Ukraine có thể phải từ bỏ lãnh thổ và giảm quân đội theo kế hoạch hòa bình của Mỹ

Mỹ đã gửi tín hiệu tới Tổng thống Volodymyr Zelensky rằng Ukraine phải chấp nhận một khung hòa bình do Mỹ soạn thảo để chấm dứt chiến tranh với Nga, trong đó đề xuất Kiev nhượng lãnh thổ và giảm quân đội, hai nguồn tin am hiểu vấn đề nói với Reuters.

Các nguồn tin, yêu cầu giấu tên do tính nhạy cảm của vấn đề, cho biết các đề xuất bao gồm cả việc cắt giảm quy mô lực lượng vũ trang của Ukraine, cùng một số nội dung khác. Washington muốn Kiev chấp nhận các điểm chính của kế hoạch này.

Kế hoạch như vậy sẽ là một bước lùi lớn đối với Kiev, khi nước này đang phải đối mặt với các bước tiến tiếp theo của Nga ở miền Đông Ukraine và Tổng thống Zelensky đang vật lộn với bê bối tham nhũng, khiến Quốc hội sa thải Bộ trưởng Năng lượng và Bộ trưởng Tư pháp trong hôm 19/11.

Nhà Trắng từ chối bình luận về vấn đề này. Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio viết trên X rằng Washington “sẽ tiếp tục xây dựng danh sách các ý tưởng tiềm năng để chấm dứt chiến tranh dựa trên thông tin từ cả hai phía trong cuộc xung đột”.

“Chấm dứt một cuộc chiến phức tạp và chết chóc như ở Ukraine đòi hỏi một sự trao đổi rộng rãi các ý tưởng nghiêm túc và thực tế. Và để đạt được hòa bình bền vững, cả hai bên sẽ phải đồng ý với những nhượng bộ khó khăn nhưng cần thiết”, ông Rubio nói.

Một quan chức cấp cao Ukraine trước đó nói với Reuters rằng Kiev đã nhận được “tín hiệu” về một bộ đề xuất của Mỹ nhằm chấm dứt chiến tranh mà Washington đã thảo luận với Nga. Ukraine không tham gia vào việc soạn thảo các đề xuất này, nguồn tin cho biết.

Ông Zelensky, đang tiến hành hội đàm tại Thổ Nhĩ Kỳ hôm thứ Tư với Tổng thống Tayyip Erdogan, dự kiến gặp các quan chức quân đội Mỹ tại Kiev trong hôm 20/11.

Trên Telegram, ông Zelensky không nhắc tới khung hòa bình của Washington nhưng kêu gọi vai trò lãnh đạo hiệu quả của Mỹ để giúp chấm dứt cuộc chiến kéo dài hơn 3 năm rưỡi.

“Điều quan trọng nhất để chấm dứt đổ máu và đạt được hòa bình lâu dài là chúng ta phối hợp với tất cả các đối tác và vai trò lãnh đạo của Mỹ vẫn hiệu quả, mạnh mẽ”, ông Zelensky viết sau cuộc gặp ông Erdogan tại Ankara.

Ông Zelensky nhấn mạnh chỉ có Mỹ và Tổng thống Donald Trump “mới có đủ sức mạnh để chiến tranh cuối cùng kết thúc”.

Tổng thống Ukraine cũng cho biết ông Erdogan đã đề xuất các hình thức đối thoại khác nhau “và điều quan trọng là Thổ Nhĩ Kỳ sẵn sàng cung cấp nền tảng cần thiết”.

Các dấu hiệu về một nỗ lực mới của chính quyền Trump nhằm chấm dứt chiến tranh đã khiến giá trái phiếu chính phủ Ukraine hôm thứ Tư tăng mạnh nhất trong nhiều tháng.

Kể từ cuộc gặp ở Istanbul vào tháng 7, không có cuộc đối thoại trực tiếp nào diễn ra giữa Kiev và Moscow.

Quan điểm của Nga không thay đổi

Nỗ lực phục hồi đàm phán hòa bình dường như đang tăng tốc, mặc dù Moscow chưa có dấu hiệu thay đổi các điều kiện chấm dứt chiến tranh.

Tổng thống Nga Vladimir Putin từ lâu yêu cầu Kiev từ bỏ kế hoạch gia nhập NATO do Mỹ dẫn đầu và rút quân khỏi bốn tỉnh mà Moscow tuyên bố là lãnh thổ của họ. Moscow chưa hề nhượng bộ bất kỳ yêu cầu nào, và Ukraine khẳng định sẽ không chấp nhận.

Lực lượng Nga kiểm soát khoảng 19% lãnh thổ Ukraine và tiếp tục tiến công, đồng thời thực hiện các cuộc tấn công thường xuyên vào hạ tầng năng lượng Ukraine khi mùa đông tới gần.

Thổ Nhĩ Kỳ, thành viên NATO vẫn duy trì quan hệ gần gũi với cả Kiev và Moscow, đã tổ chức vòng đàm phán hòa bình đầu tiên trong những tuần đầu chiến tranh năm 2022 – vòng đàm phán duy nhất cho tới năm nay khi ông Trump khởi động nỗ lực mới nhằm kết thúc chiến sự.

Kremlin cho biết các đại diện Nga không tham gia các cuộc hội đàm tại Ankara hôm thứ Tư, nhưng ông Putin sẵn sàng thảo luận với Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ về kết quả các cuộc đối thoại.

Lấy lãnh thổ đổi đảm bảo an ninh?

Hôm thứ Tư, Axios dẫn lời một quan chức Mỹ trực tiếp liên quan cho biết kế hoạch mới của Mỹ dự kiến bao gồm điều khoản Ukraine nhượng một phần lãnh thổ miền Đông mà hiện Kiev không kiểm soát để đổi lấy bảo đảm an ninh từ Mỹ cho Kiev và châu Âu trước các hành động của Nga trong tương lai.

Một nhà ngoại giao châu Âu nhận định rằng các đề xuất mới có thể là nỗ lực khác của chính quyền Trump “đẩy Kiev vào thế bí”, nhưng không có giải pháp nào không tính tới vị thế của Ukraine hoặc các đồng minh châu Âu của Washington.

Một nhà ngoại giao châu Âu khác nói rằng đề xuất cắt giảm quân đội Ukraine nghe có vẻ như là yêu cầu từ Nga hơn là một đề xuất nghiêm túc.

Phái đoàn Mỹ do Bộ trưởng Lục quân Dan Driscoll dẫn đầu đang ở Kiev trong “nhiệm vụ khảo sát thực tế”, theo Đại sứ quán Mỹ tại Kiev. Tham gia đoàn còn có Tổng Tham mưu trưởng Lục quân, Đại tướng Randy George, và cả hai sẽ gặp Zelensky trong hôm 20/11, một nguồn tin nói với Reuters.

Theo Reuters