị giác máy tính”, tức là so sánh hình ảnh thực tế từ camera với bản đồ địa hình đã được nạp sẵn – còn gọi là “định vị tương quan cưỡng bức” – để điều hướng.
Báo cáo cũng xác nhận rằng drone này có thể được điều khiển theo chế độ góc nhìn người điều khiển (FPV) thông qua mạng LTE. Bên trong drone, các chuyên gia Ukraine phát hiện modem Microdrive Tandem-4GS-OEM-11 dùng cùng SIM của một nhà mạng Ukraine. Mặc dù được dán nhãn Nga, phần lớn phần cứng trong mẫu drone này có nguồn gốc Trung Quốc.
Các linh kiện chính bên trong bao gồm: Cảm biến hình ảnh của Sony (Nhật Bản), rơ-le điện từ của TE Connectivity (Ireland), động cơ và servo Trung Quốc, ổ cứng SSD và thiết bị đo khoảng cách (rangefinder) cũng từ Trung Quốc.
HUR cũng đã xác định 4 công ty tham gia cung ứng và lắp ráp mẫu drone này, trong đó có 2 doanh nghiệp Nga và 2 doanh nghiệp Trung Quốc.
Trước đó, tờ Kyiv Post từng đưa tin rằng Nga đang dần nâng cấp các mẫu UAV Shahed-136, bao gồm cả việc bổ sung modem 4G và camera truyền hình ảnh trực tiếp. Tuy nhiên, các tuyên bố gần đây cho rằng Nga đang điều khiển UAV bằng AI và bot Telegram giữa chuyến bay đã bị nhiều chuyên gia Ukraine bác bỏ.
Tờ The Economist từng dẫn nguồn ẩn danh cho rằng các biến thể mới của Shahed có thể không còn phụ thuộc vào GPS và đang sử dụng AI để định hướng qua mạng di động Ukraine. Có cả thông tin rằng một kỹ sư Nga để lại ghi chú trong một chiếc drone bị bắn rơi, cảnh báo rằng Telegram được dùng để điều khiển UAV và truyền video về cho lực lượng Nga.
Tuy nhiên, tạp chí quân sự Defense Express gọi các tuyên bố trên là thiếu cơ sở, cho rằng việc tích hợp AI, kết nối 4G, Telegram và truyền hình ảnh vào một hệ thống duy nhất không phù hợp với khả năng hiện tại của dòng Shahed.
Theo các nguồn tin kỹ thuật, hiện chưa có bằng chứng nào cho thấy Shahed-136 được điều khiển bằng AI.
Chuyên gia thông tin quân sự và tác chiến điện tử Ukraine Serhii Beskrestnov (bí danh “Flash”) cũng bác bỏ các tin đồn liên quan đến AI. Ông xác nhận rằng Shahed vẫn hoạt động nhờ định vị vệ tinh và dễ bị tấn công bởi tác chiến điện tử của Ukraine.
Ông Beskrestnov cho biết một số drone có gắn thiết bị theo dõi truyền dữ liệu bay – như vị trí, độ cao, tốc độ – qua bot Telegram sử dụng SIM đến từ nhiều quốc gia, trong đó có cả Ukraine và Nga. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh rằng các thiết bị này không cho phép điều khiển từ xa theo thời gian thực.
Lực lượng tác chiến điện tử của Ukraine đã phát hiện và chủ động vô hiệu hóa khả năng của các drone Shahed trong việc khai thác mạng di động Ukraine để truyền dữ liệu.
Võng mạc nhân tạo giúp động vật mù có "siêu thị lực", mở ra hy vọng chữa mù ở người
F-35 bị trì hoãn: Radar mới, căng thẳng ngân sách và nỗi lo tụt hậu trước J-20 của Trung Quốc
